5 ταινίες που πρέπει να δεις εάν λατρεύεις την αποξένωση του Κάφκα

Για όσους έλκονται από τον ανησυχητικό κόσμο του Φραντς Κάφκα, υπάρχουν ταινίες που προσπάθησαν να αποτυπώσουν την καφκική σκέψη.

Οι ιστορίες του Κάφκα με θέματα αποξένωσης, υπαρξιακού τρόμου και του παραλογισμού της ανθρώπινης ύπαρξης, έχουν εμπνεύσει τους σκηνοθέτες να δημιουργήσουν κινηματογραφικά έργα που απηχούν το σκοτεινό και σουρεαλιστικό όραμά του.

Αν είστε λάτρεις του Κάφκα οι ακόλουθες 5 ταινίες  είναι απαραίτητο να τις δείτε. Κάθε μια εξερευνά φιλοσοφικά και αισθητικά τα σπουδαιότερα έργα του Κάφκα όπως «Η Μεταμόρφωση», «Η Δίκη», προσφέροντας ένα κινηματογραφικό ταξίδι στα βάθη της ανθρώπινης ψυχής, όπου η λογική διαστρεβλώνεται και η πραγματικότητα τίθεται διαρκώς υπό αμφισβήτηση.

6 ταινίες που πρέπει να δεις αν αγαπάς τα έργα του Ντοστογιέφσκι

5 ταινίες που πρέπει να δεις εάν λατρεύεις το σημαντικό έργο του Κάφκα

1. Βραζιλία (1985) – Σκηνοθεσία: Terry Gilliam

Η Βραζιλία του Terry Gilliam είναι ίσως η πεμπτουσία της καφκικής ταινίας, που διαδραματίζεται σε έναν δυστοπικό κόσμο όπου κυριαρχεί η απρόσωπη γραφειοκρατία και η ατομική ταυτότητα συνθλίβεται κάτω από το βάρος της ατέλειωτης γραφειοκρατίας και των παράλογων κανονισμών. Ο πρωταγωνιστής της ταινίας, ο Sam Lowry, είναι ένας χαμηλόβαθμος κυβερνητικός υπάλληλος που μπλέκεται σε μια εφιαλτική σειρά γεγονότων μετά από ένα απλό γραφειοκρατικό λάθος.

Το όραμα του Gilliam για έναν κόσμο όπου το ίδιο το σύστημα είναι μια κακόβουλη δύναμη απηχεί τη «Δίκη» του Κάφκα, όπου ο πρωταγωνιστής καταδιώκεται ανελέητα από ένα αδιάφορο και ακατανόητο νομικό σύστημα. Η «Βραζιλία» αποτυπώνει την καταπιεστική ατμόσφαιρα που διαπερνά τα έργα του Κάφκα, καθιστώντας την ένα myst – watch για όποιον εκτιμά τον υπαρξιακό τρόμο και την καυστική σάτιρα στις ιστορίες του Κάφκα.

2. H Δίκη (1962) – Σκηνοθεσία: Orson Welles

Η μεταφορά της Δίκης του Κάφκα από τον Orson Welles είναι μια άμεση κινηματογραφική ερμηνεία της εφιαλτικής ιστορίας του Κάφκα για έναν άνθρωπο παγιδευμένο σε ένα παράλογο νομικό σύστημα. Ο Anthony Perkins ως Josef K., ένας άνδρας που συλλαμβάνεται για ένα απροσδιόριστο έγκλημα και πρέπει να περιηγηθεί σε μια δαιδαλώδη γραφειοκρατία για να υπερασπιστεί τον εαυτό του, παρά το γεγονός ότι ποτέ δεν του έχει ειπωθεί για ποιον λόγο κατηγορείται.

Οι αποπροσανατολιστικές εικόνες της ταινίας και η αίσθηση της επικείμενης καταστροφής αντικατοπτρίζουν τέλεια τα θέματα της αποξένωσης, της αδυναμίας και του υπαρξιακού τρόμου που είναι ο πυρήνας στο έργο του Κάφκα. Παρακολουθώντας τη Δίκη είναι σαν να μπαίνεις σε έναν από τους εφιάλτες του ίδιου του Κάφκα. (ένα «πρέπει να το δω» για κάθε θαυμαστή του συγγραφέα)

3. Eraserhead (1977) – Σκηνοθεσία: David Lynch

Η ταινία Eraserhead του David Lynch είναι μια σουρεαλιστική εξερεύνηση του άγχους, της αποξένωσης και του γκροτέσκου, θέματα που είναι βαθιά ριζωμένα στη λογοτεχνία του Κάφκα. Η ταινία ακολουθεί τον Henry Spencer, έναν άνδρα που ζει σ΄ ένα ζοφερό βιομηχανικό τοπίο και πρέπει να αντιμετωπίσει τους φόβους και τις ανασφάλειές του μετά τη γέννηση του παραμορφωμένου παιδιού του. (άρρωστο θριλεράκι θα λέγαμε)

Ο Lynch, όπως και ο Κάφκα, δημιουργεί έναν κόσμο όπου το παράξενο και το τρομακτικό είναι πάντα παρόν και τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και ψευδαίσθησης είναι θολά. Για όσους εκτιμούν την ανησυχητική φύση του έργου του Κάφκα, το Eraserhead προσφέρει μια παρόμοια εμπειρία.

4.The Metamorphosis (2012) – Σκηνοθεσία: Chris Swanton

Η «Μεταμόρφωση» του Κάφκα είναι ένα από τα διασημότερα έργα του, και αυτή η κινηματογραφική μεταφορά του 2012 από τον Chris Swanton ζωντανεύει την ιστορία με τρόπο που παραμένει  αρκετά πιστός στο πρωτότυπο κείμενο. Η ταινία αφηγείται την ιστορία του Γκρέγκορ Σάμσα, ενός νεαρού άνδρα που ξυπνάει ένα πρωί και βρίσκει τον εαυτό του μεταμορφωμένο σ΄ ένα γιγαντιαίο έντομο.

Η μεταφορά του Chris Swanton αποτυπώνει τον τρόμο και τον παραλογισμό της κατάστασης του Γκρεγκορ, καθώς και την αποξένωση που βιώνει από την οικογένεια και την κοινωνία. Η μινιμαλιστική προσέγγιση της ταινίας δίνει έμφαση στις ψυχολογικές και συναισθηματικές πτυχές της ιστορίας, καθιστώντας την μια πιστή και συναρπαστική μεταφορά για τους λογοτεχνικούς οπαδούς του Κάφκα.

5. Synecdoche, New York (2008) – Σκηνοθεσία: Charlie Kaufman

To Synecdoche, New York του Charlie Kaufman είναι μια διερεύνηση της ταυτότητας , της ύπαρξης και της αναπόφευκτης φθοράς, όλα τα θέματα «μυρίζουν» έντονα Κάφκα. Η ταινία ακολουθεί τον Κέιντεν Κοτάρντ, έναν θεατρικό σκηνοθέτη που υποδύεται ο Φίλιπ Σέιμορ Χόφμαν, ο οποίος ξεκινά ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη δημιουργία ενός αντιγράφου της Νέας Υόρκης σε φυσικό μέγεθος μέσα σε μια αποθήκη. Καθώς τα όρια μεταξύ της ζωής του και της τέχνης του όλο και απομακρύνονται, ο Κέιντεν χάνεται κάθε μέρα περισσότερο μέσα στη συντριπτική πολυπλοκότητα της δημιουργίας του.

Η απεικόνιση ενός ανθρώπου παγιδευμένου σ΄ ένα αυτοκαταστροφικό σχέδιο αντικατοπτρίζει χωρίς καμιά αμφιβολία τις ατέλειωτες και μάταιες μάχες ενάντια σε ακατανόητες δυνάμεις. Αφηγήσεις που αναλύονται συνεχώς στο έργο του Κάφκα. 

Φραντς Κάφκα: Ποιος έσωσε τα έργα του; Γιατί ήθελε να τα καταστρέψει;