Η Αρχαία Ελλάδα, οι εφευρέσεις και η φιλοσοφία της αποτελούν πηγή έμπνευσης για τον Δυτικό κόσμο κι όχι μόνο.
Ο σύγχρονος πολιτισμός οφείλει πολλά από τα θεμέλιά του στις καινοτομίες και τις ανακαλύψεις της Αρχαίας Ελλάδας.
Πόσες εφευρέσεις, συστήματα και έννοιες που θεωρούμε δεδομένες έχουν τις ρίζες τους σ’ αυτή την αξιοσημείωτη εποχή;
18 ανακαλύψεις της Αρχαίας Ελλάδας στον σύγχρονο κόσμο
1.Δημοκρατία
Η γέννηση της δημοκρατίας ανάγεται στην αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αθήνα του 5ου αιώνα. Η ιδέα ότι ο λαός κατέχει την εξουσία ήταν επαναστατική. Η Αθήνα εμπνευσμένη από το ημι – δημοκρατικό σύστημα της Σπάρτης επέτρεψε στους άνδρες πολίτες της να ψηφίζουν απευθείας για θέματα που αφορούσαν την πόλη – κράτος.
2.Δίκη με ενόρκους
Η έννοια της δίκης από ενόρκους, όπου η ομότιμοι μάρτυρες αποφασίζουν για υποθέσεις, προήλθε επίσης από την Αθήνα παρά το γεγονός ότι κυριαρχούνταν από πλούσιους πολίτες άνω των 30 ετών, το σύστημα χρησιμοποιούσε πολλούς ενόρκους, μερικές φορές έως και 500 μέλη για να αποτρέψει το ροδοκία και να διασφαλίσει τη δικαιοσύνη.
3.Θέατρο
Η τέχνη του θεάτρου, ακρογωνιαίος λίθος του δυτικού πολιτισμού, ξεκίνησε στην Ελλάδα ως μέρος των γιορτών προς τιμή του Διονύσου. Εξελίχθηκε σε μία πολύ πολυποίκιλη μορφή τέχνης, με την τραγωδία, την κωμωδία και τα σατιρικά έργα να ασκούν κριτική στους κοινωνικούς κανόνες. Ο Θέσπις αποδίδεται ως ο πρώτος ηθοποιός, ενώ οι κωμωδίες του Μένανδρου και άλλες θεατρικές μορφές άφησαν μία διαρκή κληρονομιά.
4.Ολυμπιακοί Αγώνες
Η παράδοση των ολυμπιακών αγώνων ξεκίνησε στην ολυμπία το 776 π.Χ. προς τιμή του Δία. Η διοργάνωση ανέδειξε τους καλύτερους αθλητές και γινόταν κάθε 4 χρόνια μέχρι την απαγόρευσή της το 493 μ. Χ. Αναβιώνοντας το 1896, οι Ολυμπιακοί Αγώνες επέστρεψαν στην γενέτειρά τους, την Αθήνα.
5.Χαρτογραφία
Ο πρωτοπόρος χαρτογράφος Αναξίμανδρος εισήγαγε στον κόσμο τη χαρτογραφία. Ήταν ο πρώτος που υπέθεσε το γεωγραφικό πλάτος και το γεωγραφικό μήκος, δημιουργώντας χάρτες που εκτείνονταν από την Ιωνία μέχρι τις Στήλες του Ηρακλή.
6.Ξυπνητήρι
Το πρώτο ξυπνητήρι επινοήθηκε από τον Πλάτωνα, χρησιμοποιώντας ένα υδραυλικό ρολόι με μηχανισμό που σφύριζε για να σημειώνουν την ώρα. Ο Κτηβίσιος τελειοποίησε αργότερα την ιδέα με ένα σύστημα που έριχνε βότσαλα πάνω σε ένα γκονγκ σε προκαθορισμένα χρονικά διαστήματα.
7.Γεωμετρία
Ενώ προγενέστεροι πολιτισμοί ασκούσαν τη γεωμετρία, οι Έλληνες τη μετέτρεψαν σε επιστήμη της επαγωγικής συλλογιστικής. Στοχαστές όπως ο Θαλής, ο Ευκλείδης και ο Πυθαγόρας καθόρισαν γεωμετρικές αρχές, όπου αποτελούν ακόμη και σήμερα τα θεμέλια των μαθηματικών.
8.Φιλοσοφία
Οι Έλληνες φιλόσοφοι προσπάθησαν να κατανοήσουν τον κόσμο μέσω της λογικής και των εμπειρικών στοιχείων, ξεπερνώντας τις μυθολογικές εξηγήσεις.
Ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης αποτελούν πυλώνες αυτής της πνευματικής παράδοσης, διαμορφώνοντας τη δυτική σκέψη.
9.Φάρος
Οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποιήσαν φάρους ως βοηθήματα πλοήγησης. Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας, που χτίστηκε το 332π.Χ, ήταν ένα θαύμα της εποχής του και παραμένει πρότυπο για τους σύγχρονους φάρους σήμερα.
10.Η ιατρική και ο όρκος του Ιπποκράτη
Ο Ιπποκράτης έφερε την επανάσταση στην ιατρική, θεωρώντας τις ασθένειες ως φυσικά φαινόμενα και όχι ο θεϊκές τιμωρίες. Το έργο του Ιπποκράτη έθεσε τις βάσεις για τις σύγχρονες ιατρικές πρακτικές και τη δεοντολογία, που συνοψίζονται στον διαχρονικό όρκο του ιπποκράτη.
Η ομοφυλοφιλία στην Αρχαία Ελλάδα: Υπήρχε; Αν ναι, πώς την αντιμετώπιζαν οι Αθηναίοι;
11.Άγκυρα
Μεταξύ των πολλών ναυτιλιακών συνεισφορών τους οι Έλληνες εφηύραν την άγκυρα. Οι πρώιμες εκδοχές ήταν μεγάλοι σάκοι γεμάτοι πέτρες. Αργότερα, εξελίχθηκαν στη μορφή που γνωρίζουμε σήμερα.
12.Γερανός
Ο γερανός απαραίτητος για την ανύψωση βαρέων αντικειμένων αναπτύχθηκε για πρώτη φορά που τους Έλληνες τον 6ο αιώνα π.Χ. Η καινοτομία αυτή έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην κατασκευή των μνημειωδών ναών και ανακτόρων τους.
13.Οδομετρητής
Οι Έλληνες επινόησαν επίσης το οδόμετρο, μια συσκευή μέτρησης αποστάσεων. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε για τη μέτρηση της απόστασης μεταξύ των πόλεων και το όνομά του προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις «δρόμος» και «μέτρο».
14.Το σύγχρονο ντουζ
Αν και το σύγχρονο ντουζ κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1767, οι αρχαίοι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που απολάμβαναν το ντους με τη σύγχρονη μορφή του, εξαιτίας των προηγμένων συστημάτων αποχέτευσης και των υδραγωγείων τους. Τα δημόσια λουτρά και τα γυμναστήρια διέθεταν κοινόχρηστα ντουζ τόσο για τους πολίτες όσο και για τους αθλητές.
15.Ο Μαραθώνιος
Ο Μαραθώνιος, που σήμερα αποτελεί βασικό στοιχείο του σύγχρονου στίβου, έχει τις ρίζες του στην αρχαιά Ελλάδα. Ο μύθος του Φειδιππίδη, ο οποίος έτρεξε από τον Μαραθώνα στην Αθήνα για να μεταφέρει τα νέα μιας στρατιωτικής νίκης έγινε παγκόσμια πηγή έμπνευσης.
16.Η ιστορία
Ο Ηρόδοτος της Αλικαρνασσού είναι γνωστός ως ο «πατέρας της ιστορίας». Ήταν ο πρώτος που προσέγγισε συστηματικά τα ιστορικά γεγονότα από τους μύθους, δημιουργώντας αφηγήσεις που έθεσαν τα πρότυπα για την ιστορική τεκμηρίωση.
17.Αυτόματοι πωλητές
Πολύ πριν από τον 20ο αιώνα ο Ήρων της Αλεξάνδρειας εφηύρε τον πρώτο αυτόματο πωλητή. Η συσκευή αυτή διένειμε αγιασμό σε ναούς όταν τοποθετούνταν ένα νόμισμα, αποδεικνύοντας την εφευρετικότητα των Ελλήνων στην αυτοματοποίηση απλών εργασιών.
Αντίστοιχα υπήρχε και η «αυτόματη θεραπαινίς» κατασκευασμένο ρομπότ από τον Φίλων τον 3ο αιώνα μ.Χ.
Ένα ανθρωποειδές ρομπότ σε φυσικό μέγεθος, όπου σέρβιρε οίνο αλλά και νερό ώστε να νερώνει το βαρύ ποτό. Όταν ο ενδιαφερόμενος τοποθετούσε το κύπελλο στην αριστερή παλάμη του χεριού του εκείνο.αυτόματα έριχνε τον οίνο για όσο κρατούσε το κύπελλο στην παλάμη του.
Μπορείτε να δείτε και δια ζώσης το εκπληκτικό πρώτο ανθρωποειδές στον κόσμο στο Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας του Κώστα Κοτσανά.
18.Πύργοι ρολογιών
Ο πρώτος πύργος ρολογιού, ο Πύργος των Ανέμων, αναγέρθηκε στην Αθήνα το 47 π.Χ.
Αυτό το εντυπωσιακό κτίσμα διέθετε ηλιακά ρολόγια, ένα ρολόι νερού και χρησίμευε ακόμη και ως μετεωρολογικός σταθμός, καθοδηγώντας τους εμπόρους και τους πολίτες.