Αν κάποιος δε μάσαγε και τα έλεγε όπως είναι χωρίς φιοριτούρες, χωρίς όλα θα πάνε καλά, χωρίς παρηγοριά της κακιάς ώρας, αυτός ήταν ο Ζοζέ Σαραμάγκου.
Ο τύπος έγραφε σαν να ‘χε απέναντι του όχι έναν αναγνώστη αλλά την ανθρωπότητα ολόκληρη και τη τραβούσε το μανίκι: «Πού πας; Τι κάνεις; Ποιος νομίζεις ότι είσαι;
Στο τελευταίο τετράδιο του, δε θα βρεις όνειρα, αλλά μια αφύπνιση. Θα διαβάσεις για τη συνείδηση που κοιμάται και για την ευθύνη που γίνεται καπνός με το πρώτο βόλεμα.
Κι αν σε ρωτούσαν «Τι φταίει με τον κόσμο σήμερα»; Ε, άσε καλύτερα να σου το πει ο ίδιος ο Σαραμάγκου. Όχι γιατί ξέρει καλύτερα. Αλλά γιατί τολμά να ρωτήσει εκεί που οι άλλοι σωπαίνουν.
(Διαβάστε το λογοτεχνικό απόσπασμα παρακάτω)
«Το να μπορείς να αντέχεις τη μοναξιά…»: 22 αποφθέγματα του Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω
Το τελευταίο τετράδιο – Ζοζέ Σαραμάγκου
Η λειτουργία του κόσμου έπαψε να είναι το απόλυτο μυστήριο που ήταν, οι μοχλοί του κακού βρίσκονται μπροστά στα μάτια… όλων, για τα χέρια που τους χειρίζονται δεν υπάρχουν πια γάντια ικανά να κρύψουν τις κηλίδες του αίματος.
Θα έπρεπε, επομένως, να είναι εύκολο για τον καθένα να επιλέξει ανάμεσα στην πλευρά της αλήθειας και στην πλευρά του ψεύδους, ανάμεσα στον ανθρώπινο σεβασμό και στην ασέβεια προς τον άλλον, ανάμεσα σε αυτούς που είναι με τη ζωή και αυτούς που είναι εναντίον της.
Δυστυχώς, τα πράγματα δε συμβαίνουν πάντα έτσι.
Ο προσωπικός εγωισμός, το βόλεμα, η έλλειψη γενναιοδωρίας, οι μικρές δειλίες της καθημερινότητας, όλα αυτά συνεισφέρουν σε μια ολέθρια μορφή πνευματικής τυφλότητας, να βρισκόμαστε δηλαδή στον κόσμο και να μη βλέπουμε τον κόσμο, ή να βλέπουμε από αυτόν ότι, ανά πάσα στιγμή, τείνει να εξυπηρετεί τα συμφέροντά μας.
Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν μπορούμε να ευχηθούμε παρά να έρθει η συνείδηση και να μας ταρακουνήσει επειγόντως από το μπράτσο και να μας ρωτήσει εξ επαφής: “Πού πας; Τι κάνεις; Ποιος νομίζεις ότι είσαι;”.
Μια εξέγερση ελεύθερων συνειδήσεων θα χρειαζόμασταν. Είναι άραγε εφικτό;
Διαβάστε περισσότερα από τη λογοτεχνική μας πραμάτεια.
- Ο υπαρξιακός «ιδρώτας» του Καραγάτση: «Ο έρωτας είναι ένα χρέος προς …»
- Η συμβουλή της Ελένης Αρβελέρ: «Μπροστά στα παιδιά πρέπει να είσαι …»
- Δύο ελληνικά βιβλία που θα έπρεπε να διδάσκονται στα σχολεία (αν όχι, τουλάχιστον να τα διαβάσουμε όλοι)
- Η πιο σκληρή αλήθεια της Μαλβίνας για τον έρωτα: «Πάλι κολλάς, για να γλιτώσεις από μια…»
- Χέμινγουεϊ: «Ο καλύτερος τρόπος για να μάθεις αν μπορείς να εμπιστευτείς κάποιον είναι να…»
- Η πιο ειλικρινής εξομολόγηση της Δημουλά για την ευτυχία: «Αμέτρητες οι φορές που είπαμε να…»Μίλαν Κούντερα: «Ο άνθρωπος προδίδει, όχι όταν απατά, αλλά όταν …»