Με αφορμή την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο, οι εκδόσεις Διόπτρα έφεραν στην δημοσιότητα ένα απόσπασμα με λόγια του Νίκου Καζαντζάκη από την πρώτη του γνωριμία με την αρχαία κληρονομιά.
Το θέμα της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα επανέρχεται στην ατζέντα μετά την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ηνωμένο Βασίλειο και την ακύρωση της συνάντησης του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Βρετανό πρωθυπουργό Σούνακ.
Με την ευκαιρία αυτή, οι εκδόσεις Διόπτρα, οι οποίες έχουν αποκτήσει τα δικαιώματα έκδοσης ολόκληρης της συλλογής του Νίκου Καζαντζάκη, παρουσίασαν τα γραπτά του διακεκριμένου Έλληνα συγγραφέα μετά την επίσκεψή του στο Βρετανικό Μουσείο:
«Και πήγα στη μεγάλη αίθουσα με τα ελληνικά μάρμαρα. Χαρά ειδωλολατρική, γυμνά ηλιοψημένα κορμιά, άνεμος ανοιξιάτικος φυσάει, γέλασε επιτέλους το ψακωμένο χείλι της μοίρας.
Στέκουμαι μπροστά από τ’ ανάγλυφα του Παρθενώνα και νιώθω πως το μεγάλο μυστικό της τελειότητας στη ζωή και στην τέχνη λέγεται: ισορρόπηση.
Η σάρκα εδώ, στην ελληνική τέχνη, δεν βάρυνε για ν’ αποχτήσει δύναμη, μήτε έγινε ανάλαφρη για ν’ αποχτήσει χάρη.
Κατόρθωσε ν’ αλαφρώσει την ύλη χωρίς να της αφαιρέσει την δύναμη∙ να την αλαφρώσει ακριβώς ίσια με το σημείο που αρχίζει η χάρη.
Λίγο πιο δώθε να σταματούσε θα γίνουνταν δυνατή μα δυσκίνητη∙ λίγο πιο πέρα να πήγαινε θα καταντούσε χαριτωμένη κι αδύνατη.
Βρήκε και στάθηκε στο εξαίσιο, αόρατο στο γυμνό μάτι, σύνορο της τέλειας ισορροπίας.
Αυτό είναι το ελληνικό θάμα».
Βασίλης Βασιλικός: Ένα απόσπασμα από το σπουδαίο έργο του «Το τελευταίο αντίο»
