Η ποίηση του Πεσσόα χαρακτηρίζεται από βαθιά ενδοσκόπηση και φιλοσοφικό βάθος, παραμένει έμπνευση για συγγραφείς και στοχαστές.
Ο Φερνάντο Πεσσόα, μια λογοτεχνική προσωπικότητα του 20ού αιώνα, ήταν Πορτογάλος ποιητής, συγγραφέας και φιλόσοφος, το έργο του οποίου εξακολουθεί να γοητεύει τους αναγνώστες σε όλο τον κόσμο. Γεννημένος στη Λισαβόνα το 1888, ο Πεσσόα έζησε μια ζωή γεμάτη ενδοσκόπηση και δημιουργική εξερεύνηση. Είναι γνωστός για την έννοια των “ετερώνυμων”, ξεχωριστών λογοτεχνικών alter ego, το καθένα με το δικό του μοναδικό ύφος και προοπτική. Αυτά τα ετερώνυμα του επέτρεπαν να εμβαθύνει σε διάφορα θέματα, διαθέσεις και φωνές, καθιστώντας το έργο του απίστευτα ποικιλόμορφο και πλούσιο.
Το πιο διάσημο ετερώνυμό του, ο Αλμπέρτο Καέιρο, έγραψε ποιήματα εμπνευσμένα από τη φύση που εξυμνούσαν την απλότητα και απέρριπταν την αφηρημένη φιλοσοφία.Από την άλλη πλευρά, ο Álvaro de Campos εξέφραζε μια πιο μοντερνιστική, ταραχώδη κοσμοθεωρία, ενώ ο Ricardo Reis εστίαζε σε κλασικά θέματα και στο στωικισμό.
Το αριστούργημα του Πεσσόα, “Το βιβλίο της ανησυχίας”, είναι μια αποσπασματική και εσωστρεφής εξερεύνηση του ανθρώπινου ψυχισμού και της ύπαρξης, που αντανακλά τον δικό του περίπλοκο εσωτερικό κόσμο. Η γραφή του ξεπερνά τα πολιτισμικά όρια, αγγίζοντας καθολικά θέματα ταυτότητας, ύπαρξης και φύσης της πραγματικότητας.
Αν και ο Πεσσόα απεβίωσε το 1935, η λογοτεχνική του κληρονομιά διαρκεί, με τα έργα του να έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.
Μίλαν Κούντερα: 15 αποφθέγματα από τον συγγραφέα της «αβάσταχτης ελαφρότητας του είναι»
30 αποφθέγματα του Φερνάντο Πεσσόα:
1.Όλα αξίζουν τον κόπο, αν η ψυχή δεν είναι μικρή.
2.Δεν υπάρχουν κανόνες. Όλοι οι άνθρωποι είναι εξαιρέσεις σε έναν κανόνα που δεν υπάρχει.
3.Η λογοτεχνία είναι η απόδειξη πως η ζωή δεν είναι αρκετή.
4.Με σημαδεύουν οι πληγές από όλες τις μάχες που απέφυγα.
5.Η ψυχή μου είναι μια κρυφή ορχήστρα. Δεν ξέρω τι όργανα, τι έγχορδα και άρπες, τύμπανα και ταμπούρλα ηχούν και συγκρούονται μέσα μου. Το μόνο που ακούω εγώ είναι η συμφωνία.
6.Αν η καρδιά μπορούσε να σκεφτεί, θα σταματούσε.
7.Είναι εύκολο να απομακρύνεις τους ανθρώπους. Αρκεί να μην τους πλησιάζεις.
8.Η ζωή είναι ο δισταγμός μεταξύ ενός θαυμαστικού και ενός ερωτηματικού. Στην αμφιβολία, υπάρχει και η τελεία.
9.Ποτέ δεν είχα αρκετά χρήματα για να μπορέσω να νιώσω όλη την ανία που θα επιθυμούσα.
10.Η ομορφιά είναι Ελληνική. Αλλά η γνώση ότι είναι Ελληνική είναι σύγχρονη.
11.Το παρελθόν μου είναι όλα όσα απέτυχα να είμαι.
12.Για εμένα η ποίηση δεν είναι φιλοδοξία, αλλά τρόπος για να μένω πάντα μόνος.
13.Η ζωή είναι σαν να με χτύπησαν μ’ αυτήν.
14.Να γράφεις σημαίνει να ξεχνάς. Η λογοτεχνία είναι ο πιο ευχάριστος τρόπος να αγνοείς τη ζωή.
15.Πόσο στοιχίζει να είσαι ειλικρινής όταν είσαι ευφυής; Όσο περίπου το να είσαι έντιμος όταν είσαι φιλόδοξος.
16.Το πιο χυδαίο στα όνειρα είναι πως όλοι ονειρεύονται.
17.Δεν είχα προορισμό την πραγματικότητα, όμως ήρθε και με βρήκε η ζωή.
18.Για να είσαι μεγάλος, να είσαι ολόκληρος: τίποτα από τον εαυτό σου μην υπερβάλλεις ή αποκλείεις.
19.Κάθε άνθρωπος που του αξίζει να είναι διάσημος, γνωρίζει ότι δεν αξίζει τον κόπο.
20.Είμαι αυτός που νομίζω; Μα νομίζω πως είμαι τόσο πολλά πράγματα…
21.Το να γίνεσαι κατανοητός σημαίνει να εκπορνεύεσαι.
22.Ο εφευρέτης του καθρέφτη δηλητηρίασε την ανθρώπινη καρδιά.
23.Ξυπνάω συνήθως νωρίς και μου παίρνει αρκετή ώρα να ετοιμαστώ να υπάρξω.
24.Γύρισα όλο τον κόσμο και δεν αντίκρισα παρά τη θαμπή απομίμηση αυτών που είδα χωρίς να ταξιδέψω.
25.Πέρασε πολύς καιρός από τότε που ήμουν ο εαυτός μου.
Θέλω να είμαι ένα έργο τέχνης τουλάχιστον πνευματικά, αφού δεν μπορώ να είμαι σωματικά.
26.Η ιδιοκτησία δεν είναι κλοπή. Δεν είναι τίποτα.
27.Μερικές φορές, όταν ξυπνώ τη νύχτα, αισθάνομαι αόρατα χέρια να υφαίνουν το πεπρωμένο μου.
28.Η ματαιοδοξία είναι πίστη στο αποτέλεσμα της αξίας μας, η κενοδοξία είναι πίστη στην αξία μας.
29. Γιατί η τέχνη είναι ωραία; Επειδή δεν χρησιμεύει σε τίποτα.
Γιατί η ζωή είναι άσχημη; Γιατί είναι όλο ωφέλειες, σκοπιμότητες και προθέσεις.
30. Τα εξόχως αναλυτικά πνεύματα δεν βλέπουν παρά μόνο τα ελαττώματα: όσο πιο δυνατός ο φακός, τόσο πιο ατελές μας φαίνεται το αντικείμενο που παρατηρούμε. Η λεπτομέρεια είναι πάντα αλγεινή.
Ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ και 13 αποφθέγματα για να ελευθερώσουν το μυαλό σου
