Ο Νίκος Καζαντζάκης μας προκαλεί να αγαπάμε βαθιά, όχι μόνο τους άλλους αλλά και τον εαυτό μας: «Αγάπα τον άνθρωπο γιατί είσαι εσύ».
Ο Καζαντζάκης απευθύνεται στο πνεύμα του πολεμιστή μέσα μας, να αντιμετωπίσουμε τους φόβους μας και να αγωνιστούμε για την ελευθερία: «Δεν ελπίζω σε τίποτα. Δεν φοβάμαι τίποτα. Είμαι ελεύθερος». Ο Καζαντζάκης αναγνωρίζει ότι η ελευθερία δεν είναι απλώς η απουσία φόβου αλλά η τόλμη να τον αντιμετωπίσεις κατά μέτωπο: «Αν μπορείς να κοιτάξεις τον φόβο στα μάτια και ο φόβος θα τρομάξει μακριά».
Η φιλοσοφία του Καζαντζάκη είναι μια φιλοσοφία αμείλικτης αναζήτησης, όπου η σωτηρία βρίσκεται στην αυτοδυναμία και την ανεξαρτησία από εξωτερικούς σωτήρες: «Σωτηρία σημαίνει να ελευθερωθείς από όλους τους σωτήρες- αυτή είναι η υψηλότερη ελευθερία, η πιο ψηλή, όπου ο άνθρωπος δύσκολα μπορεί να αναπνεύσει. Μπορείς να το αντέξεις;» Αυτό το ταξίδι προς την αυτογνωσία και την ενδυνάμωση είναι γεμάτο προκλήσεις, ωστόσο είναι ο μόνος δρόμος προς την αληθινή ελευθερία.
Νίκος Καζαντζάκης: Βρήκαμε το νόημα σ’ ένα απόσπασμα της «Ασκητικής»
20 αποφθέγματα του Καζαντζάκη
- Αγάπα τον άνθρωπο γιατί είσαι εσύ…
- Ο σωστός δρόμος είναι ο ανήφορος.
- Η πέτρα, το σίδερο, το ατσάλι δεν αντέχουν. Ο άνθρωπος αντέχει.
- Δεν υπάρχουν ιδέες, υπάρχουν μονάχα άνθρωποι που κουβαλούν τις ιδέες, κι αυτές παίρνουν το μπόι του ανθρώπου που τις κουβαλάει.
- Ερχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο· καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο· το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή.
- Σωτηρία θα πει να λυτρωθείς απ’ όλους τους σωτήρες αυτή ‘ναι η ανώτατη λευτεριά, η πιο αψηλή, όπου με δυσκολία αναπνέει ο άνθρωπος. Αντέχεις;
- Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: «Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε;» Πολέμα!
- Το ψέμα είναι ανανδρία.
- Tι θα πει λεύτερος; Αυτός που δεν φοβάται το θάνατο.
- Αν μπορείς κοίταξε τον φόβο κατάματα και ο φόβος θα φοβηθεί και θα φύγει.
- Είδα κάποτε μια μέλισσα πνιγμένη μέσα στο μέλι και κατάλαβα.
- Η Ελλάδα επιζεί ακόμα, επιζεί νομίζω μέσα από διαδοχικά θαύματα.
- Πού να βρω μια ψυχή σαρανταπληγιασμένη κι απροσκύνητη, σαν την ψυχή μου, να της ξομολογηθώ
- Δεν ελπίζω τίποτα. Δεν φοβάμαι τίποτα. Είμαι ελεύθερος.
- Ν’ αγαπάς την ευθύνη / να λες εγώ, εγώ μονάχος μου θα σώσω τον κόσμο. Αν χαθεί, εγώ θα φταίω
- Ε κακομοίρη άνθρωπε, μπορείς να μετακινήσεις βουνά, να κάμεις θάματα, κι εσύ να βουλιάζεις στην κοπριά, στην τεμπελιά και στην απιστία! Θεό έχεις μέσα σου, Θεό κουβαλάς και δεν το ξέρεις – το μαθαίνεις μονάχα την ώρα που πεθαίνεις, μα ‘ναι πολύ αργά.
- Αν μια γυναίκα κοιμηθεί μόνη, ντροπιάζει όλους τους άντρες.
- Ό,τι δεν συνέβη ποτέ, είναι ό,τι δεν ποθήσαμε αρκετά.
- Μια αστραπή η ζωή μας… μα προλαβαίνουμε
- Έχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα, ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα.
Νίκος Καζαντζάκης: Βρήκαμε το νόημα σ’ ένα απόσπασμα της «Ασκητικής»