Αν και το έργο του Ηράκλειτου δε διασώθηκε στο σύνολό του κατάφερε να εμπνεύσει και να θεωρηθεί θεμελιώδης λίθος της φιλοσοφίας.
Δε γνωρίζουμε εάν ο Ηράκλειτος όντως είπε «Τα πάντα ρει, μηδέποτε κατά τ’αυτό μένειν» που σημαίνει «όλα είναι ρευστά και τίποτα δεν μένει το ίδιο», καθώς αυτό το απόφθεγμα έχει επισημανθεί από τον Πλάτωνα, αλλά σίγουρα θεωρήθηκε ένα από τα θεμέλια της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας.
Ο Ηράκλειτος επηρέασε τους πάντες και τα πάντα και μέσα από την προκλητική γοητεία του κατάφερε να επηρεάσει και τον Νίτσε. Θα μπορούσαμε να πούμε πως εάν υπήρχε μετεμψύχωση, σίγουρα ο Νίτσε είναι μια μετεμψύχωση του Ηράκλειτου.
Ο Φρίντριχ Νίτσε θαύμαζε τον Ηράκλειτο για την έμφαση που έδινε στην αιώνια αλλαγή και την έννοια του “γίγνεσθαι” αντί του “είναι”. Ο Νίτσε είδε παραλληλισμούς ανάμεσα στην ιδέα του Ηράκλειτου για την αιώνια ροή και τη δική του φιλοσοφία της αιώνιας επανάληψης.
Και οι δύο στοχαστές αγκάλιασαν τη δυναμική φύση της ύπαρξης, αμφισβητώντας τις στατικές απόψεις της πραγματικότητας.
16 αποφθέγματα του Ηρακλείτου
1. Να θυμόμαστε κι εκείνον που ξεχνάει πού πηγαίνει ο δρόμος.
2. Μία είναι η σοφία: Nα γνωρίζεις τη σκέψη που μέσω των πάντων τα πάντα κυβερνάει.
3.Ο δρόμος που ανεβαίνει και ο δρόμος που κατεβαίνει είναι ένας.
4.Τα αντίθετα συμφωνούν και η τελειότερη αρμονία προκύπτει από τις διαφορές και τα πάντα γίνονται με τη διχόνοια.
5.Σαν σωρός σκουπίδια χυμένα στην τύχη ο τελειότερος κόσμος.
6.Aκούνε αλλά δεν καταλαβαίνουν, λες και είναι κουφοί. Η παροιμία λέει γι’ αυτούς: Αν και παρόντες απουσιάζουν.
7.Ένας για μένα αξίζει όσο μύριοι αν είναι άριστος.
8.Για τα μέγιστα πράγματα ας μην κάνουμε εικασίες στην τύχη.
9.Από αυτό που ποτέ δεν δύει πώς να κρυφτείς;
10.Οι κοιμισμένοι εργάζονται και συνεργούν σε όσα γίνονται στον κόσμο.
11.Οι άριστοι επιλέγουν ένα αντί όλων: την αιώνια δόξα των θνητών. Οι πολλοί χορταίνουν σαν τα κτήνη.
12.Εάν δεν ελπίζεις, δεν θα βρεις το ανέλπιστο, που είναι ανεξερεύνητο και αδιαπέραστο.
13.Μέσα μας ταυτίζονται: το ζωντανό με το πεθαμένο, το ξυπνητό με το κοιμισμένο, το νέο με το γερασμένο, αυτά μεταπίπτουν στην κατάσταση εκείνων και εκείνα πάλι στην κατάσταση αυτών.
13.Η αρχή και το τέλος της περιφέρειας ενός κύκλου είναι το ίδιο και το αυτό σημείο.
14.Στο ίδιο ποτάμι αδύνατον να μπεις δυο φορές.
15.Αλληλένδετα είναι και δεν είναι όλα, η ομοιότητα με τη διαφορά, η συμφωνία με τη διαφωνία, και από τα πάντα ένα και από ένα τα πάντα.
Πηγή αποφθεγμάτων απλό το βιβλίο του συγγραφέα Bαγγέλη Pαπτόπουλου, «Αρχαία συνταγή: Ηρόδοτος, Ηράκλειτος, Λουκιανός» (Εκδόσεις Κέδρος)
Διαβάστε περισσότερα αποφθέγματα για τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους:
Πλάτωνας: 40 αποφθέγματα που αποκαλύπτουν το μυστήριο της ζωής
Σωκράτης: 20 αποφθέγματα του πρωτοπόρου της δυτικής φιλοσοφίας
Επίκουρος: Αποφθέγματα ενός αρχαίου «ψυχολόγου»
20 καθηλωτικά αποφθέγματα αρχαίων Ελλήνων για να μην οχυρωθείς, ψάχνοντας για ευτυχία
