Το απόσπασμα “Πηγαίνετε στους φτωχούς ανθρώπους. Είναι οι μόνοι που θα βοηθήσουν, οι μόνοι” του Τζον Στάινμπεκ αντανακλά ένα συναίσθημα που συντονίζεται με τις κοινωνικές και πολιτικές του απόψεις.
Ο Στάινμπεκ, ο αγαπημένος Αμερικανός συγγραφέας που είναι περισσότερο γνωστός για έργα του όπως “Τα σταφύλια της οργής” και “Άνθρωποι και ποντίκια» ασχολήθηκε με κοινωνικά ζητήματα και υπερασπίστηκε τη δυσχερή θέση της εργατικής τάξης και των φτωχών. Το συγκεκριμένο απόσπασμα υποδηλώνει την πίστη στην ενσυναίσθηση και την αλληλεγγύη όσων έχουν βιώσει δυσκολίες, υποδεικνύοντας ότι οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν οικονομικές προκλήσεις μπορεί να είναι πιο συμπονετικοί και πρόθυμοι να βοηθήσουν άλλους που βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση.
Ο Τζον Στάινμπεκ μεγάλωσε σε μια εποχή σημαντικών κοινωνικών και οικονομικών ανακατατάξεων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Γεννήθηκε το 1902 και έζησε τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930, η οποία επηρέασε βαθιά τη συγγραφική του δραστηριότητα. Η Μεγάλη Ύφεση ήταν μια περίοδος εκτεταμένης ανεργίας, φτώχειας και οικονομικών δυσχερειών που επηρέασε εκατομμύρια Αμερικανούς. Η εμπειρία του να γίνει μάρτυρας των αγώνων της εργατικής τάξης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου επηρέασε βαθιά την οπτική του Στάινμπεκ και τα θέματα των μυθιστορημάτων του.
Η ανατροφή του Στάινμπεκ στην κοιλάδα Σαλίνας της Καλιφόρνια έπαιξε επίσης καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της λογοτεχνικής του εστίασης. Η περιοχή χαρακτηριζόταν από αγροτικές κοινότητες και ο Στάινμπεκ απέκτησε από πρώτο χέρι γνώση των προκλήσεων που αντιμετώπιζαν οι μετανάστες εργάτες και οι φτωχοί της υπαίθρου. Οι εμπειρίες του από την εργασία του σε ράντζα και αγροκτήματα και η αλληλεπίδρασή του με ανθρώπους από διάφορα κοινωνικοοικονομικά στρώματα του παρείχαν πλούσιο υλικό για τα μυθιστορήματά του.
Στα μυθιστορήματά του, ο Στάινμπεκ συχνά απεικόνιζε τη σκληρή πραγματικότητα της ζωής των αδικημένων και περιθωριοποιημένων, εξερευνώντας θέματα φτώχειας, αδικίας και ανθεκτικότητας του ανθρώπινου πνεύματος. “Τα σταφύλια της οργής”, για παράδειγμα, αφηγείται την ιστορία της οικογένειας Joad, η οποία, όπως και πολλοί άλλοι, εκτοπίστηκε από τη φάρμα της κατά τη διάρκεια του Dust Bowl και αναζήτησε μια καλύτερη ζωή στην Καλιφόρνια. Το μυθιστόρημα πραγματεύεται θέματα κοινωνικής αδικίας, εργασιακής εκμετάλλευσης και την ανθεκτικότητα του ανθρώπινου πνεύματος απέναντι στις αντιξοότητες.
Συνολικά, τα χρόνια διαμόρφωσης του Στάινμπεκ κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης και οι εμπειρίες του στο κοινωνικά και οικονομικά ποικιλόμορφο τοπίο της Καλιφόρνιας επηρέασαν βαθιά τη συγγραφή του. Η προσήλωσή του στην απεικόνιση των αγώνων των φτωχών και των αδικημένων, καθώς και η πίστη του στην ικανότητά τους για ενσυναίσθηση και αλληλοϋποστήριξη, είναι εμφανής σε πολλά από τα έργα του και ευθυγραμμίζεται με το απόσπασμα περί στροφής στους φτωχούς για βοήθεια και κατανόηση.
Ας μελετήσουμε κι άλλα αποφθέγματά του:
- Πάντα στα χρόνια της ξηρασίας οι άνθρωποι ξεχνούσαν τα πλούσια χρόνια, και στα χρόνια της βροχής ξεχνούσαν τα χρόνια της ξηρασίας. Πάντα έτσι γινόταν.
- Να θυμάσαι πως τα πιο ωραία πράγματα στον κόσμο είναι τα πιο άχρηστα: τα παγώνια και τα κρίνα, παραδείγματος χάριν.
- Πέρα, μπροστά μας υπάρχουν χιλιάδες ζωές που μπορούμε να ζήσουμε, αλλά όταν έρθει η ώρα, θα είναι μόνο μία.
- Ο άνθρωπος είναι το μόνο είδος αρπακτικού που στήνει μόνος του την παγίδα του, τη δολώνει, και μετά πέφτει μέσα σ’ αυτήν.
- Εκτός κι αν κάποιος που σου ασκεί κριτική σε παινεύει ανεπιφύλακτα, αγνόησέ τον τον μπάσταρδο.
- Ο σοσιαλισμός δεν ρίζωσε στην Αμερική, επειδή οι φτωχοί βλέπουν τους εαυτούς τους όχι σαν καταπιεσμένους προλετάριους, αλλά σαν προσωρινά ατυχήσαντες εκατομμυριούχους.
- Όταν κάποιος λέει ότι δεν θέλει να μιλήσει για κάτι, συνήθως εννοεί ότι μόνο αυτό έχει στο μυαλό του.
- Κανένας δε θέλει συμβουλές, μόνο επιβεβαίωση.
- Ένας ωκεανός χωρίς άγνωστα τέρατα θα ήταν ύπνος δίχως όνειρα.
- Το γεγονός της ιδιοκτησίας σε παγώνει για πάντα στο «Εγώ» και σε διώχνει για πάντα από το «Εμείς».
- Ένας άνθρωπος χωρίς λόγια είναι ένας άνθρωπος χωρίς σκέψη.
- Οι ιδέες είναι σαν τα κουνέλια. Πιάνεις κάνα δυο, τις φροντίζεις λίγο και, πολύ σύντομα, έχεις μια ντουζίνα από δαύτες.
- Προσπάθησε να καταλάβεις τους ανθρώπους. Αν καταλάβει ο ένας τον άλλον, θα είστε καλοί ο ένας για τον άλλον. Το να ξέρεις κάποιον καλά, ποτέ δεν οδηγεί σε μίσος αλλά σχεδόν πάντα οδηγεί σε αγάπη.
- Οι σκέψεις είναι αργές και βαθιές και χρυσές το πρωί.
- Θεωρώ πως ένας συγγραφέας, που δεν πιστεύει παθιασμένα στην τελειότητα του ανθρώπου, δεν είναι αφοσιωμένος στη λογοτεχνία ούτε ανήκει σ’ αυτήν.
- Μόνο ο Θεός βλέπει το σπουργίτι να πέφτει, αλλά ακόμα κι ο Θεός δεν κάνει τίποτε γι’ αυτό.
- Ο συγγραφέας πρέπει να πιστεύει ότι αυτό που κάνει είναι το πιο σημαντικό πράγμα στον κόσμο. Και πρέπει να γαντζώνεται από αυτήν την αυταπάτη ακόμα κι όταν ξέρει ότι δεν είναι αλήθεια.
- Εννοείται ότι οι άνθρωποι ενδιαφέρονται μόνο για τον εαυτό τους. Αν μια ιστορία δεν αφορά τον ακροατή, δεν θα την ακούσει.
- Είναι αλήθεια πως είμαστε αδύναμοι και ασθενικοί και άσχημοι και επιθετικοί, αλλά αν αυτό ήταν όλο κι όλο που ήμαστε, θα είχαμε εξαφανισθεί από το πρόσωπο της γης χιλιάδες χρόνια πριν.
