Η γραφή του Φραντς Κάφκα δεν προορίζεται να διαβαστεί προορίζεται να εισχωρήσει μέσα σου όπως το μελάνι στις ίνες του χαρτιού να λερωθεί, να μεταμορφωθεί και να αφήσει το σημάδι της.
Το διήγημά του βυθισμένο στη νύχτα δεν αποτελεί εξαίρεση. Όπως πολλά από τα έργα του Κάφκα, μας προσκαλεί σε έναν παράλογο αλλά τρομακτικά οικείο κόσμο, μια ζώνη του λυκόφωτος όπου οι άνθρωποι κοιμούνται σε σπίτια που φαίνονται στέρεα αλλά στην πραγματικότητα είναι ψευδαισθήσεις απλώς καταφύγια για την εύθραυστη ύπαρξή τους. Είναι σαν ο Κάφκα να μας κλείνει το μάτι μέσα από τις σελίδες, λέγοντας: «Ω, νομίζετε ότι είστε ασφαλείς, έτσι δεν είναι; Σκεφτείτε το ξανά».
Ο αφηγητής ξαγρυπνά, όχι σε εξέγερση, αλλά σε υπάκουη αγρυπνία. Αυτός ο ήσυχος φρουρός δεν οργίζεται ενάντια στη νύχτα, αλλά την παρακολουθεί, σαν να κουβαλάει το βάρος του συλλογικού ασυνειδήτου της ανθρωπότητας. Η σκηνή φέρνει στο νου έναν σουρεαλιστικό καταυλισμό στην έρημο, όπου ο πολιτισμός γίνεται αρχέγονος, μια φευγαλέα συνάθροιση ψυχών που προσκολλώνται σε τελετουργίες ασφάλειας και ζεστασιάς.
Ωστόσο, κάτω από την ακριβή και σκόπιμη πρόζα του Κάφκα κρύβεται ένα ερώτημα που ροκανίζει σαν σκύλος το μεδούλι ενός κόκκαλου: Από τι προφυλασσόμαστε; Και γιατί εμάς, που μένουμε ξύπνιοι, στοιχειώνει τόσο πολύ αυτό το καθήκον να «είμαστε εκεί»;
(Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο παρακάτω)
Φραντς Κάφκα – Έρευνες ενός σκύλου και άλλα διηγήματα
Μετάφραση: Αλεξάνδρα Ρασιδάκη
Βυθισμένος στη νύχτα.
Όπως σκύβει κανείς μερικές φορές το κεφάλι για να σκεφτεί, τόσο απόλυτα βυθισμένος να είσαι μέσα στη νύχτα.
Τριγύρω κοιμούνται οι άνθρωποι.
Ένα μικρό τέχνασμα, μια αθώα πλάνη ότι κοιμούνται σε σπίτια, σε στέρεα κρεβάτια, κάτω από στέρεη σκεπή, τεντωμένοι ή ζαρωμένοι πάνω σε στρώματα, τυλιγμένοι σε μαντίλια, κάτω από κουβέρτες, στην πραγματικότητα έχουν βρεθεί όπως σε παλαιούς χρόνους και σε μεταγενέστερες εποχές ξανά, σε ερημική περιοχή, ένας υπαίθριος καταυλισμός, ένα πλήθος ανθρώπων, ένας στρατός, ένα έθνος, κάτω από έναν ψυχρό ουρανό πάνω σε ψυχρό έδαφος, πεσμένοι εκεί που προηγουμένως στέκονταν, το μέτωπο ακουμπισμένο στο μπράτσο, το πρόσωπο καταγής, αναπνέοντας ήρεμα.
Και εσύ ξαγρυπνάς, είσαι ένας από τους φύλακες, βρίσκεις τον διπλανό σου κουνώντας ένα αναμμένο ξύλο από τον σωρό τα προσανάμματα κοντά σου.
Γιατί ξαγρυπνάς;
Ένας πρέπει να παραφυλά, έτσι λένε.
Ένας πρέπει να είναι εκεί.
Διαβάστε περισσότερα λογοτεχνικά αριστουργήματα:
- Ο επικίνδυνος οίκτος του Στέφαν Τσβάιχ: «Φοβόμαστε την προδοσία των άλλων επειδή, κατά βάθος, αναγνωρίζουμε…»
- 25 αποφθέγματα του Λούντβιχ Βιτγκενστάιν: «Αν πιστεύεις στο Θεό σημαίνει ότι…»
- Γιατί πρέπει να μάθεις τις 11 συμβουλές του Σαίξπηρ για μια ομορφότερη ζωή;
- Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ: «Αν είχα να δώσω μια συμβουλή στους νέους, θα ήταν να έχουν ένα…»
- 13 αποφθέγματα του Επίκτητου: «Δεν είναι η φτώχεια που προξενεί λύπη αλλά …»
- Μαλβίνα: «Είμαστε αλάθητοι στην επιλογή του εραστή μας, ιδιαίτερα όταν…»
- 20 αποφθέγματα που θα μπορούσαν να είναι ο τίτλος της «Μεταμόρφωσης» του Κάφκα
- Μας πήρε χρόνια να καταλάβουμε τη φράση του Ντοστογιέφσκι: «Τι είναι η κόλαση; Υποστηρίζω ότι είναι ο πόνος του να μην …»
- 15 αποφθέγματα του Μπουκόφσκι που σε ξεβολεύουν: «Αν έχετε την ικανότητα να αγαπάτε, αγαπήστε πρώτα τον εαυτό σας»
- Λιαντίνης: «Θα ‘ρθει μια εποχή που κάποιες γενεές θα πληρώσουν ακριβά αυτά….»
- Πώς θα καταλάβεις τι σημαίνει ζωή, σύμφωνα με τον Καζαντζάκη;
