Το πείραμα της MK Ultra παραμένει ως ένα σκοτεινό κεφάλαιο της ιστορίας, γνωστό μόνο σε λίγους και εκλεκτούς που είναι αφοσιωμένοι στην τελειοποίηση του “εγκεφαλικού πολέμου” με κάθε μέσο.
Η ταινία της Lisa LeConte, MK Ultra, 2022, με τους Anson Mount και Jason Patric, ξετυλίγει την ιστορία του ψυχιάτρου Ford Strauss, που στάλθηκε σε ένα ψυχιατρείο του Μισισιπή. Εμπλεκόμενος σε ένα πείραμα της CIA, ο Strauss γίνεται πιόνι στις μυστικές δοκιμές της υπηρεσίας που περιλαμβάνουν ψυχεδελικά φάρμακα και ουσίες που αλλοιώνουν το μυαλό σε ανυποψίαστους ασθενείς. Ενώ η πλοκή της ταινίας είναι συναρπαστική, αντλεί έμπνευση από πραγματικά γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη δεκαετία 1950-1970.
Οι ρίζες αυτών των πειραμάτων ανάγονται στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου ναζιστές επιστήμονες στα στρατόπεδα θανάτου διεξήγαγαν δοκιμές ανάκρισης με χρήση παραισθησιογόνων και βαρβιτουρικών για τη δημιουργία ενός υποτιθέμενου “ορού της αλήθειας”. Η προσέγγιση αυτή αποσκοπούσε στην άντληση πληροφοριών με την εξάλειψη των αναστολών. Με τη στρατολόγηση Γερμανών επιστημόνων από την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, τα πειράματα αυτά φέρονται να επεκτάθηκαν στην Αμερική, αποκτώντας ιδιαίτερη δυναμική τη δεκαετία του 1950 εν μέσω του Ψυχρού Πολέμου και των φόβων για κομμουνιστική επιρροή.
Σε απάντηση στις ανησυχίες για πλύση εγκεφάλου και έλεγχο του νου, η CIA, υπό τον διευθυντή Allen Dulles, ξεκίνησε το άκρως απόρρητο πρόγραμμα “MK Ultra” τον Απρίλιο του 1953. Αρχικά προοριζόταν να διερευνήσει τις επιδράσεις των χημικών ουσιών στην ανθρώπινη συμπεριφορά, το πρόγραμμα εξελίχθηκε σε παράνομο πείραμα ναρκωτικών σε χιλιάδες ανυποψίαστους Αμερικανούς. Λειτουργώντας μέχρι περίπου το 1964, το MK Ultra ολοκληρώθηκε επίσημα το 1973, αφήνοντας πίσω του ανεπαρκώς τεκμηριωμένα αρχεία και ένα πέπλο μυστικότητας.
Τα 10 πιο απάνθρωπα πειράματα που μάλλον δε θα ήθελες να ξέρεις
Επικεφαλής του προγράμματος MK Ultra ήταν ο χημικός της CIA Sidney Gottlieb, ο οποίος, μαζί με τον διευθυντή Dulles, μοιράζονταν την πίστη στις δυνατότητες του ελέγχου του νου για την απόκτηση παγκόσμιας εξουσίας. Ο Gottlieb, εξερευνώντας διάφορα συνθετικά ναρκωτικά, συμπεριλαμβανομένου του LSD, διεξήγαγε πειράματα με μη συναινετικό τρόπο, πιστεύοντας ότι τέτοιες ανορθόδοξες μέθοδοι έκρυβαν το κλειδί για πρωτοποριακές ανακαλύψεις.
Μια σημαντική προσωπικότητα στο MK Ultra ήταν ο ψυχίατρος Donald Ewen Cameron, γνωστός για το έργο του σχετικά με την “ψυχική οδήγηση” για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας. Οι διαδικασίες του Κάμερον περιελάμβαναν την υποβολή των ασθενών σε επαναλαμβανόμενα ηχητικά μηνύματα και παραλυτικά φάρμακα, με στόχο τη διαγραφή των αναμνήσεων και τον επαναπρογραμματισμό του εγκεφάλου. Η CIA, γοητευμένη από το έργο του, ανέθεσε στον Κάμερον να εμβαθύνει σε αυτές τις τεχνικές.
Ο μυστηριώδης θάνατος του ειδικού σε θέματα βιολογικού πολέμου Frank Olson, συμμετέχοντος στα πειράματα MK Ultra, προσέθεσε ένα επίπεδο ίντριγκας στην υπόθεση.
Η μοιραία πτώση του Όλσον από το παράθυρο ενός ξενοδοχείου δημιούργησε ερωτήματα σχετικά με την έκταση των γνώσεων που κατείχαν όσοι συμμετείχαν στο πρόγραμμα.
Τα επόμενα χρόνια διάφοροι φυλακισμένοι συμπεριλαμβανομένου του διαβόητου αρχηγού του εγκλήματος Whitey Bulger και του Unabomber, Ted Kaczynski, ισχυρίστηκαν ότι υπήρξαν υποκείμενα πειραμάτων του MK Ultra. Ο Μπούλτζερ, ειδικότερα, περιέγραψε λεπτομερώς τις εμπειρίες του από τα πειράματα με LSD, ισχυριζόμενος τη συμβολή του στη μετέπειτα εγκληματική του συμπεριφορά.
Η τελική αποκάλυψη της MK Ultra ήρθε στον απόηχο του σκανδάλου Watergate. Ο πρόεδρος Τζέραλντ Φορντ, παρακινούμενος από τις αποκαλύψεις για παράνομες δραστηριότητες της CIA, δημιούργησε την Επιτροπή Ροκφέλερ και την Επιτροπή Τσερτς για τη διερεύνηση καταχρήσεων εξουσίας. Η Επιτροπή Church αποκάλυψε χιλιάδες έγγραφα που σχετίζονταν με το MK Ultra, οδηγώντας στο εκτελεστικό διάταγμα του Ford το 1976 που απαγόρευε τα πειράματα φαρμάκων σε ανθρώπινα υποκείμενα χωρίς συναίνεση.
Παρά το διάταγμα που τερμάτισε τα πειράματα αυτά, η ασάφεια της τήρησης αρχείων της MK Ultra και η καταστροφή πολλών υφιστάμενων αρχείων άφησαν τις λεπτομέρειες να καλύπτονται από μυστικότητα. Η κληρονομιά της MK Ultra παραμένει ως ένα σκοτεινό κεφάλαιο της ιστορίας, γνωστό μόνο σε λίγους και εκλεκτούς που είναι αφοσιωμένοι στην τελειοποίηση του “εγκεφαλικού πολέμου” με κάθε μέσο.
