Φαινόταν αδιανόητο: ο τελειομανής Στάνλεϊ Κιούμπρικ να συνεργαστεί με τον Γουίτζι, τον φωτογράφο εγκλημάτων της προηγούμενης γενιάς, που ακολουθούσε πάντα τα ασθενοφόρα για ένα καλό κλικ.
Ένας μικρός φόρος τιμής στον μεγαλύτερο σκηνοθέτη – Στάνλεϊ Κιούμπρικ
Η φωτογραφία απεικονίζει τον ηθοποιό Πίτερ Μπουλ, στο ρόλο του Ρώσου πρέσβη Αλέξι ντε Σαντέσκι, στα γυρίσματα της ταινίας του Κιούμπρικ “Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb” (Στα ελληνικά: “S.O.S Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα”). Η φωτογραφία αυτή εκτίθεται αυτή τη στιγμή στο Διεθνές Κέντρο Φωτογραφίας της Νέας Υόρκης, στο πλαίσιο μιας έκθεσης για τα 50 χρόνια έργων της συλλογής τους.
Στις αρχές της καριέρας του, ο Κιούμπρικ -ως φωτογράφος για το περιοδικό Look- μαγεύτηκε από το έντονο στυλ του φλας και τα συγκλονιστικά θέματα του Γουίτζι.
Ήταν η δεκαετία του 1940, και ο Γουίτζι ήταν διάσημος. Ο κόσμος ενθουσιαζόταν με τις αδιάκριτες, πρώτες φωτογραφίες εγκλημάτων του. Ένα βιβλίο με έργα του Γουίτζι, με τίτλο “Naked New York”, σφράγισε τη φήμη του για “σκανδαλοθηρικά” θέματα.
Ωστόσο, μέχρι τη στιγμή που η φήμη του Κιούμπρικ κορυφωνόταν στις αρχές της δεκαετίας του ’60, η καριέρα του Γουίτζι έσβηνε. Είχε περιοριστεί σε φτηνές ταινίες εκμετάλλευσης που διαδραματίζονταν σε γυμνιστικά κέντρα.
Έτσι, ο Κιούμπρικ άρχισε να σκέφτεται. Ίσως για να αποπληρώσει ένα καλλιτεχνικό χρέος, προσέλαβε τον Γουίτζι να τραβήξει φωτογραφίες στα γυρίσματα του “Dr. Strangelove”. Ήταν μια εντυπωσιακή κίνηση. Γνωστός ως ένας από τους πιο σχολαστικούς αισθητικούς του κινηματογράφου, στον Κιούμπρικ άρεσε να έχει τον έλεγχο σε κάθε καρέ. Είναι ενδιαφέρον, λοιπόν, ότι αυτό που του άρεσε περισσότερο στις φωτογραφίες του Γουίτζι ήταν η αμεσότητα, ο αιφνιδιασμός τους.
Ο Γουίτζι συνήθιζε να δουλεύει με φλας απευθείας στην κάμερα. Η τεχνική αυτή δημιουργούσε έντονους, μετωπικούς φωτισμούς που ήταν πολύ μακριά από το μελαγχολικό κιαρόσκουρο που προτιμούσαν οι φωτογράφοι της Columbia. Ο Κιούμπρικ τις λάτρεψε.
Ο Γουίτζι τράβηξε εκατοντάδες φωτογραφίες για τον Κιούμπρικ – συμπεριλαμβανομένης και της σκηνής με την κωμική μάχη με τάρτες με την οποία θα τελείωνε αρχικά η ταινία (μέχρι να αλλάξει γνώμη ο Κιούμπρικ). Ήταν, σύμφωνα με τον Christopher Bonanos στο Slate, “το τελευταίο πραγματικά σπουδαίο έργο του Γουίτζι”.
Σε αυτή τη φωτογραφία, ο φωτισμός, το θολωμένο χέρι και η έκφραση με τα ορθάνοιχτα μάτια του Μπουλ είναι όλα καθαρά στοιχεία του Γουίτζι. Οι αντιθέσεις είναι έντονες: Το βαθύ μαύρο φόντο του σκηνικού, το μαύρο ματ κοστούμι και τα γυαλιστερά μαύρα πέτα του Μπουλ αναδεικνύουν το λευκό κασκόλ και τα ασπράδια των ματιών του.
Αλλά εδώ δεν έχουμε σκηνή εγκλήματος. Είναι μια εικόνα χαβαλέ. Το πρόσωπο του Μπουλ είναι γελοίο. Η ασυνήθιστη γωνία του δίνει μια παράξενη και ξεκαρδιστική μνημειώδης διάσταση. Το πιο εντυπωσιακό, φυσικά, είναι το στόμα του Μπουλ.
Η καριέρα του Γουίτζι ως φωτογράφος εγκλημάτων έδειξε ότι κατανοούσε πλήρως την αποδεικτική δύναμη της κάμερας. Αλλά εδώ, αυτή η σοβαρή δύναμη αναμειγνύεται με κάτι πιο αστείο και ζωηρό. Η φωτογραφία αποπνέει πτυχές της αισθητικής του Κιούμπρικ, της προσωπικότητας του Μπουλ και του θέματος του “Dr. Strangelove” (η πιθανότητα πυρηνικού αφανισμού), αλλά μετατρέπει όλα αυτά σε ένα ύφος θεατρικής ιλαρότητας.
Η συνεργασία του Κιούμπρικ με τον Γουίτζι αποτελεί μια απροσδόκητη συνάντηση δύο διαφορετικών κόσμων, με αποτέλεσμα μια σειρά από φωτογραφίες γεμάτες ενέργεια, χιούμορ και αιφνιδιασμό. Μια υπενθύμιση ότι η τέχνη μπορεί να ανθίσει από τις πιο απρόβλεπτες συναντήσεις και συνεργασίες.
Ταραντίνο: Μάθαμε τις 21 ταινίες που δε θα ήθελε να ξαναδεί ποτέ
