5+1 λέξεις ψυχολογικών παθήσεων και διαταραχών

Ποια η ετυμολογία και η σημασία των λέξεων που αποτελούν τις 6 πιο συνηθισμένες ψυχολογικές παθήσεις και διαταραχές; Πού τις συναντάμε και ποιες οι συνέπειες τους;

Ένα άτομο που έχει ψυχολογικές παθήσεις σημαίνει πως αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα υγείας, το οποίο επηρεάζει τον τρόπο που αισθάνεται, σκέφτεται, συμπεριφέρεται και συναναστρέφεται με τους υπόλοιπους ανθρώπους. Το ίδιο ισχύει και για τις ψυχικές διαταραχές. Ορισμένες ψυχολογικές παθήσεις και διαταραχές είναι οι εξής: το άγχος, η βουλιμία, ο εθισμός, ο πανικός, η σχιζοφρένεια και η υστερία. Έχετε αναρωτηθεί, όμως, ποια είναι η προέλευση των παραπάνω λέξεων και η σημασία τους;

Άγχος

Το άγχος ή αλλιώς [áŋxos] προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα ἄγχω που σημαίνει στραγγαλίζω, σφίγγω τον λαιμό κάποιου. Το συναντάμε στην Ιλιάδα του Ομήρου «ἄγχε μιν ἱμὰς ὑπὸ δειρήν», καθώς και στον Αριστοφάνη «τὸν Κέρβερον ἀπῇξας ἄγχων». Σήμερα, το άγχος δηλώνει την συναισθηματική κατάσταση του ατόμου που το καταβάλει μια έντονη δυσφορία. Αυτή ίσως οφείλεται σε έναν φόβο ή σε μια ανησυχία. Παράλληλα, μπορεί να αποτελέσει μια παθολογική κατάσταση, η οποία οφείλεται σε ψυχοπαθολογικά αίτια και προκαλεί ανησυχία και υπερένταση. Ο λόγος ύπαρξής του είναι εξελικτικός, αφού μέσω του άγχους το σώμα μας λαμβάνει από τον εγκέφαλο «σήματα» που το προειδοποιεί ότι μια κατάσταση μπορεί να γίνει επικίνδυνη και απειλητική για το ίδιο. Λόγω της έντονης ανησυχίας και έντασης στο σώμα μας, προκαλεί αυξημένη αρτηριακή πίεση, ταχυκαρδία και εγρήγορση.

Βουλιμία

Η βουλιμία ή αλλιώς [vulimía] προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ουσιαστικό λιμός και το ουσιαστικό βους(=βόδι) και δηλώνει την υπερβολική πείνα, τη λαιμαργία. Σαν λέξη την συναντάμε στο ομώνυμο έργο του Αριστοτέλη «Περί ψυχής». Δηλώνει, βέβαια, και την υπερβολική λαιμαργία που οφείλεται σε ψυχολογικά ή παθολογικά αίτια. Είναι η έντονη επιθυμία για κάτι. Η ψυχογενής βουλιμία είναι μια διατροφική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από συχνή υπερφαγία, όταν γίνονται προσπάθειες αποφυγής αύξησης του σωματικού βάρους. Η υπερφαγία χαρακτηρίζεται από την υπερβολική χωρίς έλεγχο κατανάλωση γρήγορου ανθυγιεινού φαγητού (fast food). Είναι μια κατάσταση που επηρεάζει τόσο τις γυναίκες όσο και τους άνδρες όλων των ηλικιών. Το γεγονός ότι όλοι μας σε καταστάσεις στεναχώριας ή άγχους τρώμε παραπάνω δεν μας καθιστά απαραίτητα βουλιμικούς. Δεν τρέφονται με σύνεση, τιμωρούν τον εαυτό τους με την κάθαρση, δηλαδή επεισόδια εμέτου, την νηστεία, την άσκηση με σκοπό να απαλλαγούν από τις περιττές θερμίδες. Το σώμα τους, αλλά και η συναισθηματική τους ευεξία καταπονούνται. Ταυτόχρονα, αποκτούν συναισθήματα άγχους, ενοχής και ντροπής.

Εθισμός

Σύμφωνα με το λεξικό του F. Montanari, ο εθισμός προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα εθίζω και δηλώνει τη συνήθεια, την εξοικείωση κάποιου σε κάτι. Στα Ηθικά Νικομάχεια του Αριστοτέλη συναντάμε την έννοια του έθους, της έξης «Διττῆς δὴ τῆς ἀρετῆς οὔσης, τῆς μὲν διανοητικῆς τῆς δὲ ἠθικῆς, ἡ μὲν διανοητικὴ τὸ πλεῖον ἐκ διδασκαλίας ἔχει καὶ τὴν γένεσιν καὶ τὴν αὔξησιν, διόπερ ἐμπειρίας δεῖται καὶ χρόνου, ἡ δ᾽ ἠθικὴ ἐξ ἔθους περιγίνεται, ὅθεν καὶ τοὔνομα ἔσχηκε μικρὸν παρεκκλῖνον ἀπὸ τοῦ ἔθους». Στις μέρες μας, πολλοί άνθρωποι έχουν εξάρτηση από τα τσιγάρα, τα ναρκωτικά, το αλκοόλ, τον τζόγο, το διαδίκτυο, το σεξ. Αποτελεί τη συνήθεια που τελείται εκτός μέτρου από κάποιο άτομο, το οποίο γνωρίζει πως πρέπει να την κατευνάσει, αλλά δυσκολεύεται να της δώσει κάποιο τέλος.

Εξαρτήσεις — Ο εθισμός σε διάφορες ουσίες αποτελεί μετά από καιρό τρόπο ζωής

Πανικός

Ο πανικός ή αλλιώς [panikós] προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό επίθετο πανικός και είναι αυτός που ανήκει στον θεό Πάνα. Αναφέρεται στον θεό Πάνα, καθώς οι θόρυβοι που ακούγονταν στα βουνά και στις κοιλάδες αποδίδονταν σε αυτόν. Η σημερινή σημασία δηλώνει την διαταραχή, δηλαδή μια σοβαρή κατάσταση στην οποία βρίσκεται ένα άτομο το οποίο κυριαρχείται από φόβο, εξαιτίας επικείμενου κινδύνου ή απειλής. Επομένως, αδυνατεί να σκεφτεί και να ελέγξει τη συμπεριφορά του. Η διαταραχή πανικού είναι μια σοβαρή ψυχική νόσος που χτυπά χωρίς λόγο ή προειδοποίηση. Τα συμπτώματα της διαταραχής πανικού περιλαμβάνουν ξαφνικές επιθέσεις φόβου και έντονης νευρικότητας. Επίσης, τα σωματικά συμπτώματα περιλαμβάνουν εφίδρωση και ταχυκαρδία. Με την πάροδο του χρόνου, το άτομο που πάσχει από διαταραχή πανικού αναπτύσσει έναν συνεχή φόβο ότι θα πάθει ακόμη μία προσβολή πανικού.

Σχιζοφρένεια

Η σχιζοφρένεια ή αλλιώς [sxizofrénia] αποτελεί σύνθετη λέξη του αρχαίου ελληνικού ρήματος σχίζω που σημαίνει διατέμνω, τεμαχίζω, διαχωρίζω και του αρχαίου ελληνικού ουσιαστικού φρήν – φρενός που σημαίνει διάφραγμα, νους, καρδιά, ψυχή. Σήμερα, δηλώνει τη βαριά ψυχική νόσο, η οποία αποδιοργανώνει την προσωπικότητα του πάσχοντος ατόμου και <<τεμαχίζει>> τον νου. Παρατηρείται απώλεια της επαφής με την πραγματικότητα και παράδοξη συμπεριφορά. Το κύριο γνώρισμα της νόσου είναι η διαταραχή της σκέψης του ατόμου. Ίσως αποτελεί μια από τις πιο παρεξηγημένες ασθένειες λόγω της παραποιημένης προβολής της στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Τις περισσότερες φορές οι ασθενείς θεωρούνται βίαιοι, ενώ πιο πιθανό είναι να υποστούν οι ίδιοι βίαιες συμπεριφορές.

Υστερία

Η υστερία ή αλλιώς [istería] προέρχεται από τη γαλλική λέξη hystérie και τους περασμένους αιώνες συνδεόταν με τον όρο υστέρα που στα αρχαία ελληνικά σημαίνει μήτρα για αυτό θεωρούνταν ότι εμφανιζόταν κυρίως στις γυναίκες. Φυσικά πλέον δεν υπάρχει σαν όρος και με την άνοδο των φεμινιστικών κινημάτων δεν γινόταν διάγνωση με τον όρο υστερία. Συγκεκριμένα, δηλώνει τη νεύρωση, η οποία εκδηλώνεται με παροδικές διαταραχές της σκέψης, της αισθητικότητας, της κίνησης ή και με διάφορα μονιμότερα χαρακτηριστικά (παράλυση, πόνους, σπασμούς). Παράλληλα, δηλώνει την έξαλλη, ανεξέλεγκτη συναισθηματική κατάσταση ενός ατόμου που φθάνει έως το παραλήρημα.

Διαβάστε επίσης: