Σαράντος Καργάκος: 30 αποφθέγματα για την παιδεία, τη δικαιοσύνη, τον χαρακτήρα και τους Έλληνες
Σαράντος Καργάκος: 30 αποφθέγματα: Ο Σαράντος Καργάκος (γεννήθηκε στις 16 Ιουλίου 1937 στο Γύθειο Λακωνίας, απεβίωσε στις 14 Ιανουαρίου 2019 στην Αθήνα) ήταν Έλληνας λόγιος, γνωστός για τα επιτεύγματά του στη φιλολογία, τη συγγραφή δοκιμίων, την ιστορία και τη λογοτεχνία. Έχει συγγράψει πολυάριθμα έργα που επικεντρώνονται σε ιστορικά και γλωσσικά θέματα, ενώ οι γνώσεις του παρουσιάστηκαν σε διάφορα περιοδικά.
Κατείχε διακεκριμένη φήμη ως εξαιρετικός ιστορικός και συγγραφέας. Ο Καργάκος καταγόταν από το Γύθειο της Λακωνίας και συνέχισε τις σπουδές του στη φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οι γνώσεις του επεκτάθηκαν στη συνεργασία με διακεκριμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Αθήνας και συνέβαλε στα εκπαιδευτικά τμήματα της Πολεμικής Σχολής του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, της Σχολής Εθνικής Άμυνας και της Διατλαντικής Σχολής Θεσσαλονίκης. Αξίζει να σημειωθεί ότι διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στο φοιτητικό κίνημα του 1961-63 και έπαιξε καθοριστικό ρόλο ως εισηγητής της εκστρατείας του 15% για την Παιδεία.
Ο Καργάκος ενώθηκε με τα δεσμά του γάμου με την Ιωάννα Κώττα, δικηγόρο και εκπαιδευτικό, και η ένωσή τους ευλογήθηκε με δύο παιδιά. Το ταξίδι της ζωής του ολοκληρώθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2019, λόγω καρκίνου. Η τελευταία του κατοικία ήταν στο Β’ Νεκροταφείο Αθηνών, όπου αναπαύθηκε δύο ημέρες μετά το θάνατό του.
Μέγας Αλέξανδρος: 20 αποφθέγματα ενός στρατηλάτη που άλλαξε τον κόσμο
Σαράντος Καργάκος: 30 αποφθέγματα
“Στα παιδιά πρέπει να εξηγηθεί ότι τα βραβεία Νόμπελ σημαίνουν ατέλειωτες ώρες εργασίας κι όχι ατέλειωτες ώρες καθισιού στα καφενεία και ότι οι λαοί που ηγούνται και προηγούνται δουλεύουν σκληρά και μαζικά”
“Όταν λέμε ότι ο άνθρωπος είναι αρχιτέκτονας της μοίρας του, πρέπει να το εννοούμε. Δεν αρκεί να προσευχόμαστε· πρέπει ν’ αγωνιζόμαστε”
“Δεν αρκεί η γονιμότητα στα λόγια και στις υποσχέσεις. Απαιτούνται έργα, συγκεκριμένα μέτρα. Μέτρα για το παιδί, ώστε να μη γίνεται θύμα της αστοργίας. Να μη ζει την αγωνία της αγονίας, της έλλειψης δηλαδή γονιών, όχι επειδή είναι ορφανό αλλ’ επειδή ο γονιός είναι απών. Μέτρα για την προστασία των προσφύγων, ώστε να μην καταντούν της γης οι κολασμένοι. Γιατί, αλλιώς, η δική τους κόλαση θα μεταφερθεί στο δικό μας δήθεν παράδεισο”
“Προβλέπω ότι μετά το 2020 θα μπούμε στον ‘Αιώνα της Μεγάλης Πείνας’. Και θα επακολουθήσει μια πρωτοφανής κοινωνική έκρηξη. Η πρώτη επανάσταση του ανθρώπου ονομάσθηκε Γεωργική, η δεύτερη Βιομηχανική, η τρίτη θα είναι Κανιβαλική”
Από εισήγηση που διαβάστηκε στις 5 Δεκεμβρίου 1995 στη ΧΕΝ Κηφισιάς
“Είναι αστείο να μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όταν έχουμε ενώπιόν μας εκατομμύρια πλάσματα που έχουν γίνει ράκη από τη χρήση ναρκωτικών και την πορνεία. Είναι αφελής όποιος πιστεύει ότι το δουλεμπόριο ανήκει στο παρελθόν”
“Ο συγκερασμός πλούτου και γνώσης, ή μάλλον η υποταγή της γνώσης στον πλούτο, φέρνει κάποιες προνομιούχες ομάδες σε θέση εξουσίας, ώστε να κρατούν τους μοχλούς των διεθνών εξελίξεων”
“Η απραξία και η αβουλία μπρος σε ωμές παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων, είναι η νάρκη των εθνών, που μπορεί από στιγμή σε στιγμή να εκραγεί και να τινάξει συθέμελα τα έθνη στον αέρα”
“Δεν είναι σφάλμα του ανθρώπου η ατέλεια του. Αντίθετα σφάλμα του είναι η παραμέληση της προσπάθειας γι’ αυτοβελτίωση”
“Η θέληση είναι το μέταλλο από το οποίο κατασκευάζεται ο χαρακτήρας του ανθρώπου”
“Η συμφορά είναι ένα βάφτισμα εξανθρωπισμού, όταν ο άνθρωπος δεν συντριβεί από αυτή, βοηθούμενος από το βάλσαμο εκείνο της ψυχής, που λέγεται υπομονή”
“Μια αποτυχία δεν είναι ήττα, αλλά αναστολή της νίκης”
“Στη ζωή μόνο οι σκώληκες δεν πέφτουν. Μόνον όσοι δεν προσπαθούν δεν αποτυγχάνουν”
“Η ιστορία των ανθρώπινων πράξεων διδάσκει ότι οι μεγάλοι άνθρωποι είχαν θέληση· οι μικροί πόθους”
“Αν σ’ ένα μικρό έργο αποδειχθεί ο άνθρωπος μικρός, τότε και το κακό είναι μικρό. Αν όμως σε μεγάλο έργο αποδειχθεί ο άνθρωπος μικρός, τότε το κακό είναι πολύ μεγάλο”
“Λυδία λίθος που θα κρίνει την αξία ή την απαξία ενός ανθρώπου δεν είναι το τι επάγγελμα ασκεί, αλλά το πώς και για ποιο σκοπό το ασκεί”
“Η λέξη επάγγελμα, παραγόμενη από το ρήμα επαγγέλλομαι (= υπόσχομαι), σημαίνει την υπόσχεση, που δίνει ο καθένας προς το κοινωνικό σύνολο ότι θα ασκήσει τίμια κ’ ευσυνείδητα το έργο του…”
“Η καλή χρησιμοποίηση καθιστά ένα απόκτημα αγαθό”
“Την ευδαιμονία δεν εξασφαλίζει η απόκτηση αλλ’ η καλή διάθεση των αγαθών”
“Η αξία των αγαθών βρίσκεται στην προσφορά τους. Ευτυχισμένος είναι ο άνθρωπος όχι όταν λαμβάνει ή απολαμβάνει, αλλ’όταν προσφέρει”.
“Πολλοί ήταν αυτοί που ονομάστηκαν από την ιστορία ‘Μεγάλοι’, αλλ’ ελάχιστοι ήταν αυτοί που ονομάστηκαν, όπως ο Αριστείδης, ‘Δίκαιοι’”
”Οι παππούδες μας ήξεραν να μοιράζουν εμείς κατανέμουμε. Το πρώτο είναι αρμοδιότητα ψυχής, το δεύτερο αριθμητικής.”
”Είχε γράψει την 1η Δεκεμβρίου 1987 ένα δοκίμιο που είχε σαν «σλόγκαν» το νεανικό ―τότε― σύνθημα: «Μην περιμένεις να χιονίσει, για να δεις άσπρη μέρα!» Αφορμή στάθηκε η δήλωση μιας μαθήτριας που είχε πρωτεύσει στις τότε Πανελλαδικές Εξετάσεις: «Δεν ήμουν η εξυπνότερη, ήμουν ο καλύτερος παπαγάλος». Η δήλωση αυτή αισθητοποιεί το σύμπτωμα κρίσης που διέρχεται το σημερινό ―κι όχι μόνον εδώ― σχολείο. Δεν μαθαίνει τα παιδιά πώς να σκέπτονται, αλλά με τι να σκέπτονται. Δημιουργεί μυαλά, χωρίς μυαλό. Προσφέρει γνώσεις, αλλ’ όχι γνώση. Δημιουργεί απλώς κάποια δίποδα λεξικά. Κι αυτά ελλιπή.”
”Ζούμε την εποχή της μεγάλης σύγχυσης. Παντού η ποσότητα εκτοπίζει την ποιότητα. Στον τομέα της τέχνης κυριαρχεί το «κιτς», στην αρχιτεκτονική η πολυκατοικία, στη δίαιτα η πολυφαγία, στις ανθρώπινες σχέσεις η βαναυσότητα, στο συναίσθημα η ρηχότητα, στην πολιτική το σύνθημα, στον αθλητισμό το ρεκόρ επιδόσεων και αμοιβών, στην οικονομία ο ρυθμός παραγωγής και κατανάλωσης, στα βιβλία το εκάστοτε πολυδιαφημισμένο «μπεστ σέλερ», στην τηλεόραση η σαπουνόπερα ή κοινώς σήριαλ, στον κινηματογράφο το πορνό και η βία, στο θέατρο η βωμολοχία, στην επαφή μας με τη φύση ο εμπρησμός και η οικοπεδοφαγία. Είναι μια εποχή που ο άνθρωπος τρώει τον εαυτό του.”
«Όταν ο Έλληνας δεν τρώγεται με τους άλλους τρώει τον εαυτόν του».
«Για τους Έλληνες περιθώρια άλλων επιλογών δεν υπάρχουν: για να επιβιώσουν πρέπει να συμβιώσουν».
«Χωρίς αξίες η ζωή δεν έχει αξία».
«Σήμερα κανείς δεν θέλει ν’ ακούσει το παρελθόν. Κι όμως, αυτό που ονομάζουμε μέλλον είναι το παρελθόν που μπαίνει από άλλη πόρτα».
«Είμαστε Άνθρωποι, όταν γινόμαστε Συνάνθρωποι».
«Όταν οι πολιτικοί της Ελλάδας είναι για γέλια τότε το Μέλλον της Ελλάδας είναι για κλάματα».
«Σωστό μυαλό δεν είναι αυτό που κατέχει πάρα πολλές γνώσεις, αλλά πολλούς τρόπους σκέψης»
Μέγας Αλέξανδρος: Ο τάφος και το αίνιγμα – Πού βρίσκεται η σορός του;
