Η ανάγκη μας για ιστορίες υπάρχει από πάντα. Η ταινία και η κινούμενη εικόνα είναι οι νεότερες ενσαρκώσεις αυτού του «χόμπι» και έχουν βοηθήσει να εξηγήσουν πώς μπορεί να είναι η ζωή και πως ένας άνθρωπος μπορεί να συναντήσει και να αντιμετωπίσει τους κινδύνους γύρω του. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: μπορούν οι ιστορίες να μεταφέρουν αυτά τα μηνύματα χωρίς να φοβίζουν ή είναι πιθανό ότι οι ιστορίες δεν μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους αποτελεσματικά εάν δεν χρησιμοποιούν τη σωστή ατμόσφαιρα, τη σωστή ένταση και μια υγιή δόση σκοταδιού; Παρόλο που αποδίδονται με κινούμενα σχέδια, κάποιες ταινίες της Disney ήταν μερικές από τις πιο ζοφερές και πιο περίεργες της εποχής τους. Πολλές από τις πιο αξιοσημείωτες σκηνές τους είναι δύσκολο να ξεχαστούν ακόμα και σήμερα. Ας εξερευνήσουμε κάποιες από αυτές:
Pinocchio (1940), σκην. Ben Sharpsteen, Hamilton Luske, Walt Disney Animation Studios
Βασισμένη στην ιταλική παιδική νουβέλα Οι Περιπέτειες του Πινόκιο, του Κάρλο Κολόντι, η ταινία Pinocchio ήταν η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της εταιρείας, μετά τη μεγάλη επιτυχία της ταινίας Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι. Το Pinocchio είχε έναν τοίχο γεμάτο γοητευτικά μουσικά κουτιά και ρολόγια, μία μαριονέτα με ένα τριζόνι για συνείδηση και μια όμορφη μπλε νεράιδα για νονά. Αλλά είχε επίσης απατεώνες, απαγωγές, δουλεία, μπύρα, πούρα και αποτέλεσε έτσι ένα από τα πιο σοβαρά παραδείγματα μεταφορικής αφήγησης στην ιστορία της ψυχαγωγίας.
Ο Πινόκιο είναι γνωστός ως η μαριονέτα που προσπάθησε να γίνει αγόρι, που έμαθε να ανταποκρίνεται στις ιδιότητες που απαιτούνται από ένα πραγματικό αγόρι: να είναι «γενναίος, ειλικρινής και ανιδιοτελής». Αυτή η ταινία παραδίδει ένα ολόκληρο μάθημα αλήθειας σε βαθμό που «πονάει». Η αλήθεια πονάει, ειδικά όταν είναι σιωπηρή. Στο Pinocchio όμως, η αλήθεια βλάπτει επειδή τα μηνύματά της δεν είναι καθόλου σιωπηρά/κεκαλυμμένα. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι αρκετά φανερά. Το πιο σκοτεινό σημείο της φιλμογραφίας της Disney αποτελεί η απεικόνιση του Pleasure Island. Ο Τίμιος Τζον πείθει τον Πινόκιο ότι είναι άρρωστος και πως θα πρέπει να περάσει λίγο χρόνο εκεί. Τα πράγματα γίνονται εντελώς τρελά, ακόμη και για μια ταινία της Disney . Η πρώτη ματιά του Pleasure Island είναι άκρως ενοχλητική.
Το Pleasure Island είναι ένα λούνα παρκ όπου τα παιδιά μπορούν να κάνουν ό, τι θέλουν. Μπορούν να πιουν ό, τι θέλουν, να φάνε ό, τι θέλουν: παγωτό, πίκλες, μπύρα, τσιγάρα, πούρα. Και πίσω από αυτές τις ήδη σκοτεινές ρητές αποχρώσεις της ταινίας, κρύβει έξυπνα κάτι πιο σκοτεινό, ακόμη και για ενήλικες. Αλλά υπάρχει κάτι διαβόητα κακό σε αυτόν τον χαρακτήρα. Είναι ένας μεγάλος πλούσιος τύπος που βάζει τα παιδιά να δουλεύουν σε μεταλλεία αλατιού αφού τα μετατρέπουν σε γαϊδούρια, κάτι που προφανώς συμβολίζει τη βλακεία τους αλλά σχολιάζει ρητά και την παιδική εργασία. Έχουν γραφτεί πολλά για την αποκωδικοποίηση των νοημάτων του Πινόκιο αλλά σίγουρα η σκηνή στο Νησί της Επιθυμίας παραμένει μία από τις πιο σκοτεινές animated αναπαραστάσεις κινουμένων σχεδίων.
You are currently viewing a placeholder content from YouTube. To access the actual content, click the button below. Please note that doing so will share data with third-party providers.
The legend of sleepy Hollow (1949) , σκην. Jack Kinney, James Algar και Clyde Geronimi, Walt Disney Productions
Η ιστορία του The legend of sleepy Hollow είναι ένα από τα παλαιότερα παραδείγματα αμερικανικής φαντασίας με μεγάλη δημοτικότητα, ιδιαίτερα κοντά στο Halloween. Λαμβάνει χώρα το 1790 σε μια ολλανδική αποικία στη Νέα Υόρκη που ονομάζεται Sleepy Hollow. Η πόλη «πολιορκείται» από πολλά στοιχειά αλλά κανένα δεν είναι τόσο απειλητικό όσο ο Ακέφαλος Καβαλάρης. Πρωταγωνιστής της πλοκής είναι ο Ichabod Crane, ο οποίος είναι ένας προληπτικός δάσκαλος. Ο Ichabod αγωνίζεται για το χέρι της Κατρίνα, κόρης ενός πλούσιου αγρότη. Ένα βράδυ, συναντά τον Ακέφαλο Καβαλάρη. Μετά από εκείνη την νύχτα ο Ichabod δεν εμφανίζεται ποτέ ξανά.
Το πιο ενδιαφέρον κλιπ αυτής της ταινίας είναι η συνάντηση του πρωταγωνιστή με τον Ακέφαλο Καβαλάρη. Η ζωγραφική απεικόνιση των δύο χαρακτήρων αποτελεί κάτι εξαιρετικό. Ο Ichabod απεικονίζεται (επίτηδες) σχεδιασμένος με το χαρακτηριστικό καρτούν στυλ των πρώτων χρόνων της Disney συγκρινόμενο με το ρεαλιστικό στυλ του Καβαλάρη. Το ίδιο μπορεί να παρατηρηθεί και στον σχεδιασμό των δύο αλόγων τους. Πρόκειται για μία από τις λίγες ταινίες της Disney που παίρνει το ρίσκο να απεικονίσει «ρεαλιστικά» το κακό. Οι ρεαλιστικές κινήσεις του Καβαλάρη έρχονται σε αντίθεση με την physical comedy του πρωταγωνιστή. Αυτή η αλλαγή του στυλ του animation δίνει στην σκηνή τον ανατριχιαστικό της χαρακτήρα. Ο ρεαλισμός της σκηνής προέρχεται από το στοιχειό που απειλεί τον πρωταγωνιστή. Ο Ακέφαλος Καβαλάρης είναι από τους λίγους (ίσως ο μοναδικός) κακός της Disney που τελικά πετυχαίνει τον στόχο του.
Ακριβώς κάτω από τη φανταστική αφήγηση που γνωρίζουν και αγαπούν τόσοι πολλοί , υποβόσκει μια σκοτεινότερη, πιο τρομακτική ιστορία. Αν διαβάσουμε λίγο πιο προσεκτικά ανάμεσα στις γραμμές, θα βρούμε ένα μάθημα ιστορίας ενσωματωμένο στην ιστορία του Halloween, μια υπενθύμιση στους σύγχρονους θεατές ότι οι παθολογίες του παρελθόντος ήταν εξίσου τρομακτικές με τις δικές μας σύγχρονες πληγές (ρατσισμός και ξενοφοβία) – και εξίσου καλυμμένες με μυστήριο και ζοφερές παρεξηγήσεις .
You are currently viewing a placeholder content from YouTube. To access the actual content, click the button below. Please note that doing so will share data with third-party providers.
The Black Cauldron (1985), σκην. Ted Berman, Richard Rich, Walt Disney Feature Animation
Οι καλύτερες ταινίες κινουμένων σχεδίων της Disney δεν ήταν προς ψυχαγωγία αθώων παιδιών, αλλά ιστορίες καταστροφής και εμμονής . Φαίνονταν αθώες μόνο επειδή ήταν κινούμενα σχέδια. Το Black Cauldron είναι μια παραμυθένια ιστορία με ξίφη και μαγεία, κακό και εκδίκηση, μαγεία και τύχη. Αφηγείται την ιστορία μιας αναζήτησης για ένα μαγικό καζάνι που μπορεί, αν πέσει στα χέρια του κακού κερασφόρου βασιλιά, να χρησιμοποιηθεί ως μια απέραντη πηγή κακού.
Το Black Cauldron είναι μία από τις λίγες ταινίες κινουμένων σχεδίων της Disney που έχουν επικριθεί έντονα. Στην πραγματικότητα, λόγω των κακών πωλήσεων της Disney εκείνη την εποχή, το Black Cauldron ήταν υπεύθυνο για την σχεδόν κατάρρευση και το θάνατο της Disney animation. Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι η αισθητική του τρόμου προσφέρει εντυπωσιακά γραφικά που δίνουν στην ταινία έναν απαίσιο χαρακτήρα. Αυτό το αριστοκρατικό υπερφυσικό παραμύθι αγκαλιάζει το φρικτό είδος του καθώς ο κερασφόρος Βασιλιάς ανασταίνει τον στρατό των νεκρών.
Η ταινία όμως αυτή λογοκρίθηκε για τη απεικόνιση του κακού. Η τελική, σουρεαλιστική σκηνή με το Black Cauldron να φέρνει πίσω στην ζωή τους νεκρούς όσο εξαιρετικά σχεδιασμένη και να είναι άλλο τόσο λογοκρίθηκε από πολλούς. Οι animators μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν νέα χρώματα, αναμεμιγμένα ειδικά για την ταινία και με πιο μαλακές γραμμές, αναμεμιγμένες με λεπτές μαύρες γραμμές, για τη διαδικασία του inking να αποδώσουν με τρομακτική , σχεδόν φρικιαστική σκηνή. Δυστυχώς, αυτή ήταν επίσης μια σκηνή που κόπηκε από την τελική εκδοχή της ταινίας, καθώς το studio φοβήθηκε πως ήταν κάτι τόσο τρομακτικό.
Τα συμπεράσματα δικά σας:
You are currently viewing a placeholder content from YouTube. To access the actual content, click the button below. Please note that doing so will share data with third-party providers.
Οι παραπάνω ταινίες μας άγγιξαν σε σκληρό επίπεδο, σε βαθμό που κατάφερε να αντλήσει πραγματικό ακατέργαστο συναίσθημα. Μέσω των ζοφερών και γοτθικών εικόνων τους, θέλησαν να μας φέρουν κάτι καλύτερο από αυτό που είδαν οι ίδιοι οι δημιουργοί στον κινηματογράφο της εποχής τους. Κάτι νέο, αλλά κάτι διαχρονικό. Κάτι τρομακτικό, αλλά κάτι υπέροχο. Να μιλήσουν για καλές πράξεις, ορθές πράξεις και αυτοθυσίες. Να διηγηθούν ιστορίες για πριγκίπισσες, πολεμιστές, τέρατα, ποντίκια και μαγεία. Για να μας δείξουν το σκοτάδι καθώς και το φως, γιατί δεν μπορεί να εκτιμηθεί το ένα χωρίς το άλλο. Τα παιδιά σίγουρα μπορούν να χειριστούν περισσότερα από αυτά που πιστεύουμε εμείς οι μεγάλοι και φαίνεται ότι ο Walt Disney το ήξερε αυτό.
Σήμερα, ο κόσμος του animation έχει αλλάξει πολύ από τη δεκαετία του ’70 και του ’80. Οι ταινίες κινουμένων σχεδίων αφορούν περισσότερο την φιγούρα και τα αστεία όπως συνέβαινε στη δεκαετία του ’60. Έχουν απομακρυνθεί από τις σοβαρές, πλουσιότερες αφηγήσεις ιστοριών. Για μικρό χρονικό διάστημα, είδαμε να εμφανίζεται ξανά ένα περιεχόμενο πιο σοβαρής θεματικής, όπως με την Ποκαχόντας και την Παναγία των Παρισίων. Ωστόσο, πιο πρόσφατα –με την κυκλοφορία ταινιών όπως το Coraline, Inside Out – υπάρχουν ενδείξεις ότι ο κόσμος του Αnimation επιστρέφει σε αυτό το πιο σοβαρό μέρος. Όπου μπορούμε να εμπιστευθούμε τα παιδιά να κατανοήσουν πολύπλοκα συναισθήματα και αλληλεπιδράσεις χαρακτήρων, και όχι απλώς την ζαχαρένια αλληλουχία χρωμάτων. Έτσι, είναι μόνο θέμα χρόνου πριν περισσότεροι συγγραφείς, κινηματογραφιστές και αφηγητές ιστοριών με σχέδια να αποφασίσουν να φέρουν στα παιδιά ισχυρότερο, πιο απαιτητικό και πιο ειλικρινές κινηματογραφικό περιεχόμενο.
Πηγές φωτογραφιών: IMDb
Κείμενο: Ελένη Κουκουρίκου (Lavart)
