Η δήλωση της Φλέσσα για τον Καρυωτάκη και οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν
Τις προηγούμενες μέρες στο πλαίσιο της περιοδείας της για τις ευρωεκλογές η κυρία Βίκυ Φλέσσα βρέθηκε στην Πρέβεζα, από όπου και με μια φράση ξεσήκωσε κάποιους, οι οποίοι αντέδρασαν άμεσα και έντονα, αφιερώνοντας άρθρα και κείμενα ολόκληρα. Μεταξύ αυτών η κυρία Έλενα Ακρίτα, γνωστά sites και εν υπηρεσία εφημερίδες.
Η φράση ήταν η εξής: ‘’Δεν κατάλαβα ποτέ γιατί ο Καρυωτάκης ήταν τόσο λυπημένος σε μια τόσο όμορφη πόλη’’.
Οι ‘’θιγμένοι’’ από αυτή τη δήλωση έσπευσαν να χαρακτηρίσουν τη Βίκυ Φλέσσα πολιτισμικά και λογοτεχνικά αδαή, φτάνοντας σε σημείο να υποβαθμίσουν επί τη ευκαιρία και την γνωστή εκπομπή ΣΤΑ ΑΚΡΑ που επί δεκατρία χρόνια παρουσίαζε στην ΕΡΤ. Με επιτυχία μάλιστα, αλλά αυτό ας πούμε ότι δεν έχει σημασία.
Έχει σημασία, όμως, να δει κανείς σε ποιο πλαίσιο ειπώθηκε η παραπάνω φράση και να μην διαβάσει απευθείας μια ξέμπαρκη αναφορά στο γεγονός. Η Βίκυ Φλέσσα ξεκινώντας να απαντήσει σε μια ερώτηση που της τέθηκε, καλησπέρισε το ακροατήριο, ευχήθηκε και εξεδήλωσε τη χαρά της για το ότι βρίσκεται στην Πρέβεζα και τότε ακριβώς ‘’απόρησε για τη λύπη του Καρυωτάκη’’.
Ας ξεκινήσουμε από τα απλά και βασικά. Όταν απευθύνεσαι σε ένα κοινό, ομοιογενές λόγω της κοινής του καταγωγής, είναι πολύ λογικό και θεμιτό να κάνεις μια αναφορά σε ένα στοιχείο του τόπου που φιλοξενείσαι. Θα είναι το τσίπουρο, η γραβιέρα, το κρασί, ο Καρυωτάκης; Ανάλογα. Κάτι σχετικό, ρε παιδί μου, να σπάσει ο πάγος που λένε και εσύ ως ομιλητής να πάρεις τον αέρα σου και να μπεις με λιγότερο σφίξιμο στην ουσία του λόγου σου.
Αυτό που θέλω να πω είναι πως η Βίκυ Φλέσσα δεν παρίστατο εκεί ως ομιλήτρια σε λογοτεχνικό συμπόσιο ή ημερίδα σχετική με τα ποιήματα και τα πεζά του Καρυωτάκη, ώστε να μπορούμε να κρίνουμε τη βαθύτητα της γνώσης της επ’ αυτών. Αντίθετα προέβη στην αναφορά του Καρυωτάκη, γιατί ακριβώς είναι το στοιχείο, το πρόσωπο εκείνο που αγγίζει τους Πρεβεζάνους και σίγουρα καθιστά ξεχωριστή την πόλη, για να κερδίσει την εύνοιά των ανθρώπων που την άκουγαν, ώστε να συνεχίσουν να την ακούν με φιλική διάθεση. Ένας που έχει μιλήσει έστω και μια φορά σε ένα κοινό καταλαβαίνει τι λέω. Ας μην γελιόμαστε.
Η φράση αυτή ειπώθηκε -αν όχι χαριτολογώντας- σίγουρα εν τη ρύμη του λόγου. Συν τοις άλλοις το να γνωρίζεις έναν από τους λόγους που έκαναν τη θλίψη να κατακλύσει τον Καρυωτάκη και να τον οδηγήσει στην αυτοκτονία είναι απλή γνώση λυκείου, που τη θυμάσαι όσο κακός μαθητής κι αν ήσουν στη λογοτεχνία. Επίσης, η Βίκυ Φλέσσα έχει τελειώσει κλασική φιλολογία, οπότε συμπεραίνω πως είναι σχεδόν απίθανο να μη γνωρίζει για τη θλίψη του ποιητή και πεζογράφου.
Για να μην αμφισβητήσω, λοιπόν, την ελάχιστη αντιληπτική ικανότητα που χρειάζεται κάποιος για να σκεφτεί τα παραπάνω, πείθομαι ότι κάτι άλλο υπάρχει πίσω από τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν. Με το στενά πολιτικό κίνητρο δεν θα ασχοληθώ, άλλωστε δεν θέλησα εξαρχής να σταθώ σε αυτό. Το θεωρώ χυδαίο.
Υπάρχουν κάποιοι που έχουν αυτοαναγορευθεί σε θεματοφύλακες του πολιτισμού, επειδή απλά έχουν βρει ένα κοινό και μια στάση που πουλάει, κυρίως μαζεύει likes και βγάζει ειδήσεις. Αυτό που θα γράψουν θα παίξει πολύ. Τους θέτει στο κέντρο γύρω από τους πολλούς ακολούθους τους, τους οποίους και ταΐζουν ανάλογα για την προσωπική τους χόρταση. Το να βιώνεις κάτι τέτοιο σίγουρα εμπεριέχει και κάποια ψήγματα αλαζονείας.
Όλα αυτά καλά και εύλογα, αλλά είναι αφελές προς άγραν κάποιου γεγονότος για σχολιασμό να ισχύει η τακτική του ‘’δεν αφήνω τίποτα να πέσει κάτω’’, η οποία στο τέλος στρεβλώνει τη ίδια την κρίση του νου. Πάντα σε αυτό το κυνήγι οι πιο εύκολοι στόχοι είναι οι πολιτικοί μιας και εκτίθενται περισσότερο. Εν προκειμένω όμως δεν έχει καμία σχέση η γνώση ή η άγνοια της υποψήφιας Ευρωβουλεύτριας Βίκυς Φλέσσα για το βάθος της θλίψης του Καρυωτάκη. Επίσης, η υπεράσπιση της τέχνης πάντα πουλάει και στον κόσμο, αλλά και τον εαυτό μας στον κόσμο. Δείχνουμε δήθεν κουλτούρα, βάθος. Περνάμε την εικόνα ότι ξαπλώνουμε πάνω στα πεζά του Καρυωτάκη, την αλληλογραφία του Σικελιανού και τις Ωδές του Κάλβου.
Όλοι σηκώνουν τα μανίκια όταν αισθανθούν ότι προσβάλλεται η τέχνη και καλώς κάνουν, αν, όμως, όντως προσβάλλεται. Αλλά καλύτερα να αφήσουμε το ίδιο το έργο του Καρυωτάκη να υπερασπιστεί την υπόσταση και το εκτόπισμά του.
Το γεγονός ότι η κοινωνικοπολιτική μας καθημερινότητά διεξάγεται και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να διεύρυνε τη συνδιαλλαγή, τις τοποθετήσεις και τις απόψεις ανθρώπων που μας ενδιαφέρουν, η πληροφορία να πολλαπλασιάστηκε και οι κοινωνοί της επίσης, αλλά έδωσε πάτημα στο να σε πιάνουν στο στόμα-τοίχο τους κάποιοι άνθρωποι και να σε περιφέρουν σε ένα πλήθος επηρεασμένο, έτοιμο να σου πετάξει ντομάτες και να σε χλευάσει. Να έρχονται στο προφίλ σου και να σου ρίχνουν διαδικτυακή χλέπα και να σε στολίζουν με το οτιδήποτε υπό την ευκολία των πλήκτρων, τα οποία εμποδίζουν καμιά φορά στο να σκεφτούμε με ανθρώπινη λογική. Δυστυχώς οπλίζονται βιαστικά, έτοιμα να ισοπεδώσουν προσωπικότητες.
