Η τέχνη της ωμότητας του Όργουελ δεν ξεπερνιέται εύκολα, απαιτεί χρόνο, αφοσίωση και βιώματα που σε έκαναν να αισθανθείς έστω και για λίγο απειλή.
Όταν διαβάζετε το «1984» του Τζορτζ Όργουελ δεν συναντάτε απλώς μια δυστοπία, την αισθάνεστε ενστικτωδώς. Δεν είναι ένας κόσμος που στέκεται απόμακρος, ευγενικά περιορισμένος στις σελίδες ενός μυθιστορήματος.
Διεισδύει στη συνείδησή σας, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τις πιο θεμελιώδεις πτυχές του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Είναι σαν ο Όργουελ να παίρνει τους κοινούς μας φόβους (της απώλειας, της αυτονομίας, της αποσύνδεσης της αγάπης, της εμπιστοσύνης ακόμη και την ομορφιά) και να τους μετατρέπει σε μια τερατώδη σκιά, που πλανάται κάτω από κάθε σκέψη.
Μέσα από τον ανατριχιαστικό διάλογο μεταξύ του Ουίνστον και του βασανιστή του, βλέπουμε την εξουσία να περιορίζεται στην πιο αλλόκοτη μορφή της: την εξαφάνιση της ατομικότητας και την σκόπιμη πρόκληση του πόνου. Πρόκειται για ένα αριστούργημα λογοτεχνικής σκληρότητας.
Αλλά ας μην ξεχνάμε την πρόκληση του Όργουελ προς τον αναγνώστη να αντισταθεί. Κάτω από την καταπιεστική ρητορική, υπάρχει μια σιωπηλή έκκληση για πρόκληση. Να αγαπάμε όταν μας λένε μισούμε, να γελάμε όταν το γέλιο μοιάζει απαγορευμένο και να εμπιστευόμαστε όταν η εμπιστοσύνη μοιάζει με ήττα.
(Αξίζει κάθε λέξη, διαβάστε ολόκληρο το άρθρο παρακάτω)
Τζορτζ Όργουελ – «1984»
-Πώς βεβαιώνεται κάποιος για τη δύναμη του πάνω σε ένα άλλο, Ουίνστων;
Ο Ουίνστων σκέφτηκε:
-Κάνοντας τον να υποφέρει, είπε.
-Ακριβώς. Κάνοντας τον να υποφέρει. Η υπακοή δεν αρκεί.
Αν δεν υποφέρει, πως μπορεί να είσαι βέβαιος πως υπακούει στη δική σου θέληση και όχι στη δική του;
Δύναμη είναι να επιβάλλεις πόνο και ταπείνωση.
Δύναμη είναι να κομματιάσεις το ανθρώπινο μυαλό και να το συναρμολογήσεις πάλι δίνοντας του το σχήμα που θέλεις εσύ. Αρχίζεις να καταλαβαίνεις τι κόσμο δημιουργούμε; Είναι ακριβώς το αντίθετο από τις ανόητες ηδονιστικές ουτοπίες που είχαν οραματιστεί οι παλιοί μεταρρυθμιστές.
«…» Είναι ένας κόσμος φόβου και προδοσίας και βασανιστηρίων. Ένας κόσμος καταπιεστών και καταπιεζομένων, ένας κόσμος που όσο τελειοποιείται θα γίνεται όλο και πιο ανελέητος.
«…» Οι παλιοί πολιτισμοί ισχυρίζονταν πως βασίζονταν πάνω στην αγάπη και τη δικαιοσύνη. Ο δικός μας βασίζεται στο μίσος. Στο δικό μας κόσμο δε θα υπάρχουν άλλα συναισθήματα εκτός από το φόβο, την οργή, τη θριαμβολογία και την ταπείνωση. Όλα τα άλλα θα τα καταπνίξουμε-όλα!
«…» Σπάσαμε τα δεσμά που ένωναν τους γονείς με τα παιδιά, τους άνδρες με τους άνδρες και τον άνδρα με τη γυναίκα. Κανένας δεν τολμά πια να εμπιστευτεί τη γυναίκα του, το παιδί του ή το φίλο του. Στο μέλλον όμως δε θα υπάρχουν ούτε γυναίκες, ούτε φίλοι. Τα παιδιά θα τα παίρνουμε από τη μητέρα τους μόλις γεννιόνται όπως παίρνει κανείς τα αυγά από την κότα. Το σεξουαλικό ένστικτο θα ξεριζωθεί. Η αναπαραγωγή θα είναι μια ετήσια τυπική διαδικασία όπως η ανανέωση του δελτίου τροφίμων.
«…» Δε θα υπάρχει γέλιο παρά μόνο το γέλιο του θριάμβου για κάποιο νικημένο εχθρό.
Δε θα υπάρχει τέχνη, λογοτεχνία, επιστήμη. Όταν θα είμαστε παντοδύναμοι δε θα έχουμε πια ανάγκη την επιστήμη.
Δε θα υπάρχει διάκριση ανάμεσα στην ομορφιά και την ασχήμια.
Δε θα υπάρχει πια η περιέργεια ούτε η χαρά της ζωής.
Δε θα υπάρχει άμιλλα.
«…» Αν θέλεις μια εικόνα του μέλλοντος, φαντάσου μια μπότα να πατάει το πρόσωπο ενός ανθρώπου-για πάντα … »
Αφού διαβάσατε και νιώσατε το βάρος του έργου και εκτιμήσατε την αξία του να υπάρχεις με αξιοπρέπεια απέναντι στον κόσμο, αναρωτηθήκατε ποτέ Γιατί πρέπει να πείσουμε τα παιδιά μας να διαβάσουν τη «Φάρμα των Ζώων» πριν τα 18; Εμείς αναρωτηθήκαμε και καταγράψαμε την σκέψη μας – όπως συνήθως και σαν γνήσιοι Lavart – ιανοί – σε μερικές αράδες.
Διαβάστε περισσότερα λογοτεχνικά αριστουργήματα:
- 15 αποφθέγματα του Μπουκόφσκι που σε ξεβολεύουν: «Αν έχετε την ικανότητα να αγαπάτε, αγαπήστε πρώτα τον εαυτό σας»
- Λιαντίνης: «Θα ‘ρθει μια εποχή που κάποιες γενεές θα πληρώσουν ακριβά αυτά….»
- Πώς θα καταλάβεις τι σημαίνει ζωή, σύμφωνα με τον Καζαντζάκη;
- Τζoν Στάινμπεκ: «Η γυναίκα κρατάει τη ζωή της στα χέρια της. Ο άντρας την…»
- Ζαν-Πωλ Ρίχτερ: «Τα γηρατειά είναι δυσάρεστα όχι γιατί δεν έχουν απολαύσεις, αλλά γιατί …»
- Ένα σπουδαίο δίδαγμα από το βιβλίο του Μπουκάι: «Εγώ είμαι υπεύθυνος για τη ζωή μου, για όλα μου τα βάσανα, για ό,τι…»
- Ζαν-Πωλ Ρίχτερ: «Τα γηρατειά είναι δυσάρεστα όχι γιατί δεν έχουν απολαύσεις, αλλά γιατί …»
- Κική Δημουλά: «Καλὰ τα βγάζει πέρα η μοναξιὰ φτωχικὰ αλλὰ…»
- 20 από τις πιο σπαρακτικές φράσεις βιβλίων που «γρατζούνισαν» το μέσα μας
- 20 αποφθέγματα ζωής από τον Μάρκο Αυρήλιο: «Μη φέρεσαι σαν να πρόκειται να ζήσεις μύρια χρόνια. Το μοιραίο…»
- Η υπόσχεση του Πάμπλο Νερούδα: «Αν λίγο λίγο πάψεις να με αγαπάς θα…»
