σικελιανός (1)

Σαν σήμερα, γεννιέται ο Άγγελος Σικελιανός – Αναπολώντας τον γεννήτορα της λυρικής ποίησης

Γεννημένος στις 15 Μαρτίου 1884 στη Λευκάδα, ο Άγγελος Σικελιανός ήταν το μικρότερο από τα πέντε παιδιά του Ιωάννη Σικελιανού, καθηγητή ιταλικής και γαλλικής γλώσσας, και της Χαρίκλειας Σικελιανού, μίας καλλιεργημένης γυναίκας.

Ερωτικές εξομολογήσεις: 8 ποιήματα μας παραδίδουν τους έρωτες που θα θέλαμε να ζήσουμε

Το 1900, ακολουθώντας τα όνειρά του, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα για να σπουδάσει νομική. Όμως, η αγάπη του για την ποίηση τον οδήγησε να εγκαταλείψει τις σπουδές του νωρίς και να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στην τέχνη του, με ένα σύντομο πέρασμα, ωστόσο, από το θεατρικό σανίδι ως ηθοποιός.

Τον Αύγουστο του 1906, η μοίρα του έφερε την εύπορη Αμερικανίδα Εύα Πάλμερ (1874-1952) στο δρόμο του, την οποία παντρεύτηκε τον επόμενο χρόνο.

Το 1907, ένα ταξίδι στην Αίγυπτο, όπου εργαζόταν ο μεγαλύτερος αδελφός του, σημαδεύει την πορεία του. Σε μια εκδρομή στη Λιβυκή Έρημο, ο Σικελιανός γράφει την ποιητική σύνθεση «Αλαφροΐσκιωτος», η οποία κυκλοφόρησε το 1909 και αποτέλεσε αίσθηση στον εκδοτικό κόσμο, καθώς αποτελεί ύμνο προς την ελληνική φύση.

Στα χρόνια των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913), ο Άγγελος Σικελιανός, σφραγισμένος από το πολεμικό πνεύμα, έγραψε πατριωτικά ποιήματα που δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες, περιοδικά και αργότερα συγκεντρώθηκαν στην ποιητική συλλογή “Στίχοι” (1921).

Παράλληλα, από το 1915 έως το 1918, ο Σικελιανός, έχοντας άφθονα οικονομικά μέσα, αφιερώθηκε στη συγγραφή, δημοσιεύοντας αποσπάσματα από το “Πάσχα των Ελλήνων”, το “Δελφικό Λόγο” και μελέτες, ενώ παράλληλα ασχολήθηκε με την εις βάθος μελέτη και ταξίδια.

Ω χώματα της γής μου!

Χώμα Λευκαδίτικο,
πρωτόχωμα
τιτάνια ζύμη του κορμιού μου
του ίδιου μου του ακοίμητου μυαλού!

Χώμα Αιγινήτικο,
αλαφρό σαν αφρομύγδαλο
πηλέ που μου δροσίζεις την καρδιά
σαν τα λαγήνια σου
που κρυώνουνε τα καλοκαίρια το νερό!

Χώμα της Πελοπόννησος,
που θρέφεις άμετρα τα κυπαρίσσια,
από το πιο μικρό
που παίζει με τον αέρα ως σκύμνος λιονταριού
ώσμε το μεγαλύτερο που η μνήμη μου κρατεί!

Αργίτικο φλογάτο κοκκινόχωμα,
που καις στον ήλιο ως πυρωμένο σίδερο ―
κι ωστόσο σε φλογίζει ακόμα πιότερον η παπαρούνα!

Ω χώματα της γής μου,
μύρια κι αξεχώριστα σαν τα νερά.

Παρέα με την Αμερικανίδα σύζυγό του Εύα, ο Σικελιανός οραματίστηκε την αναβίωση της Δελφικής Αμφικτυονίας. Χρηματοδοτώντας το εγχείρημα με δικά τους έξοδα, διοργάνωσαν το 1927 και το 1930 τις “Δελφικές Εορτές”, με παραστάσεις αρχαίων τραγωδιών, αγώνες και λαϊκές εκθέσεις, που τράβηξαν την προσοχή του διεθνούς κοινού.

σικελιανός (1)
Δελφικές Εορτές, 1930: Άγγελος Σικελιανός και Εύα Πάλμερ / Πηγή φωτογραφίας

Η ποιητική έμπνευση του Σικελιανού την περίοδο αυτή, όπως και τα επόμενα χρόνια, άντλησε τα θέματά της από τον αρχαίο ελληνικό κόσμο, τη μυθολογία, τον μυστικισμό (ορφισμός), τη θρησκεία και την ιστορία. Αξιοσημείωτα έργα αυτής της περιόδου αποτελούν οι τραγωδίες “Διθύραμβος του Ρόδου” (1933) και “Ο Δαίδαλος στην Κρήτη”, καθώς και πλήθος ποιημάτων.

Ιδιαίτερη σημασία φέρει η ποιητική δημιουργία του Σικελιανού στα χρόνια που προηγήθηκαν του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η ποίησή του απέκτησε κοινωνικό χαρακτήρα μέσα από τις τραγωδίες “Η Σίβυλλα” (1940), “Ο Χριστός στη Ρώμη” (1946), “Ο θάνατος του Διγενή” (1948) και “Ο Ασκληπιός”.

Ο Άγγελος Σικελιανός απαγγέλλει «Γιατί βαθιά μου δόξασα» (1949)

You are currently viewing a placeholder content from YouTube. To access the actual content, click the button below. Please note that doing so will share data with third-party providers.

More Information

Τον Μάρτιο του 1938, η μοίρα έφερε τον Άγγελο Σικελιανό σε επαφή με την Άννα Καραμάνη (1904-2006), σύζυγο τότε του φυματιολόγου Γεωργίου Καραμάνη. Ο έρωτάς τους άνθισε αμέσως και ο γάμος τους τελέστηκε στις 17 Ιουνίου 1940.

Κατά την Κατοχή, ο Σικελιανός, αψηφώντας τους κινδύνους, έγραψε και κυκλοφόρησε κρυφά τα “Ακριτικά” (1941-1942), μια δυνατή φωνή πόνου για τον σκλαβωμένο ελληνισμό. Στις 28 Φεβρουαρίου 1943, στην κηδεία του Κωστή Παλαμά, απήγγειλε το συγκλονιστικό ποίημά του με τους στίχους “Ηχήστε οι σάλπιγγες”, γραμμένο λίγες ώρες νωρίτερα.

Το 1945, ο Σικελιανός, μαζί με τον Νίκο Καζαντζάκη, έθεσε υποψηφιότητα για την Ακαδημία Αθηνών. Η ψήφος, όμως, ανέδειξε τον Σωτήρη Σκίπη. Το 1946, αμφότεροι προτάθηκαν για το Νόμπελ Λογοτεχνίας, με την υποστήριξη πλήθους σημαντικών λογοτεχνικών μορφών (Πολ Ελιάρ, Αντρέ Ζιντ, Χένρι Μίλερ, Ευγένιος Ο’ Νιλ κ.ά.). Δυστυχώς, η υποψηφιότητά τους ακυρώθηκε από την κυβέρνηση Τσαλδάρη, με πρόσχημα την αποφυγή βράβευσης της Αριστεράς στην Ελλάδα. Το 1947, εκδόθηκε ο “Λυρικός Βίος”, μια συλλογή του ποιητικού του έργου σε τρεις τόμους.

sikelianos-kazantzakis
Ο Άγγελος Σικελιανός με τον Νίκο Καζαντζάκη. / Πηγή φωτογραφίας

Τα τελευταία χρόνια του Σικελιανού σημαδεύτηκαν από την ασθένεια και τη φτώχεια. Στις 4 Ιουνίου 1951, ένα τραγικό λάθος της οικιακής βοηθού του τού χορήγησε απολυμαντικό αντί για φάρμακο, προκαλώντας του σοβαρά εγκαύματα στα αναπνευστικά του όργανα. Άφησε την τελευταία του πνοή στις 19 Ιουνίου 1951, στην κλινική “Η Παμμακάριστος” της Αθήνας.

Άγγελος Σικελιανός, ένας υπέροχος εραστής της αρχαίας Ελλάδας

Πηγή εικόνων 1, 2

Μοιράσου το

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

YelloWizard.gr
YelloWizard.gr
YelloWizard.gr