Τι να διαβάσεις εάν θέλεις να εξερευνήσεις την ιαπωνική λογοτεχνία;

Η Ιαπωνία διαθέτει μια πλούσια λογοτεχνική παράδοση, με έργα που χρονολογούνται από τον 7ο αιώνα μ.Χ.

Δυστυχώς, μεγάλο μέρος της παραμένει ανεξερεύνητο για όσους δεν γνωρίζουμε ιαπωνικά, αλλά τα μεταφρασμένα στα αγγλικάή τη γλώσσα που μιλάμε αριστουργήματα αξίζουν σίγουρα την προσοχή μας. Από κόμικς μέχρι και δυστοπικές ιστορίες, η ιαπωνική λογοτεχνία έχει κάτι για τον καθένα, και η λίστα που ακολουθεί αποτελεί ένα ιδανικό σημείο εκκίνησης!

Ποια βιβλία θεωρούσε ανόητα ο Χάρολντ Μπλουµ; «Απελπιστική η παρακµή του αναγνωστικού κοινού»

1. Λογοτεχνία

Αγαπάτε το γράψιμο που φωτίζει διάφορες πτυχές της ζωής; Τότε η ιαπωνική λογοτεχνία είναι για εσάς! Οι “Αδελφές Μακίγκα” του Τζουνίτσιρο Τανιζάκι, που διαδραματίζονται στην Οσάκα πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, απεικονίζουν τον αγώνα τεσσάρων αδελφών να συμβιβαστούν με τις αλλαγές στον τρόπο ζωής τους. Η “Σιωπηλή Κραυγή” του Κενζαμπούρο Όε είναι η ιστορία δύο αποξενωμένων αδελφών, του Μιτσουσαμπούρο και του Τακάσι, η ζωή των οποίων αναστατώνεται όταν ο ένας επιστρέφει από τις Η.Π.Α. Για ένα πιο σύγχρονο έργο, διαβάστε το “Η Γυναίκα του Mini Market” της Σαγιάκα Μουράτα (2018). Πρωταγωνίστρια η Κέικο, που εργάζεται στο ίδιο κατάστημα εδώ και 18 χρόνια, υπέστη εκφοβισμό για να συμμορφωθεί με τις προσδοκίες της κοινωνίας, ενώ μας προσφέρει και μια αποκαλυπτική ματιά στον γυναικείο νου.

2. Αστυνομική Λογοτεχνία

Ποιος δεν αγαπά ένα καλό βιβλίο μυστηρίου; Οι Ιάπωνες συγγραφείς υπερέχουν στη δημιουργία περίπλοκων αστυνομικών μυθιστορημάτων που θα σας κρατήσουν σε εγρήγορση. Το “Δολοφονίες στο Χόντζιν” (1946) του Σέισι Γιοκομίζο εισάγει τον ερασιτέχνη ντετέκτιβ Κοσούκε Κίνταϊτσι, ο οποίος καλείται να λύσει ένα κλασικό μυστήριο κλειδωμένου δωματίου σε ένα ιαπωνικό χωριό. Αν θέλετε να ακονίσετε το μυαλό σας, διαβάστε το “Οι Δολοφονίες του Ζωδιακού του Τόκιο” του Σότζι Σιμάντα, όπου ένας λάτρης των μυστηρίων και ένας αστρολόγος αναλαμβάνουν μια σειρά φόνων που διαδραματίστηκαν πριν από 40 χρόνια. Αν ψάχνετε για βιβλία που εξερευνούν τη σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης φύσης, τότε οι “Εξομολογήσεις” της Κανάε Μινάτο θα σας ενθουσιάσουν. Η κόρη μιας δασκάλας, τεσσάρων ετών, βρίσκεται νεκρή και εκείνη αποφασίζει να εκδικηθεί, αλλά τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται.

3. Επιστημονική Φαντασία & Φαντασία

Αν σας αρέσουν οι ιστορίες που διαδραματίζονται στο διάστημα ή αυτές με φανταστικά στοιχεία, τότε θα λατρέψετε αυτά τα βιβλία από ιαπωνικούς συγγραφείς. Θεωρούμενο ως το μεγαλύτερο ιαπωνικό μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας, το “Δέκα Δισεκατομμύρια Ημέρες και Εκατό Δισεκατομμύρια Νύχτες” του Ρίου Μιτσούσε είναι ένα φανταστικό ταξίδι με τον Πλάτωνα, τον Βούδα, τον Ιησού και μια επική μάχη για το σύμπαν. Αν προτιμάτε μυθιστορήματα με διαστημική εξερεύνηση, τότε το “Τροχιακό Νέφος” του Ταϊγίο Φουτζίι είναι μια εξαιρετική επιλογή.

4. Τρόμος

Γνωρίζουμε όλοι τις ιαπωνικές ταινίες τρόμου, αλλά η λογοτεχνία τρόμου τους είναι εξίσου καλή, αν όχι καλύτερη. Στο “Ring” του Κότζι Σουζούκι, ένας δημοσιογράφος μπλέκεται σε ένα υπερφυσικό μυστήριο όταν τέσσερις κοπέλες πεθαίνουν υπό μυστηριώδεις συνθήκες αφού παρακολουθήσουν ένα βίντεο. Το “Σπαράγματα Τρόμου” είναι μια συλλογή από μακάβρια διηγήματα με στοιχεία από στοιχειωμένα σπίτια μέχρι φαντάσματα και φρικαλεότητες. Αν ψάχνετε για μια ανατριχιαστική ανάγνωση, τότε το “Διαμέρισμα του Νεκροταφείου” της Μαρίκο Κόικε είναι μια εξαιρετική επιλογή. Μια οικογένεια μετακομίζει σε μια πολυκατοικία δίπλα σε ένα νεκροταφείο. Σύντομα, αρχίζουν να συμβαίνουν τρομακτικά πράγματα και η οικογένεια μένει μόνη, καθώς οι υπόλοιποι ένοικοι φεύγουν.

5. Manga

Δεν μπορείτε να εξερευνήσετε την ιαπωνική λογοτεχνία χωρίς να αγγίξετε το manga. Στο “Death Note“, ο Light Yagami βρίσκει ένα μυστηριώδες τετράδιο που του δίνει τη δυνατότητα να σκοτώσει οποιονδήποτε γράφοντας απλώς το όνομά του. Σύντομα, αρχίζει να σκοτώνει ανθρώπους που θεωρεί ανάξιους και έρχεται σε αντιπαλότητα με τον L, τον ντετέκτιβ που έχει αναλάβει τη σύλληψή του. Για μια πιο ανάλαφρη ανάγνωση, διαλέξτε το “Naruto”, την ιστορία ενός νεαρού αγοριού και τις περιπέτειές του ως νίντζα καθώς ξεπερνά τα εμπόδια που συναντά. Μια ακόμη ασφαλής επιλογή είναι το “Fullmetal Alchemist”, η ιστορία δύο αδελφών και η αναζήτησή τους για την θρυλική Φιλοσοφική Λίθο σε μια προσπάθεια να αποκαταστήσουν τα σώματά τους. Είναι μια υπέροχη ιστορία για τον δεσμό δύο αδελφών και το ταξίδι τους προς την εξιλέωση.

6. Κλασικά

Τι καλύτερος τρόπος για να εξερευνήσετε την ιαπωνική λογοτεχνία από το να εξερευνήσετε τα κλασικά της; Γραμμένο από την Κυρία Μουρασάκι, το “Genji no Monogatari” θεωρείται συχνά το πρώτο μυθιστόρημα στον κόσμο και εστιάζει στον Genji, τον γιο του αυτοκράτορα. Ζωγραφίζει μια ζωντανή εικόνα της ζωής στην αυλή της μεσαιωνικής Ιαπωνίας και δείχνει ότι οι ερωτικές περιπέτειες ήταν επίσης “θέμα αδίστακτης πρακτικής στρατηγικής”. Αν θέλετε να διαβάσετε μια κλασική ιστορία αγάπης, διαλέξτε το “Χιόνι” του Γιασουνάρι Καβαμπάτα, την όμορφη ιστορία για τον έρωτα μεταξύ της Κόμακο, μιας γκέισαςκαι του πλούσιου μοναχικού Σιμαμούρα. Ένα ακόμη αριστούργημα που αξίζει να διαβάσετε είναι το “Σιωπή” του Σουσάκου Έντο, η ιστορία ενός Ιησουίτη ιεραπόστολου που στάλθηκε στην Ιαπωνία του 17ου αιώνα και τους διωγμούς που αντιμετωπίζει.

7. Δυστοπική Λογοτεχνία

Όπως και άλλα έργα αυτού του είδους, η ιαπωνική δυστοπική λογοτεχνία φαντάζεται επίσης έναν κόσμο ριζικά διαφορετικό από αυτόν που γνωρίζουμε. Η “Αστυνομία της Μνήμης” είναι ένα στοιχειωτικό βιβλίο όπου αντικείμενα όπως το άρωμα, τα τριαντάφυλλα και οι φωτογραφίες εξαφανίζονται τακτικά, και μαζί τους και η μνήμη τους. Τα “Τελευταία Παιδιά του Τόκιο” διαδραματίζονται σε μια Ιαπωνία που έχει απομονωθεί από τον υπόλοιπο κόσμο μετά από μια καταστροφή που αφήνει τους νέους της αδύναμους και τους ηλικιωμένους αθάνατους. Στο “Harmony”, ο Project Itoh φαντάζεται έναν κόσμο όπου τα πάντα για ένα άτομο παρακολουθούνται – από τη σωματική του υγεία μέχρι τις επιλογές του – μέσω της χρήσης εμφυτευμάτων

8. Ποίηση

Ίσως η πιο γνωστή μορφή ιαπωνικής ποίησης είναι το (φαινομενικά) απλό Χάικου, μια μορφή στίχου που αποτελείται από τρεις στίχους με μοτίβο συλλαβών 5-7-5. Ξεκινήστε την εξερεύνησή σας με το “Για τον Έρωτα και το Κριθάρι: Χάικου του Μπασό”, όπου ο Μπασό ζωντανεύει τον φυσικό κόσμο μέσα από την απλότητα και την ομορφιά των λέξεών του και την οξυδέρκεια της παρατήρησής του. Για μια μεγαλύτερη ποικιλία που κυμαίνονται από ερωτικά έως κωμικά και παρουσιάζουν τους τέσσερις κύριους δασκάλους του Χάικου, διαλέξτε το “The Penguin Book Of Haiku”. Οι συνοδευτικές εικόνες και τα σχόλια καθιστούν την ανάγνωση απολαυστική. Αν θέλετε να πάτε πέρα από το Χάικου, ρίξτε μια ματιά στο “One Hundred Poets, One Poem Each”, μια μετάφραση του “Hyakunin Isshu”, που γράφτηκε τον 14ο αιώνα και αποτελείται από 100 waka ποιήματα για διάφορα θέματα, από τα ταξίδια μέχρι τον έρωτα.

9. Διηγήματα

Αν προτιμάτε να ξεκινήσετε με διηγήματα αντί για μυθιστορήματα ιαπωνικής λογοτεχνίας, έχουμε επιλογές για εσάς. Το “The Penguin Book Of Japanese Short Stories” συγκεντρώνει μερικά από τα καλύτερα διηγήματα από τον 19ο αιώνα έως σήμερα και περιλαμβάνει συγγραφείς όπως ο Τανιζάκι, η Μπανάνα Γιοσιμότο και η Γιούκο Τσουσίμα. Αποτελεί ένα εξαιρετικό εφαλτήριο για να εξερευνήσετε τα ιαπωνικά διηγήματα. Το “Rashomon And Seventeen Other Stories” του Ριουνόσουκε Ακουταγκάουα σας δίνει μια ματιά στο στυλ γραφής του και περιλαμβάνει ιστορίες όπως το “Rashomon”, που δείχνει τι συμβαίνει στο μυαλό ενός άντρα που πρόκειται να στραφεί στο έγκλημα και τι τελικά τον ωθεί στο χείλος, και το “The Nose”, μια σατιρική νουβέλα για έναν ιερέα που ενδιαφέρεται περισσότερο να κοντύνει τη μύτη του παρά να μελετήσει τα σούτρα. Και μετά υπάρχει το “Men Without Women” του Χαρούκι Μουρακάμι, όπου ο Μουρακάμι φέρνει το κλασικό του στυλ σε επτά διηγήματα για άντρες που βιώνουν τη μοναξιά με διαφορετικούς τρόπους.