Πολλοί θα έχετε εντοπίσει την ύπαρξη της σημαίας της Κρήτης, όμως από που προέρχεται; Πάμε να μάθουμε για τη δημιουργία της πριν την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
Πάμε να δούμε τα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν στη δημιουργία της Κρητικής Πολιτείας και, κατά συνέπεια, στο Σύνταγμα του 1899 και στη σημαία του νέου αυτόνομου κράτους.
Στις 25 Αυγούστου 1897, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, εκπροσωπώντας τη λαϊκή επιθυμία, επικοινώνησε με τον αρχηγό του ευρωπαϊκού στόλου, προτείνοντας την ένωση με την Ελλάδα ως τη βέλτιστη λύση στο κρητικό ζήτημα. Ωστόσο, αναγνωρίζοντας την αυτονομία της Ελλάδας από τις Μεγάλες Δυνάμεις, προτάθηκε η προσωρινή αποδοχή της αυτονομίας της Κρήτης, υπό την αίρεση της ελπίδας για οριστική λύση από τις Μεγάλες Δυνάμεις. Ταυτόχρονα, η οθωμανική αντιπρόταση, που αντάλλασσε την Κρήτη με τη Θεσσαλία, απορρίφθηκε.
Μετά τον πόλεμο του 1897, η Ελλάδα υπέγραψε συνθήκη ειρήνης με την Τουρκία στην Κωνσταντινούπολη, ωθώντας τις Μεγάλες Δυνάμεις να ασχοληθούν με το Κρητικό ζήτημα. Διάφορες προσωπικότητες προτάθηκαν για τη θέση του Γενικού Διοικητή της Κρήτης στο πλαίσιο της διαδικασίας διευθέτησης, μεταξύ των οποίων ο Droz, ο Schaeffer, ο Petrovic Boza από το Μαυροβούνιο, ο πρίγκιπας Vattenberg και ο Κωστάκης Ανθόπουλος Πασάς. Τελικά, επιλέχθηκε ο πρίγκιπας Γεώργιος, γιος του βασιλιά των Ελλήνων Γεωργίου Α’.
Οι μουσουλμάνοι εναντιώνονται στην ανεξαρτητοποίηση της Κρήτης
Στις 16 Οκτωβρίου 1897 πραγματοποιήθηκε επαναστατική συνέλευση των Κρητικών στο Μελιδόνι, με την παρουσία του Ελευθέριου Βενιζέλου. Μετονομασμένη σε “Συνέλευση των Κρητών”, ασπάστηκε την πλήρη αυτονομία υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου, αλλά χωρίς παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις, απαιτώντας την ανάκληση του τουρκικού στρατού. Στις 21 Ιανουαρίου 1898, η Συνέλευση των Κρητών ενέκρινε την πρόταση του Βενιζέλου, συστήνοντας εκτελεστική επιτροπή. Ωστόσο, ο οι μουσουλμανικές αντιδράσεις, υποκινούμενες από την οθωμανική διοίκηση, οδήγησαν σε αναταραχές, με τους χριστιανούς να συγκεντρώνουν ένοπλα αποσπάσματα.
Οι μουσουλμάνοι έλεγχαν τις πόλεις και οι χριστιανοί την ύπαιθρο. Οι σφαγές στις 25 Αυγούστου 1898 ανάγκασαν τους Οθωμανούς να αποχωρήσουν, δημιουργώντας την αυτόνομη Κρητική Πολιτεία. Ο πρίγκιπας Γεώργιος της Ελλάδας εξελέγη Ύπατος Αρμοστής.
Ο πρίγκιπας Γεώργιος έφτασε στις 9 Δεκεμβρίου 1898 στο λιμάνι της Σούδας, αναθέτοντας σε μια επιτροπή να συντάξει ένα Σύνταγμα που εγκρίθηκε από την Κρητική Συνέλευση, η οποία συγκροτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 1899. Οι βουλευτικές εκλογές προκηρύχθηκαν για τις 24 Ιανουαρίου, ενώ η πρώτη συνεδρίαση της Κρητικής Συνέλευσης πραγματοποιήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου.
Η Βουλή, με επικεφαλής τον Σφακιανάκη, ψήφισε το Σύνταγμα της Κρητικής Πολιτείας, το οποίο επικυρώθηκε από τον Ύπατο Αρμοστή και εγκρίθηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις και δημοσιεύθηκε στις 16 Απριλίου 1899 στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η σημαία της αυτόνομης Κρητικής Πολιτείας διαμορφώθηκε ως εθνικό σύμβολο από την “Συντακτική Επιτροπή Σχεδίου Συντάγματος” σε ειδική συνεδρίαση στις 2 Ιανουαρίου 1899, με επίσημα πρακτικά που φυλάσσονται στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης:
«Πρακτικόν Ιδιαιτέρας συνεδριάσεως αρ. 2/1-1-1900.
Πρακτικόν αριθ. 3 Συνεδριάσεως της προς σύνταξιν σχεδίου Πολιτεύματος Επιτροπής της 1/1/1899.
…Αναγνώστεται είτα το άρθρον 3ον έχον ούτω: η Σημαία της Κρητικής Πολιτείας είναι κυανή διαιρουμένη δια λευκού σταυρού εις 4 ίσα ορθογώνια, εξ ων το ανώτερον παρά τον ιστόν ερυθρόν φέρον εν των μέσω αστέραν λευκόν με πέντε ακτίνας.
Τινές προτείνουν να συγχωνευθεί τούτο εις το α’ άρθρον.
Ο κ. Πωλογεώργης προτείνει να προστεθεί ότι η μία των 5 ακτίνων θα είναι διπλασία των άλλων ο δε κ. Βενιζέλος, ότι συμβολίζει τον αστέρα της Βηθλεέμ κατά την απόφασιν των πρεσβευτών.
Ο κ. Σκυλιανάκης προτείνει όπως αναγραφεί ότι: Τουρκική σημαία ως σύμβολον επικυριαρχίας του Σουλτάνου θα υψούται εις έν σημείον της Νήσου.
Πολλοί: Τούτο ανάγεται εις το πρώτον άρθρον.
Αναγνώσκεται είτα το 4ον άρθρον έχον ούτω:…»
Η ένωση με την Ελλάδα
Μετά την Επανάσταση του Θερίσου, ο Ύπατος Αρμοστής, πρίγκιπας Γεώργιος, παραιτήθηκε και στις 12 Σεπτεμβρίου 1905 ανέλαβε ο Αλέξανδρος Ζαΐμης. Επιτράπηκε σε Έλληνες αξιωματικούς και υπαξιωματικούς να οργανώσουν την Κρητική Χωροφυλακή, γεγονός που οδήγησε στην αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων.
Η σκληρά μαχόμενη Ένωση με την Ελλάδα, που σημαδεύτηκε από σημαντικές θυσίες στο ηρωικό νησί, έγινε με την κήρυξη του Βαλκανικού Πολέμου στις 12 Οκτωβρίου 1912. Στη συνέχεια, στις 17/30 Μαΐου 1913, επιβεβαιώθηκε η επίσημη ένωση της Κρήτης με την υπόλοιπη Ελλάδα και η ελληνική σημαία υψώθηκε περήφανα στο νησί, συμβολίζοντας το αποκορύφωμα αυτής της ιστορικής διαδρομής.
