Καθώς το 2024 πλησιάζει στα μέσα του, ο κόσμος μας κυριαρχείται από κρίσεις, γεγονός που συχνά καθιστά δύσκολο να φανταστούμε ένα μέλλον που δεν μαστίζεται από τα ίδια αποκαλυπτικά σενάρια που απεικονίζονται στις ταινίες δράσης.
Με άλλα λόγια, παρά το πόσο άσχημα μπορεί να φαίνονται τα πράγματα, η ανθρωπότητα έχει αντιμετωπίσει και ξεπεράσει πολύ χειρότερα. Ο πολιτισμικός ιστορικός Ότο Φρίντριχ έκανε μια παρόμοια μακροχρόνια θεώρηση στο βιβλίο του The End of the World: A History που γράφτηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Καταγράφει 2.000 χρόνια ευρωπαϊκών καταστροφών, όπου οι γενιές συχνά πίστευαν ότι το τέλος ήταν κοντά. Ωστόσο, μέσα σε αυτές τις σκοτεινές περιόδους, οι οραματιστές φαντάζονταν πάντα ένα ακμαίο μέλλον για την ανθρωπότητα, ιδίως κατά τη διάρκεια του ταραχώδους 20ού αιώνα.
Το 1900, ο μηχανικός John Elfreth Watkins διερεύνησε τα επιστημονικά μυαλά για να προβλέψει το έτος 2000. Ορισμένες από αυτές τις προβλέψεις ήταν εντυπωσιακά ακριβείς, ενώ άλλες έμοιαζαν εξωφρενικές. Το 1964, στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου, ο Ισαάκ Ασίμωφ προσέφερε μια 50ετή πρόβλεψη, περιγράφοντας εν μέρει το παρόν μας. Ο οραματιστής Νicola Tesla, το 1926 και ξανά το 1935, οραματίστηκε έναν κόσμο του 21ου αιώνα που θα έμοιαζε και θα διέφερε από τον δικό μας.
Νίκολα Τέσλα: Το 1926 κατάφερε να προβλέψει το μέλλον της ανθωπότητας (ΒΙΝΤΕΟ)
Αρκετά χρόνια νωρίτερα, το 1911, ο αντίπαλος του Tesla, ο Thomas Edison, έκανε τις δικές του προβλέψεις για το έτος 2011 σε ένα άρθρο του στο Cosmopolitan. Αυτές οι προβλέψεις, που συνοψίστηκαν επίσης σε ένα άρθρο του Metropolis του Μαϊάμι, εξυμνούσαν τον Edison ως «μάγο… που έχει αποσπάσει τόσα πολλά μυστικά από τη ζηλότυπη Φύση». Παρακάτω παρατίθεται ένας συμπυκνωμένος κατάλογος με τις προβλέψεις του Έντισον, αναδεικνύοντας την προνοητικότητα και το όραμά του για το μέλλον:
1. Τέλος της ατμοκίνητης ενέργειας: Ο Edison προέβλεψε ότι μέχρι το 2011 η ατμοκίνητη ενέργεια θα εξαφανιζόταν, αντικαθιστούμενη από ηλεκτρικά τρένα και μηχανήματα που κινούνται με απίστευτες ταχύτητες με ηλεκτρισμό.
2. Αεροπορικά ταξίδια: Προέβλεψε ότι οι ταξιδιώτες θα πετούσαν με ταχύτητες 200 μιλίων την ώρα με κολοσσιαίες μηχανές, που θα τους επέτρεπαν να παίρνουν πρωινό στο Λονδίνο, να κάνουν δουλειές στο Παρίσι και να γευματίζουν στο Cheapside.
3. Έπιπλα από χάλυβα: Ο Edison οραματίστηκε σπίτια επιπλωμένα εξ ολοκλήρου με χάλυβα, τόσο ελαφριά που τα έπιπλα θα μπορούσαν να μετακινούνται εύκολα. Φανταζόταν ατσάλινες κούνιες, καρέκλες, τραπέζια και πολυτελή μπουντουάρ.
4. Κτίρια από σκυρόδεμα: Προέβλεψε ότι το σκυρόδεμα θα αντικαθιστούσε τα τούβλα, δηλώνοντας ότι τα κτίρια από σκυρόδεμα θα διαρκούσαν πρακτικά για πάντα, με όλες τις κατασκευές να είναι από σκυρόδεμα μέχρι το 1941.
5. Εξάλειψη της φτώχειας: Ο Edison πίστευε ότι η τεχνολογία θα εξάλειφε τη φτώχεια, υποστηρίζοντας ότι καθώς η ανθρωπότητα θα χρησιμοποιούσε τα μυαλά της και όχι μόνο τα χέρια της, η φτώχεια θα μειωνόταν μέχρι να εξαφανιστεί εντελώς.
6. Αγροβιομηχανία: Προέβλεψε την άνοδο της αγροβιομηχανίας, προβλέποντας ότι οι μελλοντικοί αγρότες θα χειρίζονταν τα μηχανήματα με κουμπιά και μοχλούς, οδηγώντας σε μια επιστημονική και τεχνολογική αναμόρφωση των μεθόδων καλλιέργειας.
7. Συμπυκνωμένες βιβλιοθήκες: Ο Edison προέβλεψε βιβλία τυπωμένα σε φύλλα νικελίου, αρκετά ελαφριά ώστε να χωράει μια μικρή βιβλιοθήκη σε έναν μόνο τόμο, με ένα βιβλίο πάχους δύο ιντσών να περιέχει 40.000 σελίδες, το ισοδύναμο 100 τόμων.
8. Αυτοματοποιημένη συναρμολόγηση: Οι μηχανές, είπε ο Edison στο Cosmopolitan, «θα φτιάχνουν τα μέρη των αντικειμένων και θα τα συναρμολογούν, αντί να φτιάχνουν απλώς τα μέρη των αντικειμένων για να τα συναρμολογούν τα ανθρώπινα χέρια. Η ημέρα της μοδίστρας, που κουρασμένη εκτελεί τη ραφή της, έχει σχεδόν τελειώσει».
9. Τηλέφωνα: Ο Edison προέβλεψε με αυτοπεποίθηση ότι τα τηλέφωνα θα μπορούσαν να φωνάζουν σωστά ονόματα ή να ψιθυρίζουν χρηματιστηριακές τιμές.
10. Τέλος της αξίας του χρυσού: Πίστευε ότι ο χρυσός θα γινόταν τόσο κοινός όσο ο σίδηρος ή ο χάλυβας, προβλέποντας την ανακάλυψη του μυστικού για τη μετατροπή των μετάλλων, καθιστώντας τις ράβδους χρυσού τόσο φθηνές όσο και τους όγκους χάλυβα.
Το άρθρο του Miami Metropolis κατέληγε σ’ ένα μέλλον όπου τα πάντα, από υπερωκεάνια μέχρι ταξί, θα μπορούσαν να είναι κατασκευασμένα από χρυσό. Διαβάζοντας αυτές τις προβλέψεις, είναι εντυπωσιακό για το πόσα πράγματα είχε δίκιο ο Edison αλλά και πόσα δεν έχουν επιτευχθεί. Ο τόνος του ήταν πιο έντονος από τους περισσότερους ομότεχνούς του, αλλά η ακρίβειά του ήταν στο ίδιο επίπεδο, αποδεικνύοντας ότι ούτε οι τεχνο-φουτουριστές ούτε οι καταστροφολόγοι μπορούν να προβλέψουν πλήρως το μέλλον. Οι προβλέψεις τους συχνά επισκιάζονται από τις προκαταλήψεις τους, τους τεχνολογικούς περιορισμούς και τις φιλοσοφικές προοπτικές τους.
