«Πρέπει να σταματήσεις να φοβάσαι», ο Σινόπουλος δίνει τον τόνο μιας τολμηρής εξερεύνησης: αρνείται να μας αφήσει να κρυφτούμε πίσω από την «κοινά αποδεκτή σημασία» των λέξεων ή να βρούμε παρηγοριά στους οικείους κώδικες έκφρασης που μας κρατούν πειθήνιους.
Κάθε γραμμή δονείται από την έκκληση να «γκρεμίσουμε» και να ξαναχτίσουμε, να απελευθερωθούμε από τον σιωπηλό τρόμο. Αν ρισκάρουμε να αντιμετωπίσουμε το κενό πέρα από τον συνηθισμένο μας λόγο, ίσως βρούμε την ίδια την πηγή της δημιουργικότητας και της ελευθερίας που λαχταράμε.
Μπείτε στο Νυχτερινό ημερολόγιο ως κάποιος που αγαπάει τα οικεία δράματα της λογοτεχνίας και αφήστε τις λέξεις του Σινόπουλου να γκρεμίσουν τα τείχη του συνηθισμένου νοήματος. Σε αυτές τις σελίδες αναβοσβήνει μια σφοδρή ελπίδα: ότι στέκοντας ατημέλητοι, αλλά αναμφισβήτητα ζωντανοί, μπροστά στη γύμνια του ίδιου μας του νου, μπορούμε επιτέλους να ξεπεράσουμε την ατέλειωτη τάξη του φόβου και να μπούμε σε μια γλώσσα που μπορούμε να διεκδικήσουμε ως δική μας.
(Διαβάστε το απόσπασμα παρακάτω)
Τάκης Σινόπουλος – Νυχτολόγιο. Εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 1982.
Πρέπει να πάψεις να φοβάσαι. Είναι απαράδεκτο να φοβάσαι.
Υπάρχει τρόπος να ψάξεις, να καθορίσεις από πού κι από τι έρχεται αυτός ο φόβος.
Ο φόβος είναι αθλιότητα, μην ξεπέφτεις εκεί.
Πιάσε από την αρχή την γλώσσα σου. Κοίταξε τον τρόπο που εσύ την κάνεις να δουλέψει, να λειτουργήσει. Πως συνταιριάζεις τις λέξεις στη γλώσσα; Σε τι κανόνες, σε τι νόμους υπακούεις;
Γιατί δεν γκρεμίζεις αυτό το καλοστημένο (ή δήθεν) γλωσσικό σου οικοδόμημα, γιατί δεν το ξαναφτιάχνεις από την αρχή, με άλλη γραμματική, με άλλη σύνταξη, με άλλες λέξεις, (ακόμα κι αυτό) άλλες σχέσεις, συναρτήσεις, δομές;
Γιατί δέχεσαι υποταγμένος το κοινώς αποδεχτό νόημα, τη σημασία που σου έχει επιβληθεί αυτών ή εκείνων των λέξεων; Γιατί δεν τις τορπιλίζεις; Γιατί φοβάσαι; Δεν είναι αργά. Έτσι κι αλλιώς επικοινωνία δεν υπάρχει. Είναι απαράδεκτο να φοβάσαι.
Άσκημος, αξύριστος, ξευτελισμένος απʼ το χρόνο, κάθομαι σε μια γυμνή καρέκλα, στη μέση του δωματίου, το φως πάνω από το κεφάλι μου με απογυμνώνει, είμαι ηλίθιος, κοιτάζω ανέκφραστα τον ξεφτισμένο σοβά του τοίχου, μένω καθισμένος εκεί, ώρες ολάκερες, μέρες ολάκερες, είναι όνειρο φωνάζω και ξυπνάω κι όμως υπάρχει φως, και κάθομαι έτσι μισόγυμνος στην άκρη του κρεβατιού.
Έτσι λοιπόν ανύποπτος, χωρίς να το ξέρεις, συμβιβασμένος, μπήκες στην “τάξη”.
Έγινες “ταχτικός”, “ταξικός”, “ταξινομήθηκες”.
Υποτάχτηκες στον κώδικα. Τι θα πει τώρα “κώδικας”, τι θα πει “τάξη” μέσα στον απέραντο χώρο της γλώσσας, μέσα στις άπειρες δυνατότητες της γλώσσας;
Γιατί θα πρέπει να γράφεις αυτή τη γλώσσα, τη γλώσσα των άλλων;
Γιατί θα πρέπει να θρέψεις, να φωτίσεις, να συγκινήσεις τον κάθε κερατά που περιμένει να σ’ ακούσει, να σε “κατατάξει”;
Γιατί θα πρέπει να συνεχίσεις έτσι – τάχα παλεύοντας για την προσωπική σου γλώσσα – να διαιωνίσεις την υποταγή σου σ’ αυτή την “τάξη”.
Τι περιμένεις; τάχα δεν έλαβες το μήνυμα;
Διαβάστε περισσότερα λογοτεχνικά αριστουργήματα:
- Μαλβίνα: «Λένε πως η δύναμη ενός καινούριου έρωτα είναι ευθέως ανάλογη…»
- Τερζάκης: «Το μεγαλείο του έρωτα βρίσκεται στην…
- 23 σοφές αλήθειες του Ουμπέρτο Έκο: «Τίποτε δεν δίνει σ’ έναν φοβισμένο άνθρωπο περισσότερο κουράγιο από…»
- Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ: «Αν είχα να δώσω μια συμβουλή στους νέους, θα ήταν να έχουν ένα…»
- 13 αποφθέγματα του Επίκτητου: «Δεν είναι η φτώχεια που προξενεί λύπη αλλά …»
- Μαλβίνα: «Είμαστε αλάθητοι στην επιλογή του εραστή μας, ιδιαίτερα όταν…»
- 20 αποφθέγματα που θα μπορούσαν να είναι ο τίτλος της «Μεταμόρφωσης» του Κάφκα
- Μας πήρε χρόνια να καταλάβουμε τη φράση του Ντοστογιέφσκι: «Τι είναι η κόλαση; Υποστηρίζω ότι είναι ο πόνος του να μην …»
- 15 αποφθέγματα του Μπουκόφσκι που σε ξεβολεύουν: «Αν έχετε την ικανότητα να αγαπάτε, αγαπήστε πρώτα τον εαυτό σας»
- Λιαντίνης: «Θα ‘ρθει μια εποχή που κάποιες γενεές θα πληρώσουν ακριβά αυτά….»