Η συζήτηση για τα φετίχ μπορεί να θεωρηθεί αμήχανη, ωστόσο, όταν ένας σκηνοθέτης ενσωματώνει το φετίχ του στον κινηματόγραφο και το χρησιμοποιεί ως μέσο πλοκής, αποκτά και καλλιτεχνικά στοιχεία. Μπορεί τα φετίχ των άσημων να παραμένουν κρυφά τις περισσότερες φορές, καθώς αντιπροσωπεύουν προσωπικές απολαύσεις ή εμμονές που οι άνθρωποι προτιμούν να κρατούν εμπιστευτικές, αλλά οι σκηνοθέτες που επιλέξαμε στην ακόλουθη λίστα προτίμησαν να αναδείξουν με σαφή τρόπο τα φετίχ τους μέσα απ’ τα καλλιτεχνικά δημιουργήματά τους.
10 σκηνοθέτες ταινιών και τα φετίχ τους:
Michael Bay – Σαρκώδη χείλη
Στις ταινίες του Michael Bay, παρατηρείται μια αξιοσημείωτη προτίμηση στις ηθοποιούς με σαρκώδη χείλη. Ηθοποιοί όπως η Megan Fox, Nicola Peltz, Rosie Huntington-γνωστές και για τα γεμάτα χείλη τους, συμμετείχαν σε πολλές ταινίες του. Αυτό το μοτίβο υποδηλώνει ότι ο Michael Bay έχει έναν συγκεκριμένο τύπο και δεν είναι πολύ δύσκολο να κατανοήσει κανείς την προτίμηση του σκηνοθέτη προς αυτό το χαρακτηριστικό στις ηθοποιούς.
Guillermo Del Toro: Γλίτσα – Έντομα
Ήδη στην πρώτη του ταινία, Cronos (1993), ο Del Toro παρουσίασε την παράξενη γοητεία του για τη γλίτσα και τα έντομα (τα γλοιώδη έντομα). Ακόμα κι αν μια ταινία του δεν είχε έντομα, πάλι θα έδειχνε κάποια στιγμή λίγη (ή πολλή) γλίτσα. Για παράδειγμα, στο Hellboy και στο Hellboy II, όπου αντί για γλοιώδη έντομα υπάρχουν γλοιώδεις δαίμονες και τέρατα. Η γοητεία του Del Toro για τα γλοιώδη έντομα προβάλλεται, ίσως πιο έντεχνα στο Pan’s Labyrinth (2006) Στην ταινία γλοιώδεις ανθρωποειδείς νεράιδες και ένας γιγάντιος γλοιώδης βάτραχος που εκσφενδονίζει γλίτσα, είναι το κλειδί της πλοκής.
Martin Scorsese – New York
Ο Martin Scorsese είναι γνωστός για διάφορα χαρακτηριστικά στις ταινίες του. Σε αυτά περιλαμβάνεται η προτίμησή του να επιλέγει ξανθιές, η οποία πιστεύεται ότι αποτελεί φόρο τιμής στον Χίτσκοκ. Συχνά ενσωματώνει αναφορές σε παλιά γουέστερν και χρησιμοποιεί συχνά εφέ αργής κίνησης. Ωστόσο, μεταξύ αυτών των χαρακτηριστικών, κανένα δεν είναι τόσο επαναλαμβανόμενο όσο η χρήση της Νέας Υόρκης ως σκηνικό. Έχοντας γεννηθεί, μεγαλώσει και εξακολουθώντας να διαμένει στην πόλη, ο Martin Scorsese την οραματίζεται ως ένα σκοτεινό και αινιγματικό μέρος, γεμάτο εκπλήξεις και κινδύνους που παραμονεύουν σε κάθε στροφή – ένα φυτώριο εγκλήματος και έδρα διαφόρων μαφιόζικων οργανώσεων. Παρά το γεγονός ότι έχει γυρίσει πολλές ταινίες στη Νέα Υόρκη, ο Scorsese παραμένει ακατάπαυστα γοητευμένος από τις σκοτεινές πτυχές της, ικανός να κρατάει το κοινό καθηλωμένο στις ιστορίες του. Στην πραγματικότητα, η κατάρτιση μιας λίστας με τις ταινίες του που διαδραματίζονται εκτός Νέας Υόρκης θα ήταν πολύ πιο απλή υπόθεση, καθώς ο Λύκος της Wall Street (2013) αποτελεί το πιο πρόσφατο παράδειγμα ταινίας του Martin Scorsese – New York που διαδραματίζεται σε αυτή την εμβληματική μητρόπολη.
Pedro Almodóvar – Σεξ
Η εντυπωσιακή φιλμογραφία του περιλαμβάνει το Volver (2006) με την Penelope Cruz, το Talk to Her (Hable Con Ella) (2002) και το Bad Education (La Mala Educación) (2004) με τον Gael García Bernal. Τα έργα του Almodóvar συχνά περιστρέφονται γύρω από ισχυρούς γυναικείους χαρακτήρες και διερευνούν θέματα που σχετίζονται με την τρανσεξουαλικότητα.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο Αλμοδόβαρ εμβαθύνει συχνά σε συζητήσεις σχετικά με τον βιασμό, το σεξ και τα σεξουαλικά φετίχ στις ταινίες του. Το αν ο ίδιος διαθέτει σεξουαλικό φετίχ παραμένει άγνωστο, αλλά η γοητεία του για αυτά τα θέματα είναι εμφανής, καθώς τα ενσωματώνει συχνά στα έργα του. Μια από τις αξιοσημείωτες ταινίες του, το The Skin I Live In (La Piel Que Habito) (2011), παρουσιάζει την ιστορία ενός λαμπρού πλαστικού χειρουργού (τον οποίο υποδύεται ο Antonio Banderas), ο οποίος παθιάζεται με τη δημιουργία ενός προστατευτικού, σαν πανοπλία, τεχνητού δέρματος, αφού χάνει τη γυναίκα του σε ένα τραγικό αυτοκινητιστικό ατύχημα. Ο χειρουργός κρατά αιχμάλωτη μια νεαρή γυναίκα για να διεξάγει τα πειράματά του, αλλά καθώς η ιστορία εξελίσσεται, αποκαλύπτεται ότι δεν είναι αυτή που φαίνεται. Στην πραγματικότητα, ήταν ο άντρας που ευθύνεται για την απόπειρα βιασμού της εκλιπούσας συζύγου του, υποβαλλόμενος σε αναγκαστική αλλαγή φύλου για να της μοιάζει σωματικά. Η ταινία εμβαθύνει στην ανησυχητική φύση των σεξουαλικών επιθυμιών του χειρουργού, καθιστώντας την μια στοιχειωμένη και προκλητική ιστορία.
Quentin Tarantino – Πατούσες
Ο Tarantino έχει μια αξιοσημείωτη εμμονή με τα πόδια και δεν προσπαθεί να το κρύψει. Είναι γνωστός για την έντονη γοητεία του για τα πόδια, ένα θέμα που εμφανίζεται σε περίοπτη θέση σε πολλές από τις ταινίες του. Παραδείγματα αυτού μπορεί να δει κανείς στο Jackie Brown (1997), όπου περιλαμβάνει κοντινά πλάνα των ποδιών της Bridget Fonda, στο Death Proof (2007), όπου προβάλλει τα πόδια της Rosario Dawson, και στο Kill Bill (2003), όπου παρουσιάζει τα πόδια της Uma Thurman. Το εμφανές φετίχ του με τα πόδια είναι εμφανές ακόμη και στο From Dusk Till Dawn (1996), σε σκηνοθεσία Robert Rodriguez, όπου ο ίδιος ο Tarantino φαίνεται να ατενίζει τα πόδια της Salma Hayek.
Μια από τις πιο αξιοσημείωτες περιπτώσεις είναι η περίφημη διαφωνία για το μασάζ ποδιών μεταξύ των χαρακτήρων Vincent (John Travolta) και Jules (Samuel L. Jackson) στην ταινία Pulp Fiction (1994), όπου δεν παρουσιάζονται καν πραγματικά πλάνα από γυναικεία πόδια, ωστόσο τονίζει την προτίμηση του Tarantino για τα πόδια. Η έκταση της γοητείας του αναγνωρίστηκε με χιούμορ από την Uma Thurman κατά τη διάρκεια του Friars Club Roast της Νέας Υόρκης το 2010, όπου έκανε παιχνιδιάρικα πρόποση στο φετίχ των ποδιών του Tarantino, επιτρέποντάς του να πιει σαμπάνια από τις δικές της γόβες, γιορτάζοντας το μοναδικό του ενδιαφέρον.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτόν τον κατάλογο, το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι η συνεπής συμπερίληψη σκηνών που σχετίζονται με τα πόδια από τον Ταραντίνο σε πολλές ταινίες. Είναι προφανές ότι το στοιχείο αυτό κατέχει ιδιαίτερη θέση στην κινηματογραφική του δημιουργία, καθιστώντας το χαρακτηριστικό γνώρισμα της δουλειάς του.
Stanley Kubrick – WC
Οι ταινίες του Kubrick αποκαλύπτουν συχνά μια ξεχωριστή και ενδιαφέρουσα ενασχόληση, ίσως και εμμονή, με τα μπάνια. Αυτές οι σκηνές μπάνιου ξεπερνούν τις απλές συμπτώσεις και, αντίθετα, έχουν κρίσιμη σημασία όσον αφορά την πλοκή ή τα θεματικά στοιχεία των ταινιών του. Για παράδειγμα, στο Κουρδιστό Πορτοκάλι (1972), η ερμηνεία του “Singing in the Rain” από τον Alex στην μπανιέρα του σπιτιού ενός άνδρα, εναντίον του οποίου είχε διαπράξει αποτρόπαιες πράξεις, οδηγεί σε μια καίρια αποκάλυψη της πραγματικής ταυτότητας του Alex. Τα Dr. Strangelove, Lolita, 2001: A Space Odyssey, Full Metal Jacket και Eyes Wide Shut διαθέτουν επίσης σκηνές στο μπάνιο που έχουν ανάλογη βαρύτητα στην αφήγηση.
Ανάμεσα στα αξιοσημείωτα μπάνια του Kubrick είναι και αυτό στο δωμάτιο 237 της ταινίας The Shining, που κάνει πολλαπλές εμφανίσεις κατά τη διάρκεια της ταινίας. Γίνεται το σκηνικό για μερικές από τις πιο στοιχειωμένες και αξιομνημόνευτες σκηνές της ταινίας. Μέσα σε αυτό το μπάνιο, ο πρωταγωνιστής Jack, τον οποίο υποδύεται επιδέξια ο Jack Nicholson, συναντά στην μπανιέρα μια φανταστική φιγούρα μεταμφιεσμένη σε μια όμορφη γυναίκα, της οποίας η πραγματική γκροτέσκα φύση αποκαλύπτεται αργότερα με ανατριχιαστικό γέλιο. Η συγκεκριμένη σκηνή είναι μόνο μία από τις πολλές ανατριχιαστικές στιγμές που εκτυλίσσονται στα μπάνια σε όλη τη διάρκεια της Τhe Shining.
Alfred Hitchcock – Ξανθιές
Ο Alfred Hitchcock παρουσίαζε συχνά την έντονη γοητεία και το πάθος του για τις ξανθιές γυναίκες στις ταινίες του. Η πλειονότητα των γυναικείων πρωταγωνιστριών του ήταν ξανθιές, τις οποίες υποδύονταν ηθοποιοί όπως η Joan Fontaine, η Grace Kelly, η Eva Marie Saint, η Janet Leigh, η Tippi Hedren και η Kim Novak. Ανάμεσα σε αυτές τις ξανθιές, η Ingrid Bergman ξεχωρίζει ως μια από τις πιο γνωστές ηθοποιούς του Hitchcock, η οποία ως γνωστόν τον χαρακτήρισε ως “μια αξιολάτρευτη ιδιοφυΐα”. Πρωταγωνίστησε σε αρκετές από τις ιδιαίτερα αναγνωρισμένες και βραβευμένες ταινίες του, όπως το Spellbound, το Notorious και το λιγότερο αναγνωρισμένο Under Capricorn.
Οι ξανθές φιγούρες του Χίτσκοκ απέπνεαν σταθερά μια αίσθηση εκλεπτυσμού, που συχνά έλκεται από τη γοητεία του κινδύνου. Ενίοτε ενσάρκωναν εγκληματικά και χειριστικά χαρακτηριστικά, σε συνδυασμό με μια παθιασμένη συμπεριφορά. Αυτές οι ηρωίδες απεικονίζονταν ως βαθυστόχαστες, περίπλοκες και εξαιρετικά αισθησιακές γυναίκες, κάνοντας τη ζωή των ανδρών πρωταγωνιστών σημαντικά πιο δύσκολη.
David Lynch -Όνειρα
Ο David Lynch είναι γνωστός για την αιθέρια φύση των ταινιών του, που συχνά θολώνουν τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και σουρεαλισμού. Τα έργα του συχνά εμβαθύνουν στο παράξενο και το αλλόκοτο, αποκτώντας μια ονειρική ποιότητα που αιχμαλωτίζει τους θεατές. Είναι προφανές ότι τα όνειρα ασκούν βαθιά γοητεία στον Lynch, καθώς τα ενσωματώνει εκτενώς στις δημιουργίες του. Ο ίδιος αναγνωρίζει ανοιχτά αυτή την περιέργεια, εκφράζοντας την προτίμησή του για το βασίλειο του ονείρου σε εγρήγορση λόγω της ελεγχόμενης φύσης του. Μέσα από το μέσο του κινηματογράφου, ο Lynch απεικονίζει αριστοτεχνικά την ισχυρή ουσία του ονείρου σε εγρήγορση. Μια από τις πιο αναγνωρισμένες ταινίες του, το Mulholland Drive, αποτελεί την επιτομή αυτής της έννοιας, καθώς μοιάζει με μια εκτεταμένη σεκάνς ενός ονείρου. Ο Lynch αποφεύγει σκόπιμα να δώσει μια οριστική εξήγηση της πλοκής της ταινίας, αφήνοντάς την εσκεμμένα ανοιχτή στις εικασίες του κοινού και των κριτικών. Κατά συνέπεια, η ακριβής εξέλιξη των γεγονότων, οι συνδέσεις μεταξύ των χαρακτήρων, ακόμη και η πιθανότητα ότι όλα αυτά μπορεί να είναι προϊόν ονείρου, παραμένουν αβέβαια και υποκείμενα σε ερμηνεία.
Tim Burton – Γκoθ και Johnny Depp
Ενστερνιζόμενος μια προτίμηση στη “σκοτεινή” αισθητική, οι ταινίες του συχνά αποπνέουν μια μελαγχολική ατμόσφαιρα, με σκοτεινά και απαλά διαχυμένα χρώματα, που ενίοτε αντιπαραβάλλονται με ζωηρές αποχρώσεις ή ακόμη και παρουσιάζονται εξ ολοκλήρου ασπρόμαυρες. Οι χαρακτήρες των ταινιών του υιοθετούν συχνά γοτθικές εμφανίσεις και τα σκόπιμα ατημέλητα μαλλιά τους θυμίζουν εικόνες από ιστούς αράχνης. Ο Μπάρτον εξερευνά σταθερά τα θέματα του μαγικού, μελαγχολικού και σκοτεινού ρομαντισμού, που είναι εμφανής στην πλειονότητα των έργων του.
Ένα από τα κύρια θέλγητρα του Burton είναι ο Johnny Depp, και η συνεργασία τους είναι ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στην κινηματογραφία του. Μεταξύ των 17 ταινιών πλήρους διάρκειας του Burton, στις 8 έχει εμφανιστεί ο Johnny Depp. Αυτή η συνεργασία ξεκίνησε με το Edward Scissorhands (1990), όπου ο Burton συνδύασε με τέχνη τις εμμονές του: τη γοητεία του για τα γοτθικά στοιχεία, την προτίμηση στη μελαγχολία, την προτίμηση στον σκοτεινό ρομαντισμό και το ταλέντο του Johnny Depp. Στη συνέχεια, αυτά τα θέματα επανεμφανίζονται επίμονα στις ταινίες του, ακόμη και όταν διασκευάζει κλασικές ιστορίες όπως το Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street (2007) και το Alice in Wonderland (2010).
Ενώ ορισμένοι σκηνοθέτες ενσωματώνουν διακριτικά τα πάθη τους, ο Burton ενίοτε ενδίδει σε αυτά σε μεγαλύτερο βαθμό, με αποτέλεσμα κάποιοι να υποστηρίζουν ότι έχει γίνει κάπως επαναλαμβανόμενο και προβλέψιμο με την πάροδο του χρόνου.
Hayao Miyazaki – Ιπτάμενες μηχανές
Όποιος γνωρίζει μερικές από τις μαγευτικές ταινίες anime του Miyazaki γνωρίζει την προτίμησή του να ενσωματώνει σε κάθε ταινία του περίεργες ιπτάμενες μηχανές. Αυτά τα εναέρια μέσα παίζουν συνήθως καθοριστικό ρόλο στην πλοκή, με μεγάλο μέρος της δράσης να λαμβάνει χώρα στον ουρανό. Επιπλέον, αυτές οι ιπτάμενες μηχανές απέχουν πολύ από τα συμβατικά αεροπλάνα- υπάρχουν σε διάφορα μεγέθη, από μονοθέσια μέχρι ποδήλατα tandem που μπορούν να πετάξουν στον αέρα, ακόμα και τεράστια ιπτάμενα κάστρα και νησιά. Η εμφάνισή τους φέρει μια μαγική ουσία, εμφανίζοντας συχνά νύξεις Steampunk αισθητικής.
Στο πιο διάσημο και βραβευμένο με Όσκαρ anime του Miyazaki, το Spirited Away (2001), η πτήση κατέχει επίσης σημαντική σημασία στην ιστορία. Παρόλο που η πρωταγωνίστρια, η Chihiro, δεν πιλοτάρει μια συμβατική ιπτάμενη μηχανή, αλλά γίνεται φίλη και ιππεύει έναν δράκο. Η αποστολή της περιλαμβάνει την εξεύρεση ενός τρόπου να ελευθερώσει τον δράκο από τα νύχια του κακόβουλου αφεντικού του λουτρού των Θεών. Αν και αυτή η υπόθεση μπορεί να ακούγεται αντισυμβατική, η ομορφιά της ιστορίας και τα στοιχεία που προκαλούν δέος είναι αναμφισβήτητα.
Πηγές φωτογραφιών: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11
Διαβάστε περισσότερα:
