Τζον Κασσαβέτης, ένας αστέρας μπροστά και πίσω από την κάμερα
Ένας διεθνής Έλληνας, ένας εραστής του ανεξάρτητου σινεμά, ένας ηθοποιός γοητευτικός και ένας σκηνοθέτης με παγκόσμια κληρονομιά. Ο Τζον Κασσαβέτης αφήνει την τελευταία του πνοή σαν σήμερα στις 3 Φεβρουαρίου του 1989.
Γεννημένος το 1929 στη Νέα Υόρκη με καταγωγή από την Ζαγορά του Πηλίου ο Ιωάννης Νικόλαος Κασσαβέτης (το πλήρες ελληνικό του όνομα) ίσως να δεχθεί την κληρονομιά του μαγικού βουνού και του Ντεκίρικο και θα δείξει έντονη καλλιτεχνική φύση από μικρός. Θα σπουδάσει υποκριτική δίπλα στον Ντον Ρίτσαρντσον, πρωτοπόρο τότε του σωματικού θεάτρου, ενώ παράλληλα θα ασχοληθεί με την κινηματογραφική έρευνα. Πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε αποτελεί η ανεξάρτητη παραγωγή Σκιές το 1959 όπου έγινε φανερή η πειραματική του διάθεση. Ο Τζον Κσσαβέτης θα παντρευτεί την μετέπειτα μούσα των ταινιών του Τζίνα Ρόουλαντς και θα αποκτήσουν τρία παιδία, ένα εκ των οποίων είναι ο επίσης γνωστός σκηνοθέτης Νικ Κασσαβέτης. Η καριέρα του ως χολιγουντιανός ηθοποιός περιλαμβάνει πολλές επιτυχίες και συνεργασίες. Ενδεικτικά είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στα: Έσπασα τα δεσμά μου του Μάρτιν Ρίτ, Και οι 12 ήταν καθάρματα του Ρόμπερτ Όλντριτς και το αξεπέραστο θρίλερ του Ρομάν Πολάνσκι Το μωρό της Ρόζμαρι.
Ως σκηνοθέτης-σεναριογράφος ο Κασσαβέτης θα μας χαρίσει την ξεχωριστή Νύχτα Πρεμιέρας με την Τζίνα Ρόουλαντς σε μια απολαυστική ερμηνεία. Πρέπει να αναφέρουμε την τρυφερή ταινία LoveStreams όπου και πρωταγωνιστεί παράλληλα. Οι Σέιμουρ Κασέλ, Μπεν Γκάζαρα και Πίτερ Φολκ θα τον εμπιστευτούν και η ελευθερία του αυτοσχεδιασμού και του νατουραλιστικού -σαν ντοκιμαντέρ- ύφους των ταινιών θα του χαρίσουν μια θέση ανάμεσα στους πρωτοπόρους. Το υπαρξιακό χάος της αποξένωσης μέσα στις γκρίζες πόλεις φιγουράρει στις ταινίες του και οι ήρωές του είναι μάλλον απλοί αστοί, καθημερινά ζευγάρια με καθημερινά προβλήματα.
Πρόσφατα, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης τίμησε τον σκηνοθέτη με τη δημιουργία μιας αίθουσας με το όνομά του. Το έργο του, ίσως όχι τόσο αναγνωρισμένο στην Ελλάδα, συνεχίζει να έχει απήχηση μέχρι της μέρες μας. Ούτως ή άλλως ο γιος του (αν και όχι το ίδιο πρωτοπόρος) διατηρεί τη φήμη του ονόματος εκεί που της αρμόζει.
