Ο όρος «εικαστικές εγκαταστάσεις» (installation art) περιγράφει έργα τέχνης που κατασκευάζονται “in situ”.
Αυτό σημαίνει ότι, το έργο δημιουργείται ή εγκαθίσταται μέσα σε ένα συγκεκριμένο χώρο, όπου πρόκειται να προβληθεί. Για το λόγο αυτό, η εικαστική εγκατάσταση ονομάζεται «εικαστικό περιβάλλον».
Μια εικαστική εγκατάσταση, συνήθως, έχει μεγάλο μέγεθος και αποτελείται από ποικιλία διαφορετικών μέσων και υλικών.
Για παράδειγμα, μια εικαστική εγκατάσταση μπορεί να καταλαμβάνει ένα ολόκληρο δωμάτιο ενός εκθεσιακού χώρου ή μιας γκαλερί. Ο θεατής καλείται να περιηγηθεί, να περπατήσει μέσα σε αυτό το χώρο και να βιώσει την επίσκεψη.
Ο Allan Kaprow (από το 1957 και μετά) θεωρείται από τους πρωτοπόρους δημιουργούς εικαστικών εγκαταστάσεων. To 1961, ο Kaprow, γέμισε την περιφραγμένη αυλή της γκαλερί Martha Jackson με λάστιχα αυτοκινήτων και αντικείμενα τυλιγμένα σε μαύρο μουσαμά. Οι επισκέπτες κλήθηκαν να σκαρφαλώσουν στα ελαστικά και να τα μετακινήσουν. Το ονόμασε «Αυλή».
Στόχος των καλλιτεχνών, των ιδρυμάτων και των συλλογών τέχνης που χρησιμοποιούν εικαστικές εγκαταστάσεις είναι να δημιουργήσουν ένα εντυπωσιακό σκηνικό για τους λάτρεις της τέχνης αλλά και να συγκινήσουν το κοινό που δεν είναι πολύ μυημένο στην τέχνη και σε όσα συμβολίζουν τα καλλιτεχνικά έργα.
Οι εικαστικές εγκαταστάσεις είναι περισσότερο ένας τρόπος παραγωγής και προβολής έργων τέχνης παρά ένα καλλιτεχνικό κίνημα ή ένα ή στυλ. Η τέχνη που περιέχει εγκατάσταση μπορεί να περιλαμβάνει παραδοσιακά και μη μέσα, όπως ζωγραφική, γλυπτική, αντικείμενα, σχέδιο και κείμενο. Από τη δεκαετία του 1960, η δημιουργία εγκαταστάσεων έχει γίνει βασικός άξονας στη σύγχρονη τέχνη.
Πρόδρομος θεωρείται και το έργο Merzbau του Kurt Schwitters (1933), ένα περιβάλλον πολλών δωματίων που δημιουργήθηκε στο σπίτι του καλλιτέχνη στο Ανόβερο. Δυστυχώς, το έργο αυτό καταστράφηκε σε βρετανική αεροπορική επιδρομή τον Οκτώβριο του 1943 στο Αννόβερο. Όμως, ο καλλιτέχνης είχε προλάβει να τραβήξει 3 φωτογραφίες από το δωμάτιο Merzbau, οι οποίες σώζονται και προβάλλονται στην ιστοσελίδα της εθνικής συλλογής βρετανικής τέχνης του Ηνωμένου Βασιλείου ( tate.org.uk.). Φωτογραφία: Wilhelm Redemann, 1933 © DACS 2007.
Η τέχνη εγκατάστασης είναι ένα πολύ ευέλικτο είδος τέχνης, που περιλαμβάνει πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις. Τα έργα τέχνης εγκατάστασης μερικές φορές μπορεί να είναι πολύ απλά, ενώ άλλα είναι εξαιρετικά περίπλοκα. Η εγκατάσταση στην τέχνη μπορεί, επίσης, να λάβει μορφή σε οποιονδήποτε χώρο, είτε πρόκειται για γκαλερί, είτε για εξωτερικό χώρο (δρόμος), είτε ακόμα και μέσω υπολογιστή ή ηλεκτρονικών μέσων προβολής (οθόνες).
7 διάσημοι καλλιτέχνες που στράφηκαν στο έγκλημα και σοκάρουν ακόμη
Πηγές:
artincontext.org (2022). Installation Art – Explore the Different Uses of Installation in Art. [online]
Tate (2017). Installation art – Art Term | Tate. [online]
