Κοινή γνώμη; Διχασμένη… Οι… «οικολογούντες» διακηρύσσουν πως η χρήση του ξύλου αποτελεί καταστροφή για την φύση. Εναλλακτικά, οι υποστηρικτές του ξύλου κάνουν λόγο για ένα υλικό εύχρηστο και όμορφο. Ποια είναι η αλήθεια; Μεταξύ δύο φαινομενικά αντίθετων απόψεων, υπάρχει χρυσή τομή; Ας κάνουμε μια βουτιά στην «ψυχοσύνθεση», στα επιχειρήματα των δύο στρατοπέδων.
[dropcap size=big]Π[/dropcap]ράγματι οι «οικολογούντες» έχουν εν μέρει δίκιο. Η χρήση του ξύλου με τους σημερινούς ρυθμούς και τρόπους, αναμφίβολα προξενεί μεγάλες ζημιές στη φύση και κυρίως στα δάση. Οι αυξημένες ανάγκες για ξύλο θέρμανσης, επιπλοποιίας, οικοδομικής ξυλείας και πολλών άλλων χρήσεων απαιτούν θυσία των δασών. Κάνουμε κάτι λάθος; Σπαταλάμε ξύλο υπερβολικά και ανορθολογικά. Ξύλο καλής ποιότητας, ιδανικό για επιπλοποιία, καίγεται στο τζάκι. Όλες αυτές οι χρήσεις απαιτούν ξύλο διαφόρων διαστάσεων, ποιοτήτων, ειδών, προδιαγραφών και ποσοτήτων, υπερβαίνουν το ρυθμό, με τον οποίο η φύση αναγεννάται. Ορθά διαχειριζόμενες περιοχές… όνειρο θερινής νυκτός. Αποτέλεσμα: η λαθροϋλοτομία εξαπλώνεται σαν λαίλαπα, ακολουθεί καταστροφή μεγάλων εκτάσεων δασών σε παγκόσμιο επίπεδο, υποβοηθώντας το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τις επικείμενες κλιματικές αλλαγές.
Στην αντίπερα όχθη, οι «φίλοι» του ξύλου επισημαίνουν πως αυτό αποτελεί ένα από τα φθηνότερα καύσιμα για θέρμανση, τονίζουν την ευπλασία του με κατάλληλους χειρισμούς, καθώς επίσης και τις εξαιρετικές του ιδιότητες ως κατασκευαστικό υλικό. Η μεγάλη ποικιλότητα σε δενδρώδη είδη παγκοσμίως προσφέρει ένα μεγάλο φάσμα ιδιοτήτων και σχεδίασης για όλα τα γούστα. Λόγω της φύσης του, χρησιμοποιείται εκτεταμένα σαν πρώτη ύλη σε έργα τέχνης και κατασκευές, μόνο του ή σε συνδυασμό με άλλα υλικά. Τέλος η τεχνολογία προσφέρει μεγάλες δυνατότητες για περεταίρω βελτίωση των ιδιοτήτων του, αυξάνοντας την αντοχή του σε φωτιά, νερό, μύκητες, επεκτείνοντας έτσι την διάρκεια ζωής του.
[dropcap size=big]Π[/dropcap]ως γίνεται λοιπόν να έχουμε και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο; Ο συνδυασμός δύο μεθόδων, ίσως είναι η χρυσή τομή που αναζητούμε. Μεθόδων γνωστών αλλά δυστυχώς υποτιμημένων, τουλάχιστον μέχρι προσφάτως. Η πρώτη αφορά στην κοπή της μαγικής πίτας που αναπληρώνεται συνεχώς και ακούει στο όνομα «αειφορική διαχείριση», ενώ η δεύτερη είναι η δημιουργία μιας ακόμα πίτας, που μεταφράζεται ως ξυλοπαραγωγικές φυτείες. Η αειφορική διαχείριση, είναι η απόλαυση των δασικών προϊόντων σε συνδυασμό με την προστασία των δασών. Τα οικοσυστήματα αυτά δύνανται να παράγουν στο διηνεκές ενώ ταυτόχρονα μπορούμε να απολαμβάνουμε όλα τα πλεονεκτήματα, αγαθά και υπηρεσίες που απλόχερα μας προσφέρει η φύση. Καμιά θυσία της φύσης στο βωμό του εφήμερου κέρδους. Το υπόλοιπο, ίσως μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας μπορεί να προέρχεται από φυτείες οι οποίες θα εγκαθιδρύονται σε διαταραγμένες περιοχές ή εγκαταλελειμμένους αγρούς δίνοντας ζωή στις περιοχές αυτές και προστασία στους παρακείμενους πληθυσμούς.
Ποια τα κέρδη ενός τέτοιου εγχειρήματος; Πολλαπλά. Προστασία από διαβρώσεις και πλημμύρες. Νέες περιοχές διαβίωσης ειδών πανίδας. Δίνεται ευκαιρία στην φύση να αναγεννηθεί. Επίσης θα έχουμε σαν είδος ικανοποιήσει τις ανάγκες μας σε ξύλο μέσα σε ένα υγιές, δυναμικό, πολυλειτουργικό περιβάλλον. Τέλος αφού τα οικοσυστήματα θα παραμένουν αδιατάραχτα, θα αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο, καθιστώντας τη φύση σύμμαχο μας στη μάχη κατά του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Κείμενο: Xριστόδουλος Σαζεϊδης (Lavart)
Σχέδια: Γιάννης Γκέρτσιος (Lavart)