Η 21 Ιανουαρίου έχει οριστεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Αγκαλιάς. Ποια είναι, όμως, στην πραγματικότητα τα οφέλη της αγκαλιάς για τα παιδιά (και όχι μόνο);
Η ιδέα για την παγκόσμια ημέρα ανήκει στον φοιτητή Kevin Zaborney, ο οποίος το 1986 αποφάσισε να βρει έναν τρόπο για να αγκαλιάζονται οι άνθρωποι όσο περισσότερο γίνεται. Δεν έχει αναγνωριστεί επίσημα από τον ΟΗΕ, ωστόσο γιορτάζεται κάθε χρόνο σε πολλές χώρες του κόσμου. Παρακάτω, μελετάμε τα επιστημονικά οφέλη της αγκαλιάς για τα μικρά παιδιά και τα εφόδια που τους δίνει για το μέλλον.
Οι αγκαλιές κάνουν τα παιδιά πιο έξυπνα
Η ανθρώπινη επαφή είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Ένα μικρό παιδί χρειάζεται πολλά και διαφορετικά είδη αισθητήριας διέγερσης για να έχει μία φυσιολογική ανάπτυξη. Η δερματική επαφή ή η φυσική επαφή, όπως η αγκαλιά, είναι ένα από τα πιο σημαντικά ερεθίσματα που απαιτούνται για την ανάπτυξη ενός υγιούς εγκεφάλου και ενός δυνατού σώματος.
Στα ορφανοτροφεία της Ανατολικής Ευρώπης, τα νεογέννητα αγγίζονται σπάνια. Συνήθως περνούν 22-23 ώρες την ημέρα μέσα στις κούνιες τους. Ειδικά μπουκάλια χρησιμοποιούνται για το τάισμά τους και η φροντίδα τους ρουτινοποιείται με την μικρότερη δυνητικά ανθρώπινη διεπαφή. Αυτά τα παιδιά συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα που περιλαμβάνουν τη μειωμένη γνωστική ανάπτυξη και την καθυστερημένη διαμόρφωση των κινητικών δεξιοτήτων.
Σε μία έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Genetic Psychology Monographs, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα νεογέννητα που λάμβαναν αγκαλιές για 20 λεπτά περισσότερο κάθε μέρα για 10 εβδομάδες σκόραραν υψηλότερα σε εξετάσεις ανάπτυξης από αυτά που δεν τις λάμβαναν. Επίσης, παρατήρησαν ότι δεν είναι ωφέλιμοι όλοι οι τύποι επαφής. Μόνο ένα άγγιγμα φροντίδας, όπως μία απαλή αγκαλιά μπορεί να παρέχει το θετικό ερέθισμα που χρειάζεται ένας νεαρός εγκέφαλος για να αναπτυχθεί υγιώς.
Οι αγκαλιές συμβάλλουν στην ανάπτυξη
Η ανθρώπινη επαφή είναι επίσης ουσιώδης για την φυσική ανάπτυξη ενός παιδιού. Οι γιατροί έχουν παρατηρήσει ότι, όταν στερείται από τα παιδιά η φυσική επαφή, τα σώματά τους σταματούν να αναπτύσσονται παρά την φυσιολογική λήψη θρεπτικών στοιχείων. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται «αποτυχία ανάπτυξης». Η υγεία των παιδιών που υποφέρουν από αυτή την κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί εάν λάβουν αγγίγματα φροντίδας.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους η αγκαλιές συνδέονται με την φυσική ανάπτυξη είναι το γεγονός ότι βοηθούν στην έκκριση οξυτοκίνης, η οποία είναι γνωστή και ως «ορμόνη της αγάπης». Αυτή η feel-good ορμόνη έχει πολύ σημαντικές επιδράσεις στο σώμα μας. Μία από αυτές είναι η ενεργοποίηση της ανάπτυξης.
Υγεία
Η οξυτοκίνη μπορεί επίσης να δυναμώσει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, ελαττώνοντας τα επίπεδα πλάσματος των θυροειδικών ορμονών και κάνοντας τις πληγές να επουλώνονται γρηγορότερα.
Και η συναισθηματική υγεία ανάμεσα στα οφέλη της αγκαλιάς
Οι αγκαλιές είναι επίσης σημαντικές για την διατήρηση της συναισθηματικής υγείας των παιδιών. Τίποτα δεν μπορεί να ηρεμήσει πιο γρήγορα ένα ανήσυχο νήπιο από μία μεγάλη αγκαλιά από τον γονιό του. Πολλοί γονείς ανησυχούν ότι με τις αγκαλιές επιβραβεύουν μία κακή συμπεριφορά δίνοντας προσοχή. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ισχύει. Το να αγκαλιάζεις ένα παιδί δεν είναι το ίδιο με το να υποκύπτεις (κάτι που ενισχύει την κακή συμπεριφορά). Αντιθέτως, βοηθάει το παιδί να μάθει να ελέγχει τον εαυτό του.
Οι αγκαλιές μπορούν να σώσουν το παιδί από το να έχει μία συναισθηματική συντριβή. Η οξυτοκίνη μειώνει το στρες και ανακουφίζει από το άγχος, δημιουργώντας ένα anti-anxiety effect.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η εκτεταμένη έκθεση στο στρες μπορεί να κάνει το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών ευάλωτο σε ασθένειες. Επίσης, επηρεάζει την μνήμη και τις λεκτικές ικανότητες μακροπρόθεσμα. Ακόμη, μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη, όταν το παιδί μεγαλώσει.
Οι αγκαλιές βοηθούν επίσης το παιδί να γίνει πιο ανθεκτικό μειώνοντας τις αρνητικές επιδράσεις των συγκρούσεων. Σε μία έρευνα οι επιστήμονες από το Carnegie Mellon University εξέτασαν την επίδραση της αγκαλιάς στην έκθεση σε συγκρούσεις. 404 άνθρωποι έδιναν συνέντευξη κάθε νύχτα για 14 συνεχόμενες μέρες σχετικά με τους καυγάδες τους και τις αγκαλιές που λάμβαναν. Ανακάλυψαν ότι, όταν εκτίθενται σε συγκρούσεις, οι άνθρωποι που έχουν λάβει αγκαλιές είναι λιγότερο αναστατωμένοι. Οι αγκαλιές, όπως φαίνεται, έχουν την ικανότητα να οδηγήσουν σε μία θετική προσαρμογή μέσα σε περιβάλλοντα σύγκρουσης. Η ικανότητα του να προσαρμόζεσαι στις προκλήσεις είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για την ανθεκτικότητα των παιδιών.
Οι αγκαλιές κάνουν τα παιδιά ευτυχισμένα
Οι ψυχολογικοί πόροι, όπως η αισιοδοξία και η αυτοπεποίθηση, μπορούν να προβλέψουν την φυσική και ψυχολογική υγεία. Αυτοί οι πόροι έχουν την δυνατότητα να μειώσουν τις επιπτώσεις των στρεσογόνων γεγονότων. Η οξυτοκίνη που απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια της αγκαλιάς αυξάνει αυτούς τους πόρους, κάνοντας το παιδί να αισθάνεται ότι αγαπιέται και, επομένως, γίνεται ευτυχισμένο στη ζωή του.
Το δέσιμο με τον γονιό, ένα ακόμα από τα οφέλη της αγκαλιάς
Οι αγκαλιές αυξάνουν την εμπιστοσύνη. Η εμπιστοσύνη είναι απαραίτητη στο χτίσιμο μιας δυνατής διαπροσωπικής σχέσης. Η οξυτοκίνη αυξάνει την προθυμία κάποιου να μειώσει τον φόβο, να αποδεχτεί το ρίσκο, να εμπιστευτεί τους άλλους, ώστε να βελτιώσει τις διαπροσωπικές σχέσεις. Επίσης, αυξάνει την ασφάλεια που αισθάνεται το παιδί, οδηγώντας στο δέσιμο με τον γονιό.
*Μία τελική παρατήρηση*
Οι αγκαλιές, όπως είδαμε, παρέχουν αμέτρητα οφέλη. Ωστόσο, η σωματική αυτονομία είναι εξίσου σημαντική. Το να μαθαίνεις στα παιδιά πώς να αρνούνται ευγενικά μία αγκαλιά και πώς να διαχειρίζονται άβολες καταστάσεις είναι επίσης ένα πολύ καλό μάθημα.
Μπορεί τα οφέλη που αναλύσαμε παραπάνω να αφορούν κυρίως τα παιδιά, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε πόσο σημαντική είναι η αγκαλιά και για τους ενήλικες.
Χρειαζόμαστε 4 αγκαλιές την ημέρα για να επιβιώσουμε, 8 για να διατηρηθούμε και 12 για να αναπτυχθούμε
-Virginia Satir, ψυχολόγος
Κείμενο: Εύη Καλαϊτζή (Lavart)
Διαβάστε για την επαφή των παιδιών με το φυσικό περιβάλλον εδώ:
Ανιμισμός στην παιδική ηλικία και Συμφιλίωση με το φυσικό περιβάλλον
Πηγές πληροφοριών: exchangefamilycenter.org
Πηγές φωτογραφιών: 1, 2, 3, 4, 5, 6.
Για περισσότερα άρθρα επιστήμης και υγείας εδώ.