Όταν η απάντηση στο ερώτημά σου, είσαι εσύ ο ίδιος, και δεν το έχεις καταλάβει
Τις τελευταίες ημέρες, έχει προκληθεί μια πρωτόγνωρη, για τα Ελληνικά δεδομένα, χιονοστιβάδα καταγγελιών. Η ιστορία είναι γνωστή. Την πρώτη σφυριά, στο «τείχος του αίσχους» την έδωσε η Σοφία Μπεκατώρου και από τότε, λίγο, λίγο, άνθρωποι, κυρίως από τον χώρο της τέχνης, αφαιρούν και από ένα κομμάτι, ώστε το τείχος να πέσει τελείως και να μας αποκαλύψει έναν παράλληλο κόσμο, για τον οποίο είχαμε ακουστά, αλλά ποτέ δεν τον είδαμε οι περισσότεροι. Αυτός ο παράλληλος κόσμος όμως, πίσω από το τείχος, είναι ένας κόσμος που φτιάχτηκε και συντηρείται από εμάς τους ίδιους, από τον χώρο που δίνουμε στον κακό μας εαυτό. Κάτι σαν τη «σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού».
Αφορμή για αυτό το άρθρο, στάθηκαν οι καταγγελίες της τραγουδίστριας Λυδίας Σέρβου. Η τραγουδίστρια, με ένα κείμενό της στο προφίλ της, στο Facebook, μοιράστηκε μια προσωπική της εμπειρία, σεξουαλικής επίθεσης. Εν ολίγοις, η ιστορία της έχει ως εξής: Έφηβο κοριτσάκι, στα 15 της, όνειρό της ήταν να γίνει τραγουδίστρια. Ο πατέρας της, αν και ιερέας, στηρίζει το όνειρό της και της κανονίζει μια ακρόαση, με γνωστό μουσικοσυνθέτη, προκειμένου να πάρουν μια πρώτη γνώμη, για την τραγουδιστική της αξία. Το κοριτσάκι πηγαίνει – φυσικά ανυποψίαστο στα 15 του, και πιθανότατα, με ένα αίσθημα ασφάλειας, αφού την ακρόαση την κανόνισε ο ιερέας πατέρας της- στην οικία του μουσικοσυνθέτη. Εκείνος, με το που την υποδέχεται, κλειδώνει την πόρτα, πηγαίνει να της φέρει ένα ποτήρι νερό, όμως τελικά επιστρέφει ολόγυμνος, κυνηγώντας την, λέγοντάς της πως όσο και να φωνάξει δεν θα την ακούσει κανείς και όταν η 15χρονη τελικά, στέκεται κουλουριασμένη σε μια γωνία, εκείνος αυτοϊκανοποιείται μπροστά της και έπειτα την καλεί να τραγουδήσει. Αφού αυτή αρνείται, όταν τελικά της επιτρέπει την έξοδο, της ανακοινώνει πως είναι κορόιδο, καθώς άμα «του καθόταν», την άλλη μέρα θα είχε συμβόλαιο.
Εδώ, η ανάρτηση της κυρίας Σέρβου
Αυτή είναι η ιστορία που κατέθεσε η τραγουδίστρια και όποιος θέλει την πιστεύει. Εγώ την πίστεψα. Γνωρίζω ότι αυτά γίνονται, όχι μόνο στον χώρο του πολιτισμού ή του αθλητισμού, αλλά τα ίδια και χειρότερα, συμβαίνουν μέσα σε οικογένειες, ακόμα και από συγγενικά πρόσωπα. Εγώ πιστεύω τη Λυδία Σέρβου, κάποιος μπορεί να μην την πιστεύει. Είναι απόλυτο δικαίωμά του.
Είναι αλήθεια από τη μία πως έχουμε δει στο παρελθόν, σε αντίστοιχες διαδοχικές καταγγελίες στο εξωτερικό, να στιγματίζονται αθώα άτομα με δόλιους τρόπους. Θεωρώ ακράδαντα, πως θα το δούμε, στο άμεσο μέλλον, να συμβαίνει και εδώ αυτό. Είναι πολύ εύκολο, να εκμεταλλευτεί κάποιος, την ευαισθησία του κοινού και ακόμα πιο εύκολο να το κάνει μια περίοδο, που η ευαισθησία αυτή, είναι ιδιαίτερα ερεθισμένη και τα ώτα εξαιρετικά ευάλωτα. Αυτή η μέθοδος, ακολουθείται άλλωστε πιστά από κινηματογραφικά σενάρια, σαν τεχνική, μέχρι πολιτικούς και κοινωνικούς εκπροσώπους, σαν αλάνθαστο μέσο προπαγάνδας. Θεωρώ πως οι καταγγελίες της Λυδίας Σέρβου, δεν ανήκουν σε αυτή τη κατηγορία, αλλά φυσικά το συμπεραίνω αυθαίρετα και εκ του ασφαλούς. Το ίδιο αυθαίρετα και εκ του ασφαλούς όμως, θα συμπεράνει και κάποιος άλλος, ότι δεν λέει την αλήθεια. Το ζήτημα είναι, τί στάση κρατάμε, απέναντι σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα, ωσότου να αποκαλυφθεί η αλήθεια, αν αντιλαμβανόμαστε πόσο ευαίσθητο είναι το θέμα και τί λέει για εμάς και για την κοινωνία ολόκληρη κατ’ επέκταση, η στάση που θα κρατήσουμε.
Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία και από τις ίδιες τις καταγγελίες της τραγουδίστριας, είναι τα σχόλια των χρηστών στα social media. Την παραπάνω καταγγελία της Λυδίας Σέρβου, τη διάβασα από γνωστό ειδησεογραφικό site, ανατρέχοντας στην Facebook σελίδα του. Αφού τελείωσα την ανάγνωσή της, αποφάσισα να ρίξω μια ματιά στα σχόλια από κάτω. Φυσικά περίμενα ότι θα διαβάσω κάποιες χοντράδες, αλλά δεν ήμουν προετοιμασμένος για αυτό που αντίκρισα. Παραθέτω, λίγα μόνο, από τα σχόλια, ανδρών και γυναικών, για μια ιστορία, που συνέβη – έστω και πολλά χρόνια πριν- σε ένα 15χρονο κορίτσι, ακριβώς όπως γράφτηκαν:
«Δηλαδή του είδες τη μαλαπερδα;» (άνδρας)
«Βρε άιντε γ@μηθητε όλες αταλαντεςΤώρα θυμηθήκατε για διαφήμιση» (άνδρας)
«Καλά σε εκανε. Σήμερα το λες?????Αφήστε πλέων την καραμέλα????Αντε!!!! Με την κάθε πικραμένοι.Όλες βιασμενες είσθε? Τότε το ποπό σας κούναγε….» (άνδρας)
«Εε και τι ?κακο σου εκανε?» ( γυναίκα)
«τελικα στονε σφυριξε η οχι για να ξερουμε» ( άνδρας)
«Τζάμπα γυμναστική σου έκανε» (άνδρας)
«Και γιατί πηγές στο σπίτι του τη δουλειά είχες τα ήθελε ο κολο σου» ( γυναίκα)
«ρε θα μας κολάσουν με τις σέξυ ιστορίες και θα μας ανοίξουν οι ορέξεις να κυνηγάμε τραγουδιάρες . ααααχχχχχ….» (άνδρας)
«Βρικαμε Παππά να θάψουμε κάμποσους!!!!! όταν όλες εσείς αντιμετωπίζατε αυτά!!!! γιατί δεν μιλαγατε???? κάπου βολευοσαστε και εσείς!!!!!» ( γυναίκα)
«15 χρόνων ο πατέρας ιερέας πως σε άφησε ; Ρε δεν πα να όλες !πληγωμενες του κ@@ου!» ( γυναίκα).
Και δυστυχώς, πολλά, πολλά τέτοια και ακόμα χειρότερα σχόλια.
Αναρωτιόμαστε ακόμα, γιατί οι άνθρωποι αυτοί, δεν μίλησαν νωρίτερα; Την απάντηση τη δίνει εύστοχα μια κυρία που σχολίασε επίσης τη δημοσίευση:
«Διαβάζοντας τα σχόλια καταλαβαίνει κανείς γιατί τόσα χρόνια δεν έχουν μιλήσει.»
Πώς μπορείς να κατηγορείς αυτόν που καταγγέλλει ένα τέτοιο περιστατικό, για το πόσο άργησε να το κάνει, όταν η αντανακλαστική αντίδραση τόσων, μα τόσων ανθρώπων, είναι η χυδαιότητα, ο χλευασμός, ο χαβαλές και η απόδοση ευθυνών στο θύμα; Στο παρόν άρθρο, δεν θα γίνουν αναλύσεις της ψυχολογίας του θύματος. Δεν είναι αυτός ο σκοπός του και οι αναλύσεις αυτές έχουν γίνει χιλιάδες φορές. Αυτό στο οποίο δίνεται βαρύτητα, είναι να σκεφτούμε εμείς οι ίδιοι, που δεν είμαστε ειδικοί και που ίσως δεν καταλαβαίνουμε τη γλώσσα των ειδικών, αλλά έχουμε κάπου σωσμένη μέσα μας, μια στοιχειώδη κοινή λογική. Πώς είναι δυνατόν, ένας άνθρωπος, για παράδειγμα σε ένα χωριό, που δέχτηκε μια σεξουαλική επίθεση, και ξέρει ότι στη γνωστοποίησή της, θα ακούσει τέτοια σχόλια καθώς περπατάει στο δρόμο και αντί να νιώσει δικαιωμένος, τελικά θα βγει στιγματισμένος από αυτό χειρότερα, να βρει το θάρρος να μιλήσει; Πώς να μιλήσει, όταν θα ξέρει πως από εκείνη τη στιγμή, εκτός από το προσωπικό του τραύμα, θα έχει να αντιμετωπίσει και όλους εμάς; Αν δεν μιλήσει, τουλάχιστον θα έχει να αντιμετωπίσει μόνο τον εαυτό του.
Μη γελιόμαστε, η κάθε χώρα είναι ένα μεγάλο χωριό και είναι πολύ δύσκολο να αποφασίσεις να εκθέσεις κάτι τόσο προσωπικό και τραυματικό, μπροστά σε όλους τους συγχωριανούς σου. Αν έχουμε απαίτηση τα θύματα να μιλάνε την ίδια στιγμή που συμβαίνει το έγκλημα εναντίον τους, πρέπει να φροντίσουμε εμείς οι ίδιοι, να νιώθουν τα θύματα ασφαλή να το κάνουν. Η απάντηση στην ερώτηση « γιατί δεν μίλησε νωρίτερα», βρίσκεται στον καθρέφτη μας, τον χαβαλέ μας, στις συμπεριφορές μας, τη συμπόνια μας και την ενσυναίσθησή μας.
Αντί επιλόγου, κάτι πολύ σημαντικό, επειδή η Lavart επιλέγει να κινείται σε αχρωμάτιστα και πλήρως αδέσμευτα πλαίσια. Στα σχόλια κάτω από την καταγγελία, υπήρχαν και πάμπολλα υποστηρικτικά, τόσο από άντρες, όσο και από γυναίκες. Ακόμα περισσότερα ήταν τα like, που έπαιρναν αυτά τα σχόλια. Αυτοί που θέλουμε έναν κόσμο χωρίς θύματα που φοβούνται να μιλήσουν, είμαστε πολλοί, απλώς δεν φωνάζουμε, όπως οι παραπάνω. Αυτά τα σχόλια και αυτές οι συμπεριφορές δεν είναι η εικόνα, όλων των αντρών γενικά και δεν είναι η εικόνα, όλων των Ελλήνων γενικά. Δυστυχώς σχόλια σαν τα παραπάνω, τα εκμεταλλεύονται για δικούς τους σκοπούς, πάμπολλες ομάδες, με άλλοθι κοινωνικής δικαιοσύνης και υπεράσπισης δικαιωμάτων, προσπαθώντας να μας πείσουν, ότι έτσι είναι οι άντρες, έτσι είναι οι Έλληνες και προωθούν τις δικές τους στερεοτυπικές ιδέες και τα δικά τους ιδεολογικά ή κομματικά συμφέροντα.
Οι παθογένειες είναι πολλές και οι άνθρωποι που τις διαιωνίζουν είναι πολλοί επίσης, αλλά δεν είμαστε όλοι έτσι. Σκοπός είναι να προσπαθούμε κάθε μέρα να γινόμαστε καλύτεροι και αν κάτι συμβάλλει τα μάλα σε αυτό, είναι ο πολιτισμός, τον οποίο και προσπαθούμε να υπηρετούμε σε αυτό το site, και πολιτισμός, δεν είναι μόνο οι μουσικές που ακούμε στα στέκια μας, ούτε μόνο τα βιβλία που διαβάζουμε πριν κοιμηθούμε. Πολιτισμός, είναι και το να κάτσεις με τον «εχθρό σου» και να του εξηγήσεις, γιατί δεν είστε και δεν πρέπει να είστε εχθροί. Πολιτισμός, είναι και το να προσπαθείς να γίνεσαι κάθε μέρα καλύτερος άνθρωπος, όχι μόνο για όποιον το αξίζει, αλλά για όλη την κοινωνία, γιατί και αυτοί που γίνονται κακοί, γίνονται επειδή πιστεύουν πως σε κάποιους, δεν αξίζει να είσαι καλός και όλοι μας είμαστε κάποιοι.
Η Μπεκατώρου, η Δούκα και οι αμφότερες κρίσεις ενός λαού σε σύγχυση (lavart.gr)
Κείμενο: Τζιμ Μπανάνας (Lavart)
