Έχουμε την τάση να σκεφτόμαστε τα αρχαία ελληνικά ως κάτι που είναι κλειδωμένο σε σκονισμένα εγχειρίδια ή που αντηχεί σε μαρμάρινες αίθουσες σε φιλοσοφικές συζητήσεις.
Όμως η γλώσσα του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και του Ομήρου είναι ακόμα πολύ ζωντανή, γλιστρώντας στις συζητήσεις μας σχεδόν καθημερινά.
Από τα δικαστικά δράματα μέχρι τις επιστημονικές ανακαλύψεις, από τις συζητήσεις μέχρι τις πολιτικές ομιλίες, οι αρχαίες ελληνικές λέξεις τρυπώνουν στη σύγχρονη ομιλία πιο συχνά απ’ ότι θα περιμένατε.
Αυτή η λίστα με τι 60 αρχαιοελληνικές εκφράσεις που χρησιμοποιούνται ακόμη και σήματα δεν είναι απλώς ένα γλωσσικό κυνήγι θησαυρού, είναι μια υπενθύμιση ότι ο πολιτισμός, όπως και η γλώσσα δεν πεθαίνει ποτέ απλά διανθίζεται και προχωράει μέσα στα δαιδαλώδη μονοπάτια της ιστορίας.
(Διαβάστε τις αρχαίες ελληνικές λέξεις παρακάτω)
60 αρχαίες ελληνικές λέξεις που χρησιμοποιούμε καθημερινά.
1.Ενός κακού δοθέντος μύρια έπονται: όταν συμβεί κάτι αρνητικό, συνήθως ακολουθούν πολλά ακόμα.
2.Εξ απαλών ονύχων: από την πρώτη παιδική ηλικία ή από πολύ νωρίς.
3.Επί ίσοις όροις: με δίκαιη βάση για όλους.
4.Ήξεις αφήξεις: λόγια που μπορεί να ερμηνευτούν με περισσότερους από έναν τρόπους.
5.Θεού θέλοντος: αν το επιτρέψει η θεία βούληση.
6.Μέχρις εσχάτων: μέχρι την έσχατη στιγμή, μέχρι θανάτου.
7.Ιδίοις όμμασι: με προσωπική παρατήρηση, χωρίς μεσολαβητές.
8.Κατά δύναμιν: στο μέτρο που μπορεί κάποιος.
9.Λόγος έργου σκιά: τα λόγια δεν έχουν ουσία αν δεν ακολουθούνται από πράξεις.
10.Δρακόντεια μέτρα: εξαιρετικά αυστηρά ή σκληρά μέτρα.
11.Εν ευθέτω χρόνω: όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή.
12.Μη περαιτέρω: μην το τραβάς παραπάνω, μη ξεπερνάς τα όρια.
13.Εις άτοπον απαγωγή: συλλογισμός που αποδεικνύει κάτι απορρίπτοντας το αντίθετο.
14.Εν οίδα ότι ουδέν οίδα: γνωρίζω μόνο ότι δε γνωρίζω τίποτα.
15.Δια παν ενδεχόμενον: για κάθε πιθανή περίπτωση.
16.Εν ριπή οφθαλμού: πάρα πολύ γρήγορα, ακαριαία.
17.Έξω φρενών: σε κατάσταση έντονου θυμού, οργής.
18.Βαίνει κατ’ ευχήν: όλα πηγαίνουν όπως θα ήθελες.
19.Ανήρ πονηρός δυστυχεί, καν ευτυχή: ο κακόβουλος άνθρωπος μένει δυστυχής, ακόμα κι όταν εξωτερικά ευημερεί.
20.Βαίνω καλώς: προοδεύω, εξελίσσομαι καλά.
21.Επί ποδός πολέμου: σε απόλυτη ετοιμότητα για αντίδραση ή δράση.
22.Άβιος βίος: ζωή χωρίς ποιότητα, δύσκολη να την υπομένεις.
23.Αβρόχοις ποσί: χωρίς να κουραστεί ή να υποστεί ταλαιπωρία.
24.Βίος αβίωτος: τόσο δύσκολη ζωή που δεν υποφέρεται.
25.Γη και ύδωρ: απόλυτη παράδοση, χωρίς όρους.
26.Γηράσκω αεί διδασκόμενος: όσο ζούμε, συνεχίζουμε να μαθαίνουμε.
27.Δια παντός (χρόνου): ασταμάτητα – συνεχώς.
28.Ανδρός χαρακτήρ εκ λόγου γνωρίζεται: μπορείς να καταλάβεις έναν άνθρωπο από τον τρόπο που μιλά.
29.Δια χειρός: χειροποίητο ή φτιαγμένο προσωπικά.
30.Διαίρει και βασίλευε: διαίρεσε τους αντιπάλους σου για να κυριαρχήσεις.
31.Δούναι και λαβείν: σχέση δοσοληψίας ή ανταλλαγής.
32.Δώρον άδωρον: προσφορά χωρίς ουσιαστική αξία ή αποτέλεσμα.
33.Εκ περιτροπής: ένας – ένας με τη σειρά, διαδοχικά.
34.Εν καιρώ: τη στιγμή που πρέπει.
35.Μη μου τους κύκλους τάραττε: μη με διαταράσσεις, μην επεμβαίνεις στον κόσμο μου.
36.Εν ολίγοις: περιληπτικά, χωρίς πολλές λεπτομέρειες.
37.Μηδένα προ του τέλους μακάριζε: μη κρίνεις τη ζωή κανενός πριν φτάσει στο τέλος.
38.Ο άνθρωπος φύσει ζώον πολιτικόν: ο άνθρωπος γεννιέται για να ζει σε κοινωνία.
39.Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος: ο άνθρωπος είναι το μέτρο για να κρίνουμε το κάθε τι.
40.Πυξ λαξ: με γροθιές και κλοτσιές.
41.Τι μέλλει γενέσθαι: τι θα γίνει στο μέλλον.
42.Επί χρήμασι: για οικονομικό όφελος.
43.Τα εξ αμάξης: έντονες φραστικές επιθέσεις.
44.Το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον: Αδύνατο να αποφύγει κανείς το πεπρωμένο του.
45.Ψυχή τε και σώματι: με όλο σου το είναι.
46.Ως είθισται: όπως συνηθίζεται.
47.Τρόπος του λέγειν: τρόπος έκφρασης όχι κυριολεκτικός.
48.Τω όντι: στην πραγματικότητα, αληθινά.
49.Υπό την αιγίδα: υπό την προστασία, καθοδήγηση κάποιου φορέα ή προσώπου.
50.Εκ του προφανούς: με βάση το αυτονόητο ή το ολοφάνερο.
51.Ως επί το πλείστον: κατά κύριο λόγο.
52.Εν γνώση: με πλήρη συνείδηση και γνώση.
53.Εν πλω: κατά τη διάρκεια του θαλάσσιου ταξιδιού.
54.Άξιον εστί: αξίξει.
55.Επί τούτοις: επιπλέον, ω συμπλήρωμα.
56.Σώφρων ο μετρίας επιθυμίας έχων: λογικός είναι όποιος ελέγχει τις επιθυμίες του.
57.Ταγαθά κόποις κτώνται: τίποτα καλό δεν αποκτάται χωρίς προσπάθεια.
58.Ως έπος ειπείν: κατά κάποιον τρόπο, εν συντομία.
59.Τα καθ’ ημάς: αυτά που μας αφορούν ή μας συμβαίνουν.
60.Τα κακώς κείμενα: τα πράγματα που δεν λειτουργούν σωστά.
Διαβάστε περισσότερα για τις όμορφες ιστορίες των λέξεων:
- 12 ελληνικές λέξεις που θα σας ξαφνιάσουν (και τι κρύβουν)
- Τι σημαίνει η λέξη ασκαρδαμυκτί – Πώς τη χρησιμοποιούμε ;
- «Πόνεσαν τα μάτια μας»: 9 λέξεις που γράφεις συνέχεια λάθος
- 10 ελληνικές λέξεις που χρησιμοποιούνται διεθνώς και μόνο λίγοι γνωρίζουν
- 9 ελληνικές λέξεις που δεν είναι ελληνικές
- 14 ξένες λέξεις που προφέρουμε οι περισσότεροι λάθος
- Αυτές οι 8 λέξεις δεν είναι ελληνικές, όπως φανταζόσουν
- 20 λέξεις που γεννήθηκαν από την πένα του Σαίξπηρ
- 9 λέξεις που πρέπει να εγκαταλείψεις αν θες να ακούγεσαι πιο έξυπνος
- Πότε βάζουμε δύο τόνους στις λέξεις;
- 8 λέξεις που μόνο οι γνώστες γράφουν αλάνθαστα
- Οι 6 ελληνικές λέξεις που δεν μεταφράζονται σε ξένες γλώσσες