Ποιος είπε τη φράση: «Σκοτώστε τους όλους! Ο Θεός θα αναγνωρίσει τους δικούς του»;

Μία φράση που σήμερα ακούγεται μακάβρια και παράλογη. Δεν απέχουμε όμως και πολύ σαν πραγματικότητα. Ποιος όμως την είπε και γιατί;

“Ες Αύριον τα Σπουδαία”: Ποιός είπε τη φράση και γιατί έχασε τη ζωή του;

Οι Καθαροί, μια θρησκευτική ομάδα με ρίζες στον γνωστικισμό, άφησαν το στίγμα τους στην ιστορία του Μεσαίωνα. Η προέλευσή τους ίσως εντοπίζεται σε σλαβικά φύλα της ευρύτερης Μακεδονίας, από όπου οι ιδέες τους εξαπλώθηκαν προς τα νότια και δυτικά της Ευρώπης. Στην Θράκη δρούσε μια παρόμοια σέκτα, με μέλη που μεταφέρθηκαν εκεί από την Μικρά Ασία.

Αρχικά, οι οπαδοί τους ήταν γνωστοί ως Παυλικιανοί, υιοθετώντας ένα δυϊστικό κοσμολογικό δόγμα με έναν κακό Θεό δημιουργό του υλικού κόσμου και έναν καλό Θεό κυρίαρχο του μέλλοντος. Σταδιακά εξελίχθηκαν στους Βογομίλους, οι οποίοι πίστευαν σε μια διαρκή μάχη ανάμεσα στον καλό Θεό και τον σατανικό Σαταναήλ. Οι Βογομίλοι απέρριπταν την λατρεία, την ιεραρχία και την κοσμική τάξη, προκαλώντας την οργή των Βυζαντινών αυτοκρατόρων, με αποκορύφωμα τον θάνατο αρκετών, συμπεριλαμβανομένου του ηγέτη τους Βασιλείου, από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄.

Στην Ιταλία, η αίρεση εμφανίστηκε γύρω στο 1035 στην περιοχή του Τορίνο, διατηρώντας παρουσία έως και τον 14ο αιώνα. Οι οπαδοί τους έφεραν διάφορες ονομασίες, όπως Κονκορετσανοί, Αλβανοί ή Πάταροι.

Ωστόσο, η ισχυρότερη παρουσία των Καθαρών εντοπίζεται στη νότια Γαλλία, όπου δρούσαν ως Αλβιγηνοί (Albigenses) ή Poblicants.

Μετά την αιματηρή Σταυροφορία των Αλβιγηνών (1208-1244), που εξαπέλυσε η Εκκλησία εναντίον των Καθαρών στη Γαλλία, χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Ο φανατισμός κυριάρχησε, καθώς ένας παπικός απεσταλμένος, ρωτηθείς πώς να ξεχωρίσει τους Καθαρούς, διέταξε:

“Σκοτώστε τους όλους, ο Θεός θα αναγνωρίσει τους δικούς Του”. (Caedite eos. Novit enim Dominus qui sunt eius.)

Η πρωτεύουσα των Καθαρών, το φρούριο Μονσεγκίρ, έπεσε. Η Ιερά Εξέταση τους κυνηγούσε αδυσλέπτητα, οδηγώντας στην εξαφάνισή τους στις αρχές του 14ου αιώνα. Μόνο ένα τελετουργικό κείμενο, γραμμένο σε μια ρωμανική διάλεκτο των Troubadours, σώζεται ως μαρτυρία της κάποτε ακμαίας κοινότητάς τους.

Βασισμένοι στην Καινή Διαθήκη και στο Απόκρυφο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, οι Καθαροί υιοθέτησαν μια έντονα μανιχαϊστική κοσμοθεωρία. Χωρίζονταν σε δύο τάξεις: τους Πιστούς και τους Τέλειους, οι οποίοι τηρούσαν αυστηρή ασκητική, αποφεύγοντας ακόμα και την σεξουαλική επαφή.

Αμφισβητούσαν τη θεϊκή υπόσταση του Ιησού και θεωρούσαν το σώμα του, όπως και αυτό της Παναγίας, ψεύτικο. Πίστευαν πως η ψυχή, όντας μέρος του Καλού, έπρεπε να απελευθερωθεί από τα δεσμά του υλικού κόσμου για να σωθεί. Προπαγάνδιζαν έναν αυστηρό ασκητισμό, που σε ακραίες περιπτώσεις οδηγούσε σε θάνατο από ασιτία. Θεωρούσαν πως η σωτηρία από το Κακό επιτυγχάνεται μόνο με την απομόνωση από τον υλικό κόσμο. Απέφευγαν τον γάμο, την ιδιοκτησία και ασκούσαν αυστηρή χορτοφαγία.

Μετά την αιματηρή καταστολή τους, οι Καθαροί εξαφανίστηκαν. Ορισμένες ομάδες διεκδίκησαν την κληρονομιά τους αργότερα, χωρίς επιτυχία.

Τελικά ο ηγέτης γεννιέται ή γίνεται;: 7 στωικά αποφθέγματα για τους ηγέτες και την αλλαγή

Πηγή εξωφύλλου