Σελιδοδείκτης: Όχι εγώ, του Joachim Fest
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 πέθανε ο πατέρας μου. Την ημέρα πριν τον θάνατό του πέρασα πολλές ώρες μαζί του στην κλινική, όπου αφήσαμε τον χρόνο και τη ζωή του να περάσει από μπροστά μας με φευγαλέες πινελιές. Αναπολώντας το παρελθόν με διάστημα απόλυτης διαύγειας, κατάφερε για μια τελευταία φορά ένα από εκείνα τα λογοπαίγνια που ο Βόλφγκανγκ τα έλεγε «συλλαβομαχαιρώματα»: «Έκανα πολλά λάθη στη ζωή μου» είπε «αλλά δεν έκανα τίποτα λάθος».
Συζητήσαμε διεξοδικά για τους παλιούς φίλους, και μνημονεύσαμε αυτούς που χάθηκαν στον πόλεμο. Από κει που η κουβέντα πήγε στο Κάρλσχορστ, κι εγώ του είπα ότι μαζί με την μητέρα μάς πρόσφεραν ευτυχισμένα παιδικά και εφηβικά χρόνια, παρά τις αναποδιές. Και μετά, πέφτοντας σιγά σιγά σε λήθαργο, με παρακάλεσε: «Πες μου κάτι! Οτιδήποτε!». Κι εγώ, από διάφορα πράγματα που είχα διαβάσει και άλλα που επινόησα ο ίδιος, του είπα μια παραβολή για τη ζωή. Χρησιμοποίησα στοιχεία από την Οδύσσεια, γιατί σκέφτηκα ότι έτσι θα έδινα χαρά σε εκείνον τον Πρώσο μορφωμένο μεσοαστό.
Φωτογραφίες: Διάνα Σεϊτανίδου (Lavart)