Το IQ, ή Δείκτης Νοημοσύνης, ανέδειξε αρχικά προσεγγιστικά την ευφυΐα των ατόμων σε διάφορα νοητικά πεδία, αλλά έχει δειχθεί ότι οι διαφορές στο IQ μεταξύ παιδιών και ενηλίκων είναι σημαντικές. Παρά την χρήση των τεστ IQ από το 1905 έως σήμερα, γίνεται φανερό ότι αυτός ο δείκτης δεν καλύπτει πλήρως το εύρος της ανθρώπινης ύπαρξης.
Τα τεστ IQ παραλείπουν σημαντικά χαρακτηριστικά όπως η δημιουργικότητα και οι συναισθηματικές δεξιότητες, ενώ οι χαμηλές βαθμολογίες δεν αντικατοπτρίζουν πάντα τις πραγματικές πνευματικές ικανότητες. Επιπλέον, έχουν αναδειχθεί υποκατηγορίες όπως η συναισθηματική νοημοσύνη, που σχετίζεται με την αντίληψη και ανταπόκριση στα συναισθήματα, η κοινωνική νοημοσύνη, που αφορά την αποτελεσματική επικοινωνία με άλλους, και η σεξουαλική νοημοσύνη, που αναγνωρίζει την πολυπλοκότητα της σεξουαλικότητας. Αυτές οι διαστάσεις αποκαλύπτουν τις πολλαπλές πτυχές της ανθρώπινης νοημοσύνης που δεν μπορούν να μετρηθούν αποκλειστικά μέσω των τεστ IQ.
Ακολούθησε μια ημέρα που έφερε επανάσταση στην κατανόηση της νοημοσύνης, όταν ο Howard Gardner παρουσίασε άλλη μια προσέγγιση. Ο καθηγητής του ερευνητικού κέντρου γνωστικής λειτουργίας και εκπαίδευσης, Elisabeth A. Hobbs, στο Harvard, γνωστός για τα πολυάριθμα έργα του, ανέδειξε τη θεωρία των πολλαπλών νοημοσύνεων.
Κατέστησε σαφές ότι δεν υπάρχει μόνο μία διάσταση της ανθρώπινης νοημοσύνης που μπορεί να μετρηθεί με τα συνηθισμένα ψυχομετρικά εργαλεία. Από εκεί, προχώρησε στο να διαπραγματευτεί και να παρουσιάσει άλλους 8 τύπους πνευματικών ικανοτήτων, καταγράφοντας τη σκέψη του σε ένα βιβλίο με τίτλο “Frames of Mind”.
Οι προσθήκες του Gardner
1) Γλωσσική Νοημοσύνη
- Περιγράφει την ευαισθησία στον προφορικό και γραπτό λόγο, καθώς και την ικανότητα εκμάθησης και χρήσης γλωσσών για επίτευξη στόχων. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση της γλώσσας για ρητορική έκφραση και σύνταξη.
- Γνωστοί ευφυείς αυτού του τύπου: William Shakespeare, Oprah Winfrey.
- Πιθανά επαγγέλματα: Δικηγόρος, Ομιλητής/Παρουσιαστής, Συγγραφέας, Δημοσιογράφος, Curator.
2) Λογική-Μαθηματική Νοημοσύνη
- Σχετίζεται με την ανάλυση λογικών προβλημάτων, εκτέλεση μαθηματικών πράξεων και διερεύνηση επιστημονικών θεμάτων.
- Γνωστοί ευφυείς αυτού του τύπου: Albert Einstein, Bill Gates.
- Πιθανά επαγγέλματα: Μαθηματικός, Λογιστής, Στατιστικολόγος, Επιστήμονας, Αναλυτής Υπολογιστών.
3) Χωρική Νοημοσύνη
- Καλύπτει την αντίληψη του οπτικο-χωρικού κόσμου και τον χειρισμό οπτικών πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένης της οπτικοποίησης και του σχεδιασμού.
- Γνωστοί ευφυείς αυτού του τύπου: Frank Lloyd Wright, Amelia Earhart.
- Πιθανά επαγγέλματα: Πιλότος, Χειρουργός, Αρχιτέκτονας, Γραφίστας, Διακοσμητής Εσωτερικών.
4) Σωματική-Κιναισθητική Νοημοσύνη
- Εστιάζει στη χρήση ολόκληρου του σώματος για την επίλυση προβλημάτων, όπως στον αθλητισμό και τα τέχνασμα.
- Γνωστοί ευφυείς αυτού του τύπου: Michael Jordan, Simone Biles.
- Πιθανά επαγγέλματα: Χορεύτρια, Αθλητής, Χειρουργός, Μηχανικός, Ξυλουργός, Φυσιοθεραπευτής.
5) Μουσική Νοημοσύνη
- Αφορά την απόδοση, σύνθεση και εκτίμηση των μουσικών προτύπων.
- Γνωστοί ευφυείς αυτού του τύπου: Beethoven, Ed Sheeran.
- Πιθανά επαγγέλματα: Τραγουδιστής, Συνθέτης, DJ, Μουσικός.
6) Διαπροσωπική Νοημοσύνη
- Καλύπτει την κατανόηση των προθέσεων και επιθυμιών των άλλων, καθώς και τη συνεργασία με τους άλλους.
- Γνωστοί ευφυείς αυτού του τύπου: Mahatma Gandhi, Mother Teresa.
- Πιθανά επαγγέλματα: Δάσκαλος, Ψυχολόγος, Διευθυντής, Πωλητές, Δημόσιες Σχέσεις.
7) Ενδοπροσωπική Νοημοσύνη
- Συνδέεται με την ικανότητα κατανόησης των προσωπικών στόχων και τη ρύθμιση της ζωής.
- Γνωστοί ευφυείς αυτού του τύπου: Αριστοτέλης, Μάγια Αγγέλου.
- Πιθανά επαγγέλματα: Θεραπευτής, Ψυχολόγος, Σύμβουλος, Επιχειρηματίας, Κλήρος.
8) Φυσιολατρική Νοημοσύνη
- Περιλαμβάνει την τεχνογνωσία στην αναγνώριση και ταξινόμηση των πολυάριθμων ειδών στο περιβάλλον.
- Γνωστοί ευφυείς αυτού του τύπου: Charles Darwin, Jane Goodall.
- Πιθανά επαγγέλματα: Βοτανολόγος, Βιολόγος, Αστρονόμος, Μετεωρολόγος, Γεωλόγος.