Οι θεωρίες του Φρόυντ για τη δομή του ψυχισμού -που περιλαμβάνει το είδωλο, το εγώ και το υπερεγώ- προσφέρουν βαθιά γνώση των εσωτερικών συγκρούσεων που καθοδηγούν την ανθρώπινη συμπεριφορά.
Ο ισχυρισμός του ότι «ο νους είναι σαν ένα παγόβουνο, επιπλέει με το ένα έβδομο του όγκου του πάνω από το νερό» αναδεικνύει τα τεράστια και συχνά κρυμμένα βάθη των υποσυνείδητων κινήτρων μας. Το έργο του Φρόυντ υπογραμμίζει τη σημασία των ονείρων, των γλωσσικών ολισθήσεων και των ελεύθερων συνειρμών ως παράθυρα στην εσωτερική μας ζωή, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Τα όνειρα είναι ο βασιλικός δρόμος προς το ασυνείδητο».
Ας διαβάσουμε μερικά αποφθέγματα από το σύνολο του έργου του.
10 μαθήματα που πήραμε από το Fight Club – Ποια η σύνδεση με τον Φρόυντ;
50 αποφθέγματα του Φρόυντ
- Η Αμερική είναι ένα λάθος.
- Η σκέψη είναι δράση σε πρόβα.
- Οι υστερικοί υποφέρουν κυρίως από τις αναμνήσεις.
- Το πραγματικό αρσενικό είναι μονογαμικό.
- Ο διάβολος παραμένει πάντα η καλύτερη δικαιολογία για να απενοχοποιήσουμε το Θεό.
- Πού πάει μια σκέψη όταν έχει ξεχαστεί;
- Αν ένας άνθρωπος υπήρξε το αδιαμφισβήτητα αγαπημένο παιδί της μητέρας του, διατηρεί σε όλη του τη ζωή το αίσθημα θριάμβου, την πίστη στην επιτυχία, που συχνά οδηγεί πραγματικά στην επιτυχία.
- Ο άνθρωπος είναι το προϊόν των τραυμάτων της παιδικής του ηλικίας.
- Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν πραγματικά ελευθερία, επειδή η ελευθερία προϋποθέτει ανάληψη ευθύνης, και οι περισσότεροι άνθρωποι τρέμουν την ανάληψη ευθύνης.
- Η μεγαλύτερη ερώτηση που δεν έχει απαντηθεί ποτέ και που κι εγώ δεν έχω κατορθώσει να απαντήσω μετά από τριάντα χρόνια έρευνας, είναι: «τι θέλει μια γυναίκα;»
- Κάποια μέρα κοιτάζοντας πίσω, τα χρόνια που αγωνίστηκες θα σου φαίνονται τα πιο ωραία.
- Πίσω από κάθε ισχυρή γυναίκα, κρύβεται ένας τυραννικός πατέρας.
- Σε αποφάσεις δευτερευούσης σημασίας, είναι χρήσιμο να εξετάζουμε τα υπέρ και τα κατά. Σε κρίσιμα ζητήματα όμως, η απόφαση πρέπει να προέρχεται από την καρδιά.
- Από λάθος σε λάθος, ανακαλύπτει κανείς ολόκληρη την αλήθεια.
- Όπου και αν με πήγαν οι θεωρίες μου, βρήκα ότι ένας ποιητής ήδη είχε πάει εκεί.
- Η ερμηνεία των ονείρων είναι η βασιλική οδός για την εξερεύνηση του υποσυνείδητου.
- Η θρησκεία είναι νεύρωση.
- Οι δύο θεμέλιοι λίθοι της ευτυχίας: αγάπη και δουλειά.
- Η γυναίκα θα πρέπει να μαλακώνει αλλά όχι να αποδυναμώνει τον άντρα.
- Δεν μπορώ να σκεφτώ καμιά άλλη ανάγκη στην παιδική ηλικία τόσο δυνατή όσο η πατρική προστασία.
- Τι πρόοδος! Τον Μεσαίωνα θα με καίγανε στην πυρά. Τώρα, καίνε στην πυρά τα βιβλία μου.
- Ο πρώτος άνθρωπος που εκτόξευσε μια προσβολή αντί για μια πέτρα ήταν ο θεμελιωτής του Πολιτισμού.
- Η θρησκεία είναι μια ψευδαίσθηση και αντλεί τη δύναμή της από την ευκολία της να προσαρμόζεται στις ενστικτώδεις μελαγχολικές παρορμήσεις μας.
- Καμιά φορά, ένα πούρο δεν είναι παρά ένα πούρο (δηλαδή, δεν χρειάζεται ψυχανάλυση)
- Το πρώτο προαπαιτούμενο του πολιτισμού είναι η Δικαιοσύνη.
- Οι δαίμονες δεν υπάρχουν, όπως και οι θεοί άλλωστε. Είναι απλά δημιουργήματα της ψυχικής δραστηριότητας του ατόμου.
- Η συνείδηση μοιάζει με συντριβάνι που παιχνιδίζει στον ήλιο και ξαναβυθίζεται στη μεγάλη υπόγεια
δεξαμενή του υποσυνείδητου από όπου πηγάζει. - Η ελευθερία του ατόμου δεν είναι αγαθό του πολιτισμού. Ήταν στο μέγιστο σημείο πριν από κάθε πολιτισμό.
- Νεύρωση είναι η ανικανότητα για ανοχή της αντιξοότητας.
- Η Τέχνη είναι μια διέξοδος στο γενετήσιο πρόβλημα.
- Τα παιδιά είναι εντελώς εγωκεντρικά. Αισθάνονται τις ανάγκες τους έντονα και αγωνίζονται ανηλεώς για να τις ικανοποιήσουν.
- Απέναντι σε κάποιον που πέθανε υιοθετούμε μια ιδιαίτερη στάση: Κάτι σαν θαυμασμό για κάποιον που τελείωσε μια πολύ δύσκολη δουλειά.
- Όσο καλοί δάσκαλοι γίνονται οι ομοφυλόφιλοι, άλλο τόσο κακοί και αυστηροί γίνονται αυτοί που έχουν απωθήσει την ομοφυλοφιλία τους.
- Ο ψυχαναλυτής θα πρέπει να είναι εντελώς ανέκφραστος προς τον ασθενή και -όπως ένας καθρέφτης- δεν θα πρέπει να δείχνει τίποτε άλλο πέρα από αυτό που του δείχνουν.
- Τα αστεία δεν είναι μόνο μια εκδήλωση σεξουαλικής νεύρωσης, αλλά ένα ψυχοπαθολογικό σύμπτωμα.
- Οι άνθρωποι είναι δυνατοί μόνο όσο εκφράζουν μια δυνατή ιδέα. Γίνονται αδύναμοι, όταν της αντιτίθενται.
- Ένας άνθρωπος που αμφισβητεί την ίδια του την αγάπη, μπορεί, ή μάλλον πρέπει να αμφισβητεί κάθε κατώτερο πράγμα.
- Η ψυχική ανάπτυξη του ατόμου είναι μια σύντομη επανάληψη της πορείας ανάπτυξης του ανθρώπινου είδους.
- Μια θρησκεία, ακόμα κι όταν αυτοπροσδιορίζεται σαν θρησκεία της αγάπης, πρέπει να είναι σκληρή και εχθρική σε όσους δεν ανήκουν σε αυτήν.
- Το να είσαι εντελώς ειλικρινής με τον εαυτό σου είναι μια καλή πρακτική.
- Είμαστε έτσι φτιαγμένοι, ώστε να λαμβάνουμε έντονη απόλαυση από την αντίθεση, και πολύ μικρή απόλαυση από την τρέχουσα κατάσταση των πραγμάτων. (Η ανθρώπινη επιθυμία για καινοτομία. Η καθημερινότητα είναι βαρετή, η αλλαγή μας κρατά ζωντανούς.)
- Το μέγα ερώτημα που δεν έχει απαντηθεί ποτέ και που ούτε εγώ δεν κατάφερα ακόμα να απαντήσω, παρά τα τριάντα χρόνια έρευνας που έχω κάνει στη γυναικεία ψυχή, είναι το εξής: «Τι θέλουν οι γυναίκες;» (από το “Αιδοίον το δηκτικόν”)
- Το κάθε κορίτσι κατέχεται από φόβο, συνειδητό και ασυνείδητο, ότι κάποια στιγμή θα την βιάσει σεξουαλικά ο πατέρας της.
- Ο άνθρωπος δεν θα πρέπει να παλεύει να εξαφανίσει τα σύνδρομά του, αλλά να συντονιστεί με αυτά, γιατί είναι αυτά που κατευθύνουν την επαφή του με τον κόσμο.
- Το Εγώ δεν είναι κυρίαρχο στο ίδιο του το σπίτι.
- Μακροπρόθεσμα, τίποτε δεν μπορεί να αντισταθεί στη λογική και στην εμπειρία, γι’ αυτό η αντίθεση της θρησκείας και στις δύο είναι κατανοητή.
- Πολλές φορές, τα πιο βαρυσήμαντα όνειρα είναι αυτά που φαίνονται τα πιο τρελά.
- Αλήθεια, πώς και κανένας από τους μεγάλους δεν ανακάλυψε ποτέ την ψυχανάλυση; Γιατί έπρεπε να περιμένει έναν εντελώς άθεο Εβραίο;
- Η ανατομία είναι πεπρωμένο.
Ηράκλειτος: 15 «σκοτεινά» αποφθέγματα που παρασύρουν σε ορμητικά νοήματα
