Η Lady Day και το Strange Fruit συναντιούνται ξανά!

Billie Holiday: Τα εμπόδια, η μουσική και τα ναρκωτικά…

Δεν ξέρω γιατί, αλλά ξέρω από ποιον. Ο Λέστερ Γιανγκ βαφτίζει τη Billie Holiday ως Lady Day κι αυτή τη φορά το όνομα μένει. Έπειτα από πολλές παραποιήσεις του ονόματός της, πλέον η νεαρή τζαζίστρια από την Βαλτιμόρη ενσαρκώνεται μ’ αυτό το προσωπείο. Αν και τα τραγούδια της θυμίζουν κάτι από Ella Fitzgerald, η φωνή της είναι μελαγχολική κι αποτυπώνει κάθε εμπόδιο και δυσκολία που βρέθηκε στον δρόμο της. Το γονίδιο της μουσικής σ’ αυτή την περίπτωση μοιάζει να επιβεβαιώνεται. Ο Clarence Holiday, υιοθετώντας την ιδιότητα του μουσικού εις βάρος της ιδιότητας του πατέρα, εγκατέλειψε την Holiday σε πολύ μικρή ηλικία. Από την άλλη η μητέρα της, προκειμένου να βρει δουλειά, εγκαθίσταται στην Νέα Υόρκη, με αποτέλεσμα να αφήσει την Billie σε συγγενείς της. Αυτή η απόφαση ήταν μονόδρομος και για τις δύο, με συνέπεια η Lady Day να περάσει πολλά βασανιστήρια. Το αποκορύφωμα αυτών ήταν όταν το 1925, έμεινε έγκλειστη στο House of Good Shepherd, ένα αναμορφωτήριο αφροαμερικανίδων κοριτσιών. Μάλιστα, εκεί η Billie έπεσε θύμα σεξουαλικής κακοποίησης.

Η Billie Holiday τραγουδάει τα μπλουζ live.

Ωστόσο, πέντε χρόνια αργότερα, το 1930, η Lady Day επιβιβάζεται στο τρένο της μουσικής και η ζωή της αρχίζει εν μέρει να κυλάει σε γραμμές «φυσιολογικότητας». Τότε άρχισε να δίνει κάποιες μικρές παραστάσεις σε τοπικά μαγαζιά, κυρίως για βιοποριστικούς λόγους. Μέχρι που το 1933 ο John Hammond συνάντησε τη νεαρή τραγουδίστρια της τζαζ στο Harlem jazz club, όπου έκανε Live εκείνη την περίοδο. Ο Harlem ήταν ενορχηστρωτής και αποτέλεσε τον άνθρωπο – εισιτήριο για την είσοδο της Billie στον επαγγελματικό κόσμο της μουσικής.

Μη ξεχνάμε όμως ότι βρισκόμαστε στην Αμερική της δεκαετίας του ’30. Επίσης, ας μη ξεχνάμε ότι η Holiday ήταν αφροαμερικανίδα. Ο συνδυασμός αυτός συνεπάγεται πολλά στερεότυπα και ρατσιστικές τάσεις. Έτσι, παρόλο που το 1937 ξεκίνησε περιοδεία με την Coynt Basie Orchestra, αποτελώντας την πρώτη αφροαμερικανίδα τραγουδίστρια που δούλεψε μέσα σε μία ορχήστρα γεμάτη λευκούς, η Lady Day, η κυρία της τζαζ, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει αυτό το εγχείρημα, καθώς οι περισσότεροι promoters άκουγαν τη φυλετική της καταγωγή δυνατότερα από τη φωνή της.

Μάλιστα, όπως φαίνεται και μέσα από τη μουσική της, τις κοινωνικές διακρίσεις τέτοιου τύπου η νεαρή Μπίλυ τις είχε βιώσει για τα καλά. Το αποτύπωμά τους είναι εμφανές στη μουσικής της, όπως φαίνεται από τα δύο τραγούδια της, σημεία κατατεθέν για την ίδια, το «God Bless the Child» και το «Strange Fruit». Με το «Strange Fruit» προσπάθησε με το χαρακτηριστικό υποτονικό της ύφος να προβληματίσει το ακροατήριο σχετικά με τις διακρίσεις και την κακοποίηση που βίωναν στον Νότο οι αφροαμερικανίδες και οι αφροαμερικάνοι. Αν και η κυκλοφορία του σε πρώτη φάση δεν κέντρισε το ενδιαφέρον της δισκογραφικής της (Columpia), παρ’ όλα αυτά αποτέλεσε ένα από τα πιο σημαντικά τραγούδια στη διάρκεια της μουσικής της καριέρας.

Η Billie Holiday καπνίζοντας στα παρασκήνια, λίγο πριν ξεκινήσει το live.

Ένα από τα γεγονότα που «χάραξαν» τη ζωή της Lady Day, στιγματίζοντας παράλληλα και την εικόνα της στο κοινό, ήταν τα ναρκωτικά και το αλκοόλ. Το 1941 παντρεύεται τον James Monroe και μαζί μ’ αυτόν παντρεύτηκε και μία νέα συνήθεια, τα ναρκωτικά. Το αλκοόλ ήταν ήδη στη ζωή της. Στην πορεία, η Billie χωρίζει με τον Monroe, αλλά όχι και με τις «κακές» συνήθειές της. Η χρήση ουσιών επηρέασε τη μουσική της καριέρα, όταν αυτή φυλακίζεται εξαιτίας της κατάχρησης, το 1947. Παρά τις προσπάθειες για απεξάρτηση δεν τα κατάφερε ποτέ. Έτσι, όπως συμβαίνει στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ουσίες έφεραν προβλήματα και τα προβλήματα τον θάνατο. Στις 17 Ιουλίου του 1959 η Lady Day «δύει» εξαιτίας των ναρκωτικών και του αλκοόλ.

Το χέρι της Billie Holiday, κρατώντας ένα τσιγάρο.

P.S. Η Billie Holiday, η Lady Day, μία από τις αγαπημένες μου γυναικείες φωνές της τζαζ, γεννηθείσα το 1915, έδωσε την τελευταία της ζωντανή παράσταση στις 25 Μαΐου του 1959 στο New York City και άφησε πίσω της 18 άλμπουμ και πάρα πολλά single να μας τη θυμίζουν μέχρι σήμερα.