Μια εικόνα των τάσεων των ελληνικών εκδόσεων βιβλίων για το 2023.
Πόσα βιβλία κυκλοφόρησαν το 2023; Ποια είδη βιβλίων κυριάρχησαν στην αγορά; Η λογοτεχνία εξακολουθεί να είναι ο κυρίαρχος πρωταθλητής; Ποια είναι η μέση τιμή του βιβλίου και πώς τα πάει η αυτοέκδοση; Τα πρόσφατα στοιχεία της osdelnet ρίχνουν φως σε αυτά τα ερωτήματα, αποκαλύπτοντας ενδιαφέρουσες τάσεις και μοτίβα στη βιομηχανία του βιβλίου.
Η ολοκληρωμένη ανάλυση που πραγματοποίησε η osdelnet για την παραγωγή βιβλίων από το 2009 έως το 2022 έδωσε πολύτιμες πληροφορίες για τις ελληνικές εκδόσεις βιβλίων όλα αυτά τα χρόνια.
Μετά το κλείσιμο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου, ο κλάδος του βιβλίου βρίσκεται συχνά σε κατάσταση αβεβαιότητας, με τις προβλέψεις και τα συμπεράσματα να στερούνται στέρεων στοιχείων. Το osdelnet έχει συμβάλει καθοριστικά στη γεφύρωση αυτού του κενού, παρέχοντας κρίσιμα στοιχεία και αναλύσεις, ειδικά μέχρι να πάρει σάρκα και οστά ο νέος φορέας που έχει ανακοινωθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Πρόσφατα, έγιναν διαθέσιμα νέα στοιχεία για την παραγωγή βιβλίων το 2023, τα οποία μας επιτρέπουν να εξάγουμε διάφορα συμπεράσματα. Τα βιβλία γίνονται φθηνότερα ή ακριβότερα; Πώς εξελίσσεται ο τομέας των αυτοεκδόσεων; Ποιες γλώσσες κυριαρχούν στα μεταφρασμένα έργα; Αν και ορισμένα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα, όπως ο προορισμός όλων αυτών των βιβλίων, τα δεδομένα προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες.
Πηγή δεδομένων και μεθοδολογία
Η έρευνα βασίστηκε στη βιβλιογραφική βάση δεδομένων osdelnet, η οποία εξετάστηκε και ενημερώθηκε σχολαστικά από εξειδικευμένη ερευνητική ομάδα. Αυτή η αυστηρή προσέγγιση διασφαλίζει την ακρίβεια και τη συνάφεια των δεδομένων που παρουσιάζονται.
Συμπεράσματα της έρευνας
Η έρευνα για το 2023 καλύπτει διεξοδικά τους τίτλους πρώτης έκδοσης, αναλύοντάς τους ανά τύπο βιβλίου, κύριες θεματικές κατηγορίες και κάνοντας διάκριση μεταξύ πρωτότυπων και μεταφρασμένων έργων. Εμβαθύνει επίσης στις μέσες τιμές των βιβλίων κατά τη διάρκεια των ετών, προσφέροντας συγκριτική ανάλυση με τα προηγούμενα έτη, και εξετάζει το τοπίο των αυτοεκδόσεων.
Η ελληνική παραγωγή βιβλίων το 2023 – Βασικά στοιχεία
Τα έντυπα βιβλία συνεχίζουν να κυριαρχούν στην αγορά το 2023, διατηρώντας το προβάδισμά τους έναντι των ψηφιακών μορφών. Παρά τις ανησυχίες για το μέλλον των χάρτινων βιβλίων, οι τρέχουσες τάσεις της αγοράς ευνοούν συντριπτικά τα έντυπα βιβλία, με το εντυπωσιακό μερίδιο 93,1%, ξεπερνώντας κατά πολύ τα ακουστικά βιβλία και τα ηλεκτρονικά βιβλία.
Κύριες θεματικές κατηγορίες
Η έρευνα κάνει διάκριση μεταξύ λογοτεχνικών και μη λογοτεχνικών βιβλίων που θα εκδοθούν το 2023. Τα λογοτεχνικά βιβλία προηγούνται με 36,6% της συνολικής παραγωγής, ακολουθούμενα από τα παιδικά/εφηβικά βιβλία με 23% και τα βιβλία θεωρητικών επιστημών με 21%. Σε αντίθεση με τη λογοτεχνία, η οποία σημείωσε μικρή αύξηση, οι άλλες κατηγορίες παρουσίασαν μείωση σε σχέση με το 2022.
Λογοτεχνικά είδη
Εντός της λογοτεχνίας, τα μυθιστορήματα κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο, παρουσιάζοντας μόνο μικρή μείωση. Η ποίηση σημείωσε μικρή αύξηση, ενώ τα διηγήματα παρέμειναν σταθερά. Αξίζει να σημειωθεί ότι η δημοσίευση θεατρικών έργων και κλασικών βιβλίων σημείωσε σημαντική αύξηση, γεγονός που υποδηλώνει αναδυόμενες τάσεις στους τομείς αυτούς.
Πρωτότυπα και μεταφρασμένα έργα
Τα πρωτότυπα ελληνικά έργα εξακολουθούν να κυριαρχούν, αποτελώντας πάνω από το 70% της συνολικής παραγωγής. Μεταξύ των μεταφρασμένων έργων, τα αγγλικά παραμένουν η επικρατέστερη γλώσσα, ακολουθούμενη από τα γαλλικά, αντανακλώντας τις μακροχρόνιες τάσεις του κλάδου.
Τιμές βιβλίων
Οι τιμές των βιβλίων παραμένουν ένα θέμα συνεχούς συζήτησης. Το 2023, η μέση τιμή του βιβλίου ήταν 17,10 ευρώ, σχεδόν ίδια με τα 17,13 ευρώ του 2022. Αυτή η σταθερότητα υποδηλώνει ότι οι εκδότες απορροφούν μέρος του αυξημένου κόστους για να διατηρήσουν τη συνέπεια των τιμών. Τα στοιχεία παρακολουθούν επίσης την εξέλιξη των τιμών των βιβλίων σε διάφορες κατηγορίες κατά την τελευταία πενταετία, αναδεικνύοντας αξιοσημείωτες τάσεις και μετατοπίσεις.
Δραστηριότητα εκδοτικών εταιρειών
Στις 35 εκδοτικές εταιρείες με τον μεγαλύτερο αριθμό τίτλων πρώτης έκδοσης το 2023, πρωτοστατούν οι Εκδόσεις Ψυχογιός, ακολουθούμενες από τις Εκδόσεις Διόπτρα και τις Εκδόσεις Πατάκη. Αναλυτικοί πίνακες παρουσιάζουν επίσης την εκδοτική δραστηριότητα σε διάφορες κατηγορίες, παρέχοντας μια σαφή εικόνα των κορυφαίων παικτών του κλάδου.
Αναλυτικότερα:
Αυτοέκδοση
Η αυτοέκδοση βρίσκεται σε άνοδο, με τουλάχιστον εννέα από τις 35 κορυφαίες εκδοτικές εταιρείες να προσφέρουν υπηρεσίες σε συγγραφείς για επιμέλεια, έκδοση, διανομή και προώθηση. Παρά την παρουσία καθιερωμένων εταιρειών, εμφανίζονται πολλοί νέοι παίκτες, με μέση διάρκεια ζωής περίπου πέντε ετών. Η ποιότητα των αυτοεκδιδόμενων έργων ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό, από συνοπτικά παραγόμενα έργα έως εμπεριστατωμένες επιστημονικές μελέτες.
Βιβλία αυτοβοήθειας
Το είδος της αυτοβοήθειας συνεχίζει να αναπτύσσεται, με 236 νέους τίτλους να εκδίδονται το 2023, από 28 το 2013 και 165 το 2020. Η τάση αυτή αντανακλά ένα παγκόσμιο φαινόμενο, με την ελληνική αγορά να συμμετέχει ενεργά. Τα βιβλία αυτοβοήθειας, μαζί με τη λογοτεχνία και τα παιδικά βιβλία, αποτελούν ένα δημοφιλές τρίο μεταξύ των αναγνωστών.
Γραφικά μυθιστορήματα και κόμικς
Τα γραφιστικά μυθιστορήματα και τα βιβλία κόμικς έχουν αφοσιωμένο κοινό, με αυξανόμενες εκδόσεις τόσο εγχώριων όσο και μεταφρασμένων έργων. Η μορφή του graphic novel κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερη αναγνώριση, ακόμη και στον τομέα των διασκευών κλασικής λογοτεχνίας.
Βιογραφίες
Οι βιογραφίες και οι αυτοβιογραφίες γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς, με πολλές εκδοτικές εταιρείες να τις παράγουν πλέον. Ενώ οι ιστορικές, πολιτικές και θρησκευτικές προσωπικότητες παραδοσιακά κυριαρχούσαν σε αυτό το είδος, υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις ζωές προσωπικοτήτων των μέσων ενημέρωσης και άλλων αξιοσημείωτων προσώπων. Μεταξύ 2019 και 2023, δημοσιεύονται 3.171 τίτλοι βιογραφιών, αν και ο αριθμός αυτός μπορεί να περιλαμβάνει ένα ευρύτερο φάσμα βιογραφικών έργων.
Εν κατακλείδι, ενώ έχουμε πλέον μια σαφέστερη κατανόηση του αριθμού και των τύπων των βιβλίων που εκδίδονται, το επόμενο βήμα προς την ωρίμανση της αγοράς θα ήταν να γνωρίζουμε πόσα και ποια βιβλία πωλούνται πραγματικά. Τα στοιχεία αυτά θα παρείχαν μια βαθύτερη εικόνα της ελληνικής αγοράς βιβλίου, βοηθώντας στη διαμόρφωση μελλοντικών τάσεων και στρατηγικών.
Τα βραβευμένα ελληνικά βιβλία του 2023 που πρέπει να διαβάσουμε – Κρατικά λογοτεχνικά βραβεία
Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από το Bookpress.
