Συχνά θεωρούμε αυτονόητο ότι οι μύθοι, όπως τους ορίζει η ιστορία, δεν είναι τίποτα περισσότερο από φανταστικές αφηγήσεις. Ενώ κάποιοι πιστεύουν ακράδαντα πως κάθε μύθος πηγάζει από κάποια πραγματική βάση, ελάχιστα γίνονται για να ερευνηθεί αυτός ο ισχυρισμός και να αποδειχθεί η αλήθεια του. Ωστόσο, υπάρχουν αποδείξεις που αποδεικνύουν πως μια αρχαία ιστορία δεν ήταν απλά ένα κύημα της μυθοπλασίας.
Υπήρξε ο ήρωας Αχιλλέας ή ανήκει αποκλειστικά στη σφαίρα της μυθολογίας;
10. Οι Αμαζόνες
Οι Αμαζόνες, οι γυναίκες-πολεμίστριες της ελληνικής μυθολογίας ενέπνευσαν ακόμα και τη δημιουργία της Wonder Woman.
Οι μύθοι τις τοποθετούσαν στη Μικρά Ασία (σημερινή Τουρκία) και τις περιέγραφαν ως ατρόμητες πολεμίστριες ικανές να ανταγωνιστούν οποιονδήποτε άνδρα. Για χρόνια, θεωρούνταν πως ήταν απλώς παραμύθι και η ύπαρξη μιας ολόκληρης κοινωνίας γυναικών πολεμιστριών φαινόταν αδιανόητη. Ωστόσο, αρχαιολογικά ευρήματα στη Ρωσία αποκάλυψαν ότι υπήρχαν στην πραγματικότητα.
Το 2020, ανακαλύφθηκε ένας τάφος τεσσάρων γυναικών πολεμιστριών με τα όπλα τους, ηλικίας από 12 έως 50 ετών. Αυτή η ανακάλυψη έδειξε πως οι Αμαζόνες ήταν πιθανώς Σκύθισσες νομάδες.
Πριν από την ανακάλυψη των σορών, πολλοί ιστορικοί θεωρούσαν τις Αμαζόνες ως συμβολικές φιγούρες και όχι πραγματικές. Άλλοι πίστευαν πως ήταν Πέρσες ή εφευρέσεις των Ελλήνων για να εξυψώσουν τους δικούς τους πολεμιστές ή να δαιμονοποιήσουν τις γυναίκες που δεν ακολουθούσαν τις κοινωνικές νόρμες της εποχής.
Οι πραγματικές Αμαζόνες ζούσαν σε περιοχές από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι τη Μογγολία και ίσως ήταν από τις φυλές που το Σινικό Τείχος χτίστηκε για να τις απωθήσει. Ο Όμηρος στην «Ιλιάδα» έγραψε τους πρώτους μύθους για αυτές, οι οποίοι πιθανότατα περιείχαν υπερβολές και μυθοπλαστικά στοιχεία, αλλά είχαν βάση στην πραγματικότητα.
9. Η πόλη της Τροίας
Η Τροία, από τις πιο διάσημες πόλεις της ελληνικής μυθολογίας, έχει απαθανατιστεί πολλές φορές στον κινηματογράφο. Όλοι γνωρίζουν την ιστορία του Δούρειου Ίππου και της μονομαχίας του Αχιλλέα με τον πρίγκιπα Έκτορα της Τροίας, που κατέληξε με τον μοιραίο τραυματισμό του Αχιλλέα στη φτέρνα. Ο μύθος έχει όλα τα στοιχεία ενός σπουδαίου έπους, κάνοντας πολλούς να αμφιβάλλουν για την αληθοφάνειά του.
Ενώ η ύπαρξη του Δούρειου Ίππου αμφισβητείται έντονα, όπως και η ιδέα του σχεδόν αθάνατου πολεμιστή με μοναδική αδυναμία στη φτέρνα, η Τροία υπήρξε πραγματική πόλη.
Τον 19ο αιώνα, ο Γερμανός αρχαιολόγος Ερρίκος Σλήμαν ανακάλυψε τα ερείπια της αρχαίας Τροίας, στην σημερινή Χισαρλίκ της Τουρκίας. Οι μέθοδοί του δεν ήταν οι πλέον επιστημονικές, καθώς χρησιμοποίησε δυναμίτη για την ανασκαφή, με αποτέλεσμα πιθανώς να καταστράφηκαν σημαντικά ιστορικά αντικείμενα.
Η ταύτιση της Χισαρλίκ με την μυθική Τροία γινόταν επί χιλιετίες, αλλά θεωρούνταν συνήθως πόλη με το ίδιο όνομα και όχι η ίδια πόλη από την “Ιλιάδα” του Ομήρου. Ένα από τα προβλήματα ταυτοποίησης είναι η επαναλαμβανόμενη καταστροφή και ανοικοδόμηση της πόλης πάνω στα ερείπια της προηγούμενης. Έχουν βρεθεί ενδείξεις για τουλάχιστον 10 πόλεις χτισμένες στο ίδιο σημείο, που πιθανώς ονομάζονταν όλες Τροία, χωρίς όμως να αποτελούν απαραίτητα την ίδια Τροία.
8. Το γιγάντιο καλαμάρι
Πολλοί μύθοι για τέρατα και γιγάντια πλάσματα είναι δύσκολο να ληφθούν σοβαρά, όπως ο Μεγαλοπόδαρος, το τέρας του Loch Ness και ο Chupacabra. Ωστόσο, το γιγάντιο καλαμάρι, που θεωρούνταν θρύλος ναυτικών, αποδείχτηκε πραγματικότητα. Μπορεί να φτάσει τα 10 μέτρα μήκος και να ζυγίσει πάνω από 180 κιλά, με το μεγαλύτερο γνωστό να αγγίζει τον ένα τόνο και τα 18 μέτρα! Παρόλο που ιστορίες γι αυτά τα πλάσματα υπήρχαν αιώνες, η πρώτη φωτογραφική απόδειξη της ύπαρξής τους ήρθε μόλις το 2004.
Ζώντας σε μεγάλα βάθη, είναι σπάνιο να φανούν. Ένας ναυτικός που ισχυριζόταν πως είδε καλαμάρι 18 μέτρων και ενός τόνου, λογικά θα θεωρούνταν υπερβολικός.
Δύο χρόνια μετά την πρώτη φωτογραφία από Ιάπωνες ερευνητές, ένα ζωντανό καλαμάρι, αν και σχετικά μικρό (7 μέτρα), ανέβηκε στην επιφάνεια, αποδεικνύοντας την πραγματικότητα του μύθου.
7. Η πόλη της Τενέας
Η Τενέα, φημολογούμενη ως πόλη που χτίστηκε από Τρώες αιχμαλώτους πολέμου, ήταν πιθανό κατασκεύασμα κατόπιν εντολή του βασιλιά Αγαμέμνονα. Όπως και η Τροία, η ύπαρξη της Τενέας αμφισβητείτο έντονα. Ωστόσο, αρχαιολογικά ευρήματα αποδεικνύουν την ύπαρξή της.
Η Ελένη Κόρκα, Ελληνίδα αρχαιολόγος, ανακάλυψε την πόλη στην Πελοπόννησο, κοντά στην Κόρινθο και τις Μυκήνες. Η Τενέα, γνωστή και από τον μύθο του Οιδίποδα, ήταν μεγάλη και ανθηρή πόλη που εξαφανίστηκε χωρίς ίχνη.
Η αναζήτηση της ξεκίνησε το 1984, όταν ντόπιοι βρήκαν μια πρωτόγνωρη σαρκοφάγο. Το 2010, η Κόρκα συνεργαζόταν με την αστυνομία για να σταματήσει αρχαιοκάπηλους που λεηλατούσαν θησαυρούς στην περιοχή. Τα κλεμμένα αγάλματα επιβεβαίωναν την ύπαρξη της πόλης. Το 2013, η Κόρκα εξασφάλισε άδεια ανασκαφής, αποκαλύπτοντας πολλές ακόμα σαρκοφάγους, νομίσματα, δρόμους και άλλα λείψανα.
You are currently viewing a placeholder content from YouTube. To access the actual content, click the button below. Please note that doing so will share data with third-party providers.
6. Ο σάκος του άρτου του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης
Στο μοναστήρι Φολόνι στην Ιταλία φυλάσσεται ένα ασυνήθιστο λείψανο: ένα υφασμάτινο σακουλάκι που, σύμφωνα με τον θρύλο, έφερε ένας άγγελος το 1224 στον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης, γεμάτο με ψωμί από τη Γαλλία. Για 700 χρόνια, το σακουλάκι παρέμενε στο μοναστήρι, έως ότου μετατράπηκε σε κομμάτια υφάσματος. Η ιστορία, όμως, διατηρήθηκε ζωντανή.
Ερευνητές, με την άδεια των μοναχών, ανέλυσαν τα κομμάτια. Τα τεστ επιβεβαίωσαν ότι χρονολογούνται από το 1220 έως το 1295. Επιπλέον, βρέθηκαν ίχνη εργοστερόλης, ενός μύκητα που αναπτύσσεται σε ψωμί, υποδεικνύοντας ότι όντως υπήρχε ψωμί στο σακουλάκι κάποτε.
Φυσικά, δεν υπάρχει τεστ για να διαπιστωθεί αν όντως ένας άγγελος έφερε το σακουλάκι, ενώ η προέλευσή του παραμένει αβέβαιη. Όμως, η χρονολόγηση ταιριάζει, όπως και η φύση του περιεχομένου. Όσο για το υπόλοιπο, ίσως είναι θέμα πίστης.
5. Οι Επτά Παγόδες του Μαχαμπαλιπουράμ
Παλιοί μύθοι μιλούν για μια πανέμορφη πόλη με 7 ναούς, 6 από τους οποίους βυθίστηκαν στη θάλασσα και 1 έμεινε στην ακτή. Λέγεται ότι οι θεοί ζήλεψαν την ομορφιά της και την βύθισαν. Το 2004, ένα τσουνάμι αποκάλυψε ερείπια κοντά στον ναό Μαχαμπαλιπούραμ στην Ινδία. Πολλοί πιστεύουν ότι πρόκειται για τα ερείπια της μυθικής πόλης.
Ενώ δεν είναι σίγουρο αν ήταν πόλη ή λιμάνι, ένα πέτρινο λιοντάρι του 7ου αιώνα που βρέθηκε εκεί, μαρτυρά την αρχαιότητα του τόπου.
Πιστεύεται ότι ένα τσουνάμι κατέστρεψε την πόλη στο παρελθόν, όπως ακριβώς περιγράφουν οι μύθοι. Η ιστορία αυτή δείχνει πώς οι μύθοι μπορούν να βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα, και πώς η αρχαιολογία μπορεί να μας βοηθήσει να ανακαλύψουμε χαμένες πόλεις.
4. Ο αετός του Χάαστ
Αυτό το μυθικό πλάσμα της Νέας Ζηλανδίας περιγραφόταν ως γιγάντιο πουλί ικανό να αρπάξει και να καταβροχθίσει ανθρώπους. Ανατριχιαστική σκέψη, έτσι δεν είναι; Αλλά για κάποιους προγόνους μας, φαίνεται πως αυτό το πλάσμα υπήρξε πραγματικά και θα ήταν τρομακτικό θέαμα να το βλέπεις να ορμάει από τους ουρανούς.
Υπολείμματα ενός πλάσματος ονόματι «Αετός του Χάαστ», που ανακαλύφθηκαν το 2009, αποκαλύπτουν ένα πουλί περίπου 18 κιλών με άνοιγμα φτερών 3 μέτρα. Πιστεύεται ότι πριν περίπου 500 χρόνια κυνηγούσε μεγάλα πτηνά, όπως τα μοά, και πιθανότατα θα μπορούσε κάλλιστα να αρπάξει και ένα μικρό παιδί.
Τα θηλυκά αυτού του είδους ήταν διπλάσια σε μέγεθος από τους μεγαλύτερους αετούς που υπάρχουν σήμερα και τα γιγάντια τους νύχια ήταν αρκετά αιχμηρά και δυνατά ώστε να διαπερνούν όχι μόνο σάρκα και μυς, αλλά και οστά, για να σηκώσουν το θήραμά τους από το έδαφος.
Καθώς η Νέα Ζηλανδία δεν είχε αρπακτικά θηλαστικά, αυτό το πουλί βρισκόταν στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας και αποτελούσε το πιο τρομακτικό πλάσμα που είχαν συναντήσει ποτέ οι ντόπιοι.
3. Οι Χετταίοι
Η Παλαιά Διαθήκη αναφέρεται συχνά στους Χετταίους και τις συγκρούσεις τους με τους Ισραηλίτες. Για χρόνια, το βασίλειό τους ήταν από τα ισχυρότερα σε όλη τη Μέση Ανατολή. Θεωρούνταν φοβερή στρατιωτική δύναμη, με προοδευτικούς νόμους και δικαιώματα για την εποχή τους, και η επικράτειά τους εκτεινόταν από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι τη Δαμασκό, σε μια απόσταση άνω των 960 χιλιομέτρων.
Παρά την ισχύ τους, ο λαός αυτός εξαφανίστηκε τόσο ολοκληρωτικά από την ιστορία, που μέχρι τον 19ο αιώνα οι περισσότεροι μελετητές θεωρούσαν την ύπαρξή τους μύθο, λόγω της έλλειψης ιστορικών αναφορών εκτός της Βίβλου και αρχαιολογικών ευρημάτων.
Το 1812, ο Johann Ludwig Burckhardt ταξιδεύοντας στη Συρία ανακάλυψε γραφές που δεν ταίριαζαν με κανένα γνωστό ιερογλυφικό. Τις επόμενες δεκαετίες, κι άλλοι εξερευνητές και ερευνητές επισκέφτηκαν την περιοχή, και το 1880 επιβεβαιώθηκε επίσημα ότι τα ευρήματα ανήκαν στη γη των βιβλικών Χετταίων.
2. Ηλιόλιθοι των Βίκινγκς
Οι Βίκινγκς λεγόταν πως κατείχαν έναν μαγικό λίθο, τον ηλιόλιθο, που τους βοηθούσε να πλοηγούνται ακόμα και σε καταιγίδες, χωρίς να βλέπουν τον ήλιο. Ο λίθος υποτίθεται έδειχνε τη θέση του ήλιου και τους καθοδηγούσε. Ακούγεται τρελό, αλλά ίσως και όχι.
Το 2013, ανακαλύφθηκε ένας κρύσταλλος σε βυθισμένο βρετανικό πλοίο του 1592. Μη βικινγκικός μεν, αλλά δίνει βάρος στον μύθο του ηλιόλιθου. Ήταν ένα είδος ασβεστίτη με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ο κρύσταλλος αυτό διαθλά το φως, έτσι ώστε όταν τοποθετηθεί ανατολικά-δυτικά, δημιουργεί μια καθαρή εικόνα. Σε άλλες κατευθύνσεις, η εικόνα σπάει. Αυτό λειτουργεί ακόμα και με χαμηλό φωτισμό, επιτρέποντας στους ναυτικούς να διακρίνουν την κατεύθυνση ανατολικά ή δυτικά, ακόμα και χωρίς ήλιο.
You are currently viewing a placeholder content from YouTube. To access the actual content, click the button below. Please note that doing so will share data with third-party providers.
1. Ενίσχυση όπλων με πνεύματα νεκρών
Παρά την παραπληροφόρηση σχετικά με τους Βίκινγκς, αναμφισβήτητα ήταν φοβεροί πολεμιστές. Λέγεται πως ενίσχυαν τα όπλα τους με πνεύματα νεκρών, ώστε να γίνουν πιο ισχυρά και θανατηφόρα.
Αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν ότι οι σιδεράδες των Βίκινγκς χρησιμοποιούσαν οστά ανθρώπων και ζώων. Ενώ σε πρώτη ματιά θα μπορούσαμε να πούμε ότι η σφυρηλάτηση όπλων σε φωτιά από τα υπολείμματα των εχθρών στόχευε στην ενσωμάτωση πνευμάτων στη λεπίδα, στην πραγματικότητα επρόκειτο για την ενσωμάτωση άνθρακα στον σίδηρο κατά τη διάρκεια της σφυρηλάτησης. Αυτό ουσιαστικά οδήγησε σε μια από τις πρώτες μορφές χάλυβα, άγνωστη τότε αλλά πολύ ανώτερη από τα όπλα καθαρού σιδήρου.
Ίσως οι τεχνίτες να έπαιρναν οστά από τύμβους, πιστεύοντας πως η δύναμη των προγόνων θα ενίσχυε τις λεπίδες. Η αντίληψή τους για τη διαδικασία δεν ήταν ακριβής, ωστόσο το τελικό αποτέλεσμα ήταν το ίδιο: μια εξαιρετικά πιο ανθεκτική λεπίδα.
Πότε επέστρεψε ο Οδυσσέας στην Ιθάκη; Ποια είναι η πιο πιθανή ημερομηνία;