Το χαρακτηριστικό του επιθέτου “πολιτισμικός” είναι κυρίως στατικό, ενώ το επίθετο “πολιτιστικός” έχει κυρίως έναν δυναμικό χαρακτήρα.
Ο πολιτισμός αναφέρεται στο σύνολο των υλικών και πνευματικών στοιχείων που χαρακτηρίζουν μια κοινωνική ομάδα ή έθνος. Συνίσταται από τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις ιδεολογίες, τα ήθη, τα έθιμα, τις τέχνες, τα τεχνολογικά επιτεύγματα, τις επιστημονικές γνώσεις, και πολλά άλλα.
Η ανάπτυξη του πολιτισμού εξαρτάται σημαντικά από την ικανότητα μεταβίβασης γνώσεων από μια γενιά στην άλλη. Στο πλαίσιο της σύγχρονης επικοινωνίας, διακρίνουμε ανάμεσα στον πνευματικό πολιτισμό (culture) και τον υλικό ή τεχνολογικό πολιτισμό (civilization).
Στο πλαίσιο αυτό, παρατηρείται η τάση να χρησιμοποιούνται τα επίθετα “πολιτισμικός” και “πολιτιστικός” για να διακριθεί η λεπτή διαφορά μεταξύ της αφηρημένης έννοιας του πολιτισμού ως πνευματικού μεγέθους και του πολιτισμού ως πράξης, δηλαδή ως ένα σύνολο δραστηριοτήτων που ικανοποιούν πνευματικές ή καλλιτεχνικές αναζητήσεις.
Ειδικότερα, το επίθετο “πολιτισμικός” εστιάζει κυρίως στον πολιτισμό ως πνευματική καλλιέργεια και αναφέρεται στην αφηρημένη διάσταση του πολιτισμού. Περιλαμβάνει έννοιες όπως: η πολιτισμική κληρονομιά, ο πολιτισμικός ιστός, η πολιτισμική ταυτότητα, τα πολιτισμικά γνωρίσματα, οι πολιτισμικές ρίζες, οι πολιτισμικές σπουδές, το πολιτισμικό επίπεδο, το πολιτισμικό υπόβαθρο, η πολιτισμική αξία, το πολιτισμικό σοκ, οι πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, οι πολιτισμικές διαφορές και άλλα.
Με αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνεται η διάκριση μεταξύ της αφηρημένης διάστασης του πνευματικού πολιτισμού και των πρακτικών και δραστηριοτήτων που αποτελούν τον πολιτισμό ως σύνολο.
Το επίθετο “πολιτιστικός“, ωστόσο, επικεντρώνεται κυρίως στον υλικό ή τεχνολογικό πολιτισμό και σχετίζεται με δραστηριότητες που υπηρετούν και προωθούν την ανάπτυξη του πολιτισμού. Συνήθως, αυτό το επίθετο αναφέρεται σε πρακτικές που συνδέονται με την εκπόλιση και την εξάνθρωπη πρόοδο. Ορισμένα παραδείγματα περιλαμβάνουν:
– Πολιτιστικός σύλλογος
– Πολιτιστικό κέντρο
– Πολιτιστικές εκδηλώσεις
– Πολιτιστική δράση
– Πολιτιστικές υπηρεσίες
– Πολιτιστικό δυναμικό
– Πολιτιστική πρωτεύουσα
– Πολιτιστικές ανταλλαγές
– Πολιτιστικές εκφάνσεις
– Πολιτιστικές διαδρομές
– Πολιτιστικές συναντήσεις
– Πολιτιστική ατζέντα κ.λπ.
Αυτή η διάκριση αποδίδει έμφαση στην ιδέα ότι το “πολιτιστικός” έχει κυρίως δυναμικό χαρακτήρα, εστιάζοντας σε δραστηριότητες και πρακτικές που συμβάλλουν στην εξέλιξη του πολιτισμού. Ενώ το “πολιτισμικός”, έχει περισσότερο στατικό χαρακτήρα, αφορώντας την πνευματική καλλιέργεια και την αφηρημένη διάσταση του πολιτισμού.
Ποιες είναι οι πιο δημοφιλείς λέξεις της χρονιάς στα καταξιωμένα ξένα λεξικά;
