[dropcap size=big]Τ[/dropcap]α νησιά Haida Gwaii (Νησιά Queen Charlotte, Βρετανική Κολομβία) στα βορειοδυτικά του Καναδά αποτελούν μια άγνωστη και παρθένα όαση φύσης και πολιτισμού. Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Πρεσβεία του Καναδά, τo Canadian Museum of History, το McCord Museum και το Haida Gwaii Museum μας εισαγάγουν στον εξωτικό κόσμο της αυτόχθονης φυλής των Ινδιάνων που ζουν εκεί.
Για πρώτη φορά στον ευρωπαϊκό χώρο ερχόμαστε σε επαφή με πολιτισμικά στοιχεία της περιοχής αυτής μέσω εντυπωσιακών φωτογραφιών, κειμένων, καλλιτεχνικών έργων και αντικειμένων που παρουσιάζονται στο κοινό. Τα γοητευτικά και άγρια φυσικά τοπία, η κεραμική, η ζωγραφική, η γλυπτική, η σύγχρονη και η εξαγώγιμη, καθώς και η τελετουργική τέχνη, το ψάρεμα και η συγκομιδή, οι παραδοσιακές ενδυμασίες, η ιστορία του εμπορίου και τα τοπικά υλικά αποτελούν το υλικό της έκθεσης.
Εντυπωσιακό στοιχείο αποτελεί η δυναμική παρουσία της φύσης σε κάθε έκφανση του πολιτισμού τους που παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, μεταξύ άλλων, στα σύμβολα εξουσίας και κύρους. Το καλλιτεχνικό λεξιλόγιο ορίζεται από ζώα και υπερφυσικά όντα, ενώ παράλληλα οι εικαστικές απεικονίσεις έχουν ένα φυσιοκρατικό και αφηρημένο χαρακτήρα.
[dropcap size=big]Η[/dropcap] ευαισθησία και ο σεβασμός των κατοίκων Haida απέναντι στο φυσικό στοιχείο φαίνεται και από τα λόγια των ιδίων:
«Ένα καλάθι που πλέχτηκε για μύρτιλα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για μύρτιλα.
Ένα καλάθι για σμέουρα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για σμέουρα.
Όλα αυτά γίνονται για να τιμήσουν τις δυνάμεις της φύσης που φροντίζουν τις ανάγκες μας. Ακόμη και τα παραδοσιακά χρηστικά αντικείμενα μας δείχνουν τη βαθιά, γεμάτη σεβασμό σχέση με τις φυσικές δυνάμεις των Haida Gwaii.»
Η ζωή και η τέχνη των ιθαγενών των νήσων Haida αποτελεί μία πολύ ενδιαφέρουσα θεματολογία που όσο μακρινή κι αν μοιάζει, μας είναι αρκετά οικεία, καθώς μας θυμίζει τις βαθύτερες και αγνές σχέσεις που οφείλει να έχει ο άνθρωπος με το φυσικό περιβάλλον. Τέλος, παρ’ όλη την αγάπη των κατοίκων για την παράδοσή τους, διαφαίνεται η δυσκολία τους να διατηρήσουν και να διαφυλάξουν την ιδιαίτερη πολιτισμική τους ταυτότητα.
Η μουσειογραφική προσέγγιση βασίστηκε στο έργο Σχέδιο Φάλαινας Δολοφόνου που παρουσιάζεται στην έκθεση.
Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή για το κοινό μέχρι τις 20 Aπριλίου του 2016.
Κείμενο: Αγγελική Χαλκιά (Lavart)
Φωτογραφίες: Σοφία Γκορτζή (Lavart)
