Ο μαέστρος του μετα-ιμπρεσιονισμού Πωλ Σεζάν και ο βιρτουόζος της νατουραλιστικής λογοτεχνίας Εμίλ Ζολά στέκονται ως πυλώνες της Ευρώπης του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, με τις φωνές τους να αντηχούν στο χρόνο.
Μια φιλία κοινών παραδοχών;
Η γενεσιουργός αιτία της σύνδεσής τους εντοπίζεται στην πρώιμη εφηβεία τους στο Κολέγιο Bourbon του Aix. Ο Σεζάν, με τη στιβαρή συμπεριφορά και την οξύθυμη ιδιοσυγκρασία του, και ο Ζολά, μια εύθραυστη και βιβλιοφάγος φιγούρα που μεγάλωσε από μια ανύπαντρη μητέρα, δημιούργησαν έναν απίθανο αλλά αδιάσπαστο δεσμό. Ενωμένοι από την κοινή τους αγάπη για τη φύση, τους μεγάλους περιπάτους και την ποίηση, οι αχώριστοι, συμπεριλαμβανομένου του Jean Baptiste Baille, σφυρηλάτησαν μια συμμαχία που έπεσε σε βράχο μέσα στην ξηρή, άγονη ύπαιθρο και τα τρεχούμενα νερά του ποταμού Arc.
Τι εννούσε ο Εμίλ Ζολά; «Τελικά, δεν αγαπάμε πολύ παρά μόνο τις γυναίκες που δεν είχαμε»
Παρά την αναχώρηση του Ζολά για το Παρίσι το 1858, ο δεσμός τους άντεξε μέσα από μακροσκελείς, ειλικρινείς επιστολές που διέσχιζαν τα βάθη των ενδόμυχων σκέψεων και επιθυμιών τους. Η αλληλογραφία συντηρούσε τον αδελφικό δεσμό, που αναζωπυρωνόταν κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών του Ζολά, όπου συνέχιζαν τους μεγάλους περιπάτους τους μέσα στις αδάμαστες δυνάμεις της φύσης.
Καθώς η ζωή τους εξελισσόταν, οι επίμονες προσκλήσεις του Ζολά έκαναν τον Σεζάν να μεταβεί στο Παρίσι, με την υποστήριξη τελικά του πατέρα του Σεζάν, επιτρέποντάς του να ασχοληθεί με τη ζωγραφική στην πολύβουη πόλη.
Η δυναμική μεταξύ τους εξελίχθηκε, με τον Ζολά, επιτυχημένο πλέον συγγραφέα, να αναλαμβάνει το ρόλο του μέντορα και να παρέχει τα κεφάλαια για τις καλλιτεχνικές αναζητήσεις του Σεζάν. Αυτή η υποστήριξη άνοιξε το δρόμο για να γνωρίσει ο Σεζάν τους φωστήρες του γαλλικού ιμπρεσιονισμού, επηρεάζοντας την πορεία της καλλιτεχνικής του πορείας.
Ωστόσο, η ένταση της φιλίας τους μειώθηκε, καθώς οι δρόμοι τους ήταν διαφορετικοί. Ο Ζολά βυθίστηκε στους αριστερούς αστικούς κύκλους του Παρισιού, ενώ ο Σεζάν βρήκε παρηγοριά στα άγρια τοπία της Αιξ, παλεύοντας με την αυξανόμενη θρησκευτικότητα και την κοινωνική απομόνωση.
Η πνευματική συγκόλληση χάνει τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά
Η ρήξη, ωστόσο, έφτασε στο αποκορύφωμά της όταν ο Ζολά απεικόνισε έναν αγωνιζόμενο καλλιτέχνη στο έργο του «Το αριστούργημα» (1886), έναν χαρακτήρα που θύμιζε τρομακτικά τον Σεζάν. Η μη κολακευτική απεικόνιση διέκοψε τους δεσμούς και οι δύο τους δεν ξαναμίλησαν ποτέ.
Ο Σεζάν, παρά τους αγώνες μιας ζωής, σημείωσε αλματώδη επιτυχία, ξεπερνώντας ακόμη και τον Ζολά. Ωστόσο, η διαχρονική κληρονομιά των αλληλένδετων ζωών τους παραμένει.
Ο Ζολά έμαθε να παρατηρεί τον κόσμο μέσα από τα μάτια του Σεζάν και της καλλιτεχνικής του παρέας, ενώ οι αναμνήσεις του Σεζάν από την παιδική αθωότητα έγιναν η πηγή των αριστουργημάτων του στα μετέπειτα χρόνια.
Η οδύσσεια των χαμένων πινάκων που δε βρήκαν πότε την Ιθάκη τους
