Η βιαιότητα της δημιουργίας του Όργουελ δεν ξεπερνιέται εύκολα. Απαιτεί χρόνο, αφοσίωση και βιωμένη εμπειρία, αρκετή για να σας κάνει να νιώσετε, έστω και για μια στιγμή, το βάρος μιας αόρατης μπότας που πιέζει το μυαλό σας.
Το 1984 δεν είναι απλώς ένα μυθιστόρημα είναι ένα προμήνυμα γραμμένο με χειρουργική ακρίβεια που τεμαχίζει έναν κόσμο, όπου η ίδια η σκέψη αποτελεί έγκλημα. Η φρίκη του οράματος του Όργουελ δεν έγκειται στη δυστοπική αισθητική του, αλλά στην ανατριχιαστική αληθοφανεία του. Δεν πρόκειται για κάποια μακρινή φαντασία, είναι ένας καθρέφτης και αν τολμήστε να τον κοιτάξετε θα βρείτε την αχνή αντανάκλαση της δικής σας πραγματικότητας να σας κοιτάζει πίσω.
Ο τρόμος του 1984 βρίσκεται στις μικρές του λεπτομέρειες, τα τεχνητά χαμόγελα των τηλεοθονών, η μηχανική παραποίηση της ιστορίας, η ασφυκτική μείωση της γλώσσας. Ο Όργουελ κατάλαβε κάτι καίριο, ο έλεγχος δεν ασκείται μόνο με ωμή βία αλλά με τη χειραγώγηση της αντίληψης. Το έγκλημα της σκέψης δεν αφορά τις πράξεις αλλά την ίδια τη δυνατότητα να σκεφτεί κανείς έξω από τις προκαθορισμένες γραμμές. Το κόμμα δεν εξουσιάζει μόνο τα σώματα, αποικίζει τα μυαλά.
Ο Όργουελ δεν έγραψε μια προειδοποίηση. Έγραψε ένα αναπόφευκτο γεγονός. Το ερώτημα δεν είναι αν το 1984 θα γίνει πραγματικότητα, είναι αν θα το προσέξουμε όταν έχει ήδη γίνει.
(Διαβάστε το κείμενο από το βιβλίο 1984)
Τζωρτζ Όργουελ – 1984: 20 αποφθέγματα απ’ το δυστοπικό όραμα ενός συγγραφέα
Ο Τζωρτζ Όργουελ από το «1984»
-Πώς βεβαιώνεται κάποιος για τη δύναμη του πάνω σε ένα άλλο, Ουίνστων;
Ο Ουίνστων σκέφτηκε:
-Κάνοντας τον να υποφέρει, είπε.
-Ακριβώς. Κάνοντας τον να υποφέρει. Η υπακοή δεν αρκεί.
Αν δεν υποφέρει, πως μπορεί να είσαι βέβαιος πως υπακούει στη δική σου θέληση και όχι στη δική του;
Δύναμη είναι να επιβάλλεις πόνο και ταπείνωση.
Δύναμη είναι να κομματιάσεις το ανθρώπινο μυαλό και να το συναρμολογήσεις πάλι δίνοντας του το σχήμα που θέλεις εσύ. Αρχίζεις να καταλαβαίνεις τι κόσμο δημιουργούμε; Είναι ακριβώς το αντίθετο από τις ανόητες ηδονιστικές ουτοπίες που είχαν οραματιστεί οι παλιοί μεταρρυθμιστές.
[…] Είναι ένας κόσμος φόβου και προδοσίας και βασανιστηρίων. Ένας κόσμος καταπιεστών και καταπιεζομένων, ένας κόσμος που όσο τελειοποιείται θα γίνεται όλο και πιο ανελέητος.
[…] Οι παλιοί πολιτισμοί ισχυρίζονταν πως βασίζονταν πάνω στην αγάπη και τη δικαιοσύνη. Ο δικός μας βασίζεται στο μίσος. Στο δικό μας κόσμο δε θα υπάρχουν άλλα συναισθήματα εκτός από το φόβο, την οργή, τη θριαμβολογία και την ταπείνωση. Όλα τα άλλα θα τα καταπνίξουμε-όλα!
[…] Σπάσαμε τα δεσμά που ένωναν τους γονείς με τα παιδιά, τους άνδρες με τους άνδρες και τον άνδρα με τη γυναίκα. Κανένας δεν τολμά πια να εμπιστευτεί τη γυναίκα του, το παιδί του ή το φίλο του. Στο μέλλον όμως δε θα υπάρχουν ούτε γυναίκες, ούτε φίλοι. Τα παιδιά θα τα παίρνουμε από τη μητέρα τους μόλις γεννιώνται όπως παίρνει κανείς τα αυγά από την κότα. Το σεξουαλικό ένστικτο θα ξεριζωθεί. Η αναπαραγωγή θα είναι μια ετήσια τυπική διαδικασία όπως η ανανέωση του δελτίου τροφίμων.
[…] Δε θα υπάρχει γέλιο παρά μόνο το γέλιο του θριάμβου για κάποιο νικημένο εχθρό.
Δε θα υπάρχει τέχνη, λογοτεχνία, επιστήμη. Όταν θα είμαστε παντοδύναμοι δε θα έχουμε πια ανάγκη την επιστήμη.
Δε θα υπάρχει διάκριση ανάμεσα στην ομορφιά και την ασχήμια.
Δε θα υπάρχει πια η περιέργεια ούτε η χαρά της ζωής.
Δε θα υπάρχει άμιλλα.
[…] Αν θέλεις μια εικόνα του μέλλοντος, φαντάσου μια μπότα να πατάει το πρόσωπο ενός ανθρώπου-για πάντα … »
Διαβάστε περισσότερα λογοτεχνικά αποσπάσματα παρακάτω:
- Πώς ερωτεύονται οι νέοι σήμερα; «παράξενα παιδιά προτιμούν να καυλώνουν εξ αποστάσεως παρά…»
- Λεό Μπουσκάλια: «Τα πρόσωπα των ανθρώπων που αγαπάτε δε θα είναι ίδια το πρωί…»
- Έρμαν Έσσε: «Δεν είναι δική μου δουλειά να κρίνω τη ζωή ενός άλλου ανθρώπου. Πρέπει να κρίνω…»
- 11 ασυμβίβαστα αποφθέγματα του Κάβάφη: «Ο παντρεμένος ζει σαν …και ο ανύπανδρος ζει σαν …
- Είχε δίκιο ο Φερνάντο Πεσσόα: «Είμαι αυτός που νομίζω; Μα νομίζω πως είμαι τόσο πολλά πράγματα…»
- Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές: «Ένας άντρας καταλαβαίνει πότε αρχίζει να γερνάει: όταν αρχίζει και μοιάζει με …»
- Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς: «Όταν γεράσεις κι ασπρίσεις …Την ομορφιά σου αγάπησαν στ’ αλήθεια ή σαν ψέμα»
- Χένρι Μίλλερ: «Αν οι άνθρωποι σταματήσουν να πιστεύουν ότι κάποια μέρα θα γίνουν θεοί, τότε σίγουρα θα …»
- Μια φορά κι έναν καιρό ο Έσσε μας είπε: «Όταν φοβόμαστε κάποιον είναι γιατί …»
- 5 φορές που ο Ίψεν είχε δίκιο (και είπε όσα φοβόμασταν να παραδεχτούμε)
