Όταν ο Μίστερ Μπιν βανδάλισε αυτόν τον πίνακα δεν ήταν… γκάφα (ΒΙΝΤΕΟ)

Φυσικά και δεν ήταν γκάφα. Ήταν μια εσκεμμένη επιλογή, καθώς αντιπροσώπευε μια μεγάλη μερίδα Βρετανών. Γιατί όμως;

Ο Μίστερ Μπιν γίνεται Σαρλίζ Θερόν

Πώς δημιουργήθηκε ο πίνακας;

Ο Αμερικανός ζωγράφος Τζέιμς Μακνίλ Ουίστλερ, εργαζόταν στο Λονδίνο και το 1871 είχε σχεδιάσει να ζωγραφίσει ένα μοντέλο, αλλά αυτό δεν εμφανίστηκε. Αντί γι’ αυτό, αποφάσισε να ζωγραφίσει τη μητέρα του, την Άννα. Αυτός ο πίνακας έγινε ένας από τους πιο διάσημους του Αμερικανού καλλιτέχνη. Εξαρχής, η προσωπογραφία της μητέρας του Ουίστλερ αντιμετωπίστηκε αρνητικά από πολλούς Βρετανούς. Γι’ αυτόν τον λόγο, δεν είναι τυχαίο που αυτός ο πίνακας καταστρέφεται στην ταινία “Μπιν: Η Υπέρτατη Ταινία Καταστροφής” του 1997.

Ο Ουίστλερ είχε σχεδιάσει αρχικά να απεικονίσει τη μητέρα του όρθια, αλλά αυτό την κούραζε, οπότε την απεικόνισε καθιστή σε μια πολυθρόνα. Η Άννα Ουίστλερ πρέπει να πόζαρε δεκάδες φορές στον γιο της για να ολοκληρωθεί το έργο. Ο πίνακας είναι μεγάλος, με διαστάσεις 1.4×1.6 μέτρα.

Ο Ουίστλερ επέλεξε ακόμη και την κορνίζα του πίνακα. Στο βρετανικό κοινό παρουσιάστηκε με τον τίτλο “Διάταξη σε Γκρι και Μαύρο, υπ’ αριθμόν 1“, αλλά γνώρισε γρήγορα μεγάλη επιτυχία ως “Μητέρα του Ουίστλερ” ή “Πορτραίτο της Μητέρας Καλλιτέχνη”. Το έργο δεν άρεσε στους Βρετανούς καθόλου.

Γιατί τέτοια «βρετανική» αντιπάθεια;

Οι Βρετανοί αντιπάθησαν το έργο για διάφορους λόγους. Καταρχήν, βρισκόμασταν στην εποχή της βικτωριανής περιόδου, όπου η Αγγλία επικρατούσε σε παγκόσμιο επίπεδο χάρη στην αποικιοκρατική της επιρροή. Στη βρετανική τέχνη της εποχής κυριαρχούσε ο συναισθηματισμός και η επιδεικτική διακόσμηση. Αντίθετα, η απεικόνιση της μητέρας του Ουίστλερ ως μια συντηρητική ηλικιωμένη γυναίκα, με τη σοβαρή στάση και την απλή ενδυμασία της, φαινόταν σαν να ανήκε σε μία παλαιότερη εποχή, πράγμα που δεν άρεσε στο κοινό.

Επιπλέον, οι Βρετανοί δεν είχαν συχνά σε εκτίμηση τους Αμερικανούς καλλιτέχνες, και αυτό ενδεχομένως να επηρέασε την αντίδρασή τους προς το έργο του Ουίστλερ.

Οι κριτικοί της εποχής θεώρησαν τον πίνακα ως ένα αποτυχημένο “πείραμα” και όχι ένα έργο τέχνης που εκφράζει την εποχή του. Αρχικά, η Βασιλική Ακαδημία απέρριψε το αίτημα του Ουίστλερ να εκθέσει τον πίνακα με τη μητέρα του στην Έκθεση της στο Λονδίνο το 1872, θεωρώντας τον ως “ανεπαρκή” για να λάβει έγκριση. Ακόμα και όταν έγινε επιτέλους δεκτός για έκθεση, οι Βρετανοί συνέχισαν να τον απορρίπτουν και να τον ειρωνεύονται.

Η ανοδική πορεία του έργου

Ο Ουίστλερ, παρότι δεν θεωρούνταν μεγάλος ζωγράφος κατά την εποχή του, επέδειξε εξαιρετικές δεξιότητες ως δημοσιοσχεσίτης. Εκθέτοντας το έργο του σε πολλές εκδηλώσεις και διανέμοντας αντίγραφα και καρτ-ποστάλ με χαμηλές τιμές, η προσωπογραφία της μητέρας του έγινε ευρέως γνωστή στην Ευρώπη. Μετά την αγορά του πίνακα από τη γαλλική κυβέρνηση το 1891, η εκθεσιακή του πορεία συνέχισε στο Παρίσι, όπου τοποθετήθηκε στο Μουσείο του Λουξεμβούργου, βοηθώντας τον καλλιτέχνη να αποκτήσει φήμη και υποστηρικτές.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο πίνακας έγινε γνωστός κατά τη δεκαετία του 1930, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης, καθώς το αυστηρό πορτρέτο της μητέρας του Ουίστλερ αντικατοπτρίζει τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι οικογένειες της εποχής. Η επίσκεψη του έργου στη Διεθνή Έκθεση του Σικάγο το 1934 οδήγησε σε μεγάλη επιτυχία, με χιλιάδες αμερικανούς να συρρέουν για να το δουν. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η μητέρα του Ουίστλερ ερμήνευσε συμβολικά τη μάνα που υποστήριζε τους πολεμιστές μακριά από το σπίτι. Μετά τον πόλεμο, ο πίνακας αναγνωρίστηκε ως ένα από τα σημαντικότερα έργα της αμερικανικής τέχνης.

Ο βανδαλισμός του πίνακα στην ταινία του Μίστερ Μπιν

Δεν είναι σύμπτωση που ο Μίστερ Μπιν (Ρόαν Άτκινσον) επιλέγει αυτό το έργο τέχνης για να καταστρέψει στην ταινία “Μπιν: Η υπέρτατη ταινία καταστροφής” του 1997.

Μέσω της καταστροφής του πίνακα, εκδικείται τόσο τους Αμερικανούς όσο και τους Γάλλους.

Στο πλαίσιο της ταινίας, ο πίνακας αγοράζεται από έναν πλούσιο χορηγό, ο οποίος είναι επίσης στρατηγός του Αμερικανικού Στρατού. Ωστόσο, είναι σχεδόν αδύνατον η γαλλική κυβέρνηση να πουλήσει ποτέ τη “Μητέρα του Ουίστλερ”.

Ο Μίστερ Μπιν, ένας απλός φύλακας που προσποιείται να είναι “καταξιωμένος” ιστορικός τέχνης, στέλνεται στο Λος Άντζελες για να μιλήσει για το έργο, καθώς κανένας Βρετανός ιστορικός δεν δέχεται να το κάνει. Αφού βρίσκεται μόνος του με τον πίνακα, ακολουθεί μια σειρά από γκάφες που οδηγούν στην καταστροφή του έργου. Στη συνέχεια, προσπαθεί να επιδιορθώσει τη ζημιά, αλλά την επιδεινώνει ακόμα περισσότερο, καθώς χρησιμοποιεί λανθασμένα χρώματα.

Ωστόσο, στη συνέχεια, επινοεί έναν πρωτότυπο τρόπο να αντικαταστήσει τον πίνακα, αλλάζοντάς τον με μια αφίσα και χρησιμοποιώντας εναλλακτικά υλικά. Αυτός ο τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος τον κάνει να εμφανίζεται ως ήρωας στα μάτια των Βρετανών, οι οποίοι πιστεύουν ότι η παραμορφωμένη “Μητέρα του Ουίστλερ” θα έπρεπε να εκτίθεται με αυτόν τον τρόπο.

Δείτε τη σκηνή παρακάτω:

Τέσσερις ερμηνείες της Emma Stone που θα έπρεπε να είχαν προταθεί για Όσκαρ