Μέσα από τα περιεκτικά αποφθέγματά του, η φιλοσοφία του Ρουσσώ αντανακλά μια βαθιά κατανόηση της ανθρώπινης φύσης και της κοινωνίας.
Σε θέματα πολιτικής και ηθικής, ο Ρουσσώ τα συνυφαίνει και τα δύο, υποστηρίζοντας ότι όσοι τα διαχωρίζουν αποτυγχάνουν να κατανοήσουν κάποιο από τα δύο. Η φιλοσοφία του για την ελευθερία συμπυκνώνεται στην ιδέα ότι η αληθινή ελευθερία έγκειται στην ευθυγράμμιση της επιθυμίας με την ικανότητα.
Οι οξυδερκείς παρατηρήσεις του Ρουσσώ σχετικά με τον πλούτο, την αλήθεια και την υπομονή φωτίζουν περαιτέρω την πολύπλευρη κοσμοθεωρία του. Από την καυστική κριτική ότι “Όταν ο λαός δεν θα έχει πια τίποτα να φάει, θα φάει τους πλούσιους” μέχρι τον γλυκόπικρο προβληματισμό ότι “Η υπομονή είναι πικρή, αλλά ο καρπός της είναι γλυκός”, τα αποφθέγματα του Ρουσσώ συνεχίζουν να έχουν απήχηση, προσκαλώντας σε στοχασμό για την ανθρώπινη κατάσταση και την περίπλοκη αλληλεπίδραση των κοινωνικών δομών.
36 αποφθέγματα του Ρουσσώ
- Σας ζηλεύω, κανίβαλοι! Μπορείτε να τρώτε τους εχθρούς σας και μετά να τους ξερνάτε κιόλας!
- Το να είσαι λογικός σε έναν κόσμο τρελών είναι τρέλα.
- Ο πιο ευτυχισμένος είναι αυτός που υποφέρει λιγότερο. Ο πιο δυστυχισμένος είναι αυτός που απολαμβάνει λιγότερο.
- Οι κατήγοροι σε θέματα θρησκείας δεν είναι πιστοί, είναι καθάρματα.
- Ο κόσμος της πραγματικότητας έχει τα όρια του. Ο κόσμος της φαντασίας δεν έχει όρια.
- Αυτοί που ξεχωρίζουν την πολιτική από την ηθική δεν θα καταλάβουν ποτέ ούτε τη μία ούτε την άλλη.
- Ο άνθρωπος γεννιέται ελεύθερος και είναι παντού αλυσοδεμένος.
- Πραγματικά ελεύθερος είναι εκείνος που επιθυμεί αυτό που μπορεί να κάνει και κάνει αυτό που επιθυμεί.
- H αλήθεια δεν έχει κάνει κανέναν άνθρωπο πλούσιο.
- Ευτυχία δεν είναι να κάνεις αυτό που θέλεις, αλλά να μην κάνεις αυτό που δεν θέλεις.
- Όλες οι δυστυχίες μου προέρχονται από το γεγονός ότι είχα υπερβολικά καλή γνώμη για τους άλλους.
- Οι άντρες αγαπάνε λίγο και συχνά, ενώ οι γυναίκες πολύ και σπάνια.
- Όταν ο λαός δεν θα ‘χει τίποτα πια να φάει, θα φάει τους πλούσιους.
- Η υπομονή είναι πικρή, αλλά ο καρπός της είναι γλυκός.
- Τα μεγάλα πάθη είναι τόσο σπάνια όσο και οι μεγαλοφυΐες.
- Χρόνος: η κινούμενη μορφή της ακίνητης αιωνιότητας.
- Δεν είναι ικανός κανείς για υψηλές σκέψεις, όταν πρέπει να σκέπτεται πώς θα βγάλει το ψωμί του.
- Πάρε τον δρόμο που είναι αντίθετος από τον συνηθισμένο και σχεδόν πάντα θα κάνεις καλά.
- Επιστροφή στη Φύση.
- Υπάρχουν πάντα τέσσερις πλευρές σε κάθε ιστορία: η δική σου εκδοχή, η δική τους εκδοχή, η αλήθεια και αυτό που πραγματικά συνέβη.
- Οι προσβολές είναι τα επιχειρήματα αυτών που έχουν άδικο.
- Οι Άγγλοι νομίζουν ότι είναι ελεύθεροι, επειδή εκλέγουν τους αντιπροσώπους τους κάθε πέντε χρόνια, πλην όμως είναι ελεύθεροι μόνο μια ημέρα κάθε πέντε χρόνια: την ημέρα των εκλογών.
- Αν και η μετριοφροσύνη είναι φυσιολογική για έναν ενήλικο, δεν είναι φυσιολογική για ένα παιδί. Η μετριοφροσύνη αρχίζει με τη γνώση του Κακού.
- Ελευθερία είναι η δυνατότητα να επιλέγουμε τις αλυσίδες μας.
- Είναι αφύσικο για μια πλειοψηφία να κυβερνά, επειδή μια πλειοψηφία σπάνια μπορεί να είναι οργανωμένη και ενωμένη για κοινή δράση, ενώ μια μειοψηφία μπορεί.
- Αφαίρεσε από τον φιλόσοφο το δικαίωμα να ακούγεται η φωνή του, και η δίψα του για γνώση εξαφανίζεται.
- Η ευγνωμοσύνη είναι ένα καθήκον που πρέπει κανείς να εκπληρώσει, αλλά που κανένας δεν έχει δικαίωμα να απαιτεί.
- Η καλοσύνη είναι η ωραιότητα εν δράσει.
- Δεν μπορείς να βρεις μεγαλύτερη σοφία από την καλοσύνη.
- Η θέλησή μας είναι πάντα για το καλό μας, αλλά δεν βλέπουμε πάντα ποιο είναι αυτό.
- Μπορεί να μην είμαι καλύτερος, αλλά τουλάχιστον είμαι διαφορετικός.
- Ο καθένας βάζει το «είναι» του στο «φαίνεσθαι».
- Το μεγαλύτερο ηθικό δίδαγμα για ένα παιδί, το πιο σημαντικό μάθημα για κάθε περίοδο της ζωής είναι «ποτέ μη βλάψεις κανένα».
- «Οικονομία» είναι μια λέξη για σκλάβους.
- Μισώ τα βιβλία, γιατί το μόνο που κάνουν είναι να μαθαίνουν στους ανθρώπους να μιλούν για πράγματα που δεν καταλαβαίνουν.
- Η Ευτυχία: Ένας καλός λογαριασμός στην τράπεζα, μια καλή μαγείρισσα και μια καλή χώνεψη.
Διαβάστε περισσότερα αποφθέγματα παρακάτω:
20 λυτρωτικά αποφθέγματα του Καρλ Γιουνγκ ελέγχουν το ασυνείδητό μας
11 αποφθέγματα του Ίρβιν Γιάλομ: «Αν θέλεις να αλλάξεις, πρέπει να είσαι πρόθυμος να νιώσεις άβολα»
10 σοφά αποφθέγματα του Ιπποκράτη για την ισορροπία του νου
13 αποφθέγματα από τους «βασικούς νόμους της ανθρώπινης ηλιθιότητας»
