Η Άλκη Ζέη ήταν μια γέφυρα μεταξύ των γενεών, μια φωνή που μετέφερε το βάρος της ιστορίας και μια αφηγήτρια που μετέτρεψε τις προσωπικές της εμπειρίες σε λογοτεχνία.
Γεννημένη το 1923, έζησε μερικές από τις πιο ταραγμένες στιγμές της Ελλάδας: τη ναζιστική Κατοχή, τον Εμφύλιο Πόλεμο και τη δικτατορία, οι οποίες επηρέασαν βαθιά το έργο της.
Τα μυθιστορήματά της, συχνά εμπνευσμένα από πραγματικά γεγονότα, έγιναν ορόσημα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας, συνδυάζοντας τη μυθοπλασία με τη μνήμη.
Είτε μέσα από την Το καπλάνι της βιτρίνας, η οποία αποτύπωσε την αθωότητα της παιδικής ηλικίας με φόντο την πολιτική αναταραχή, είτε μέσα από τον μεγάλο περίπατο του Πέτρου, ο οποίος κατέγραψε την ανθεκτικότητα της νεολαίας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, παρέμεινε ακλόνητη στη δέσμευσή της στην αλήθεια.
(Διαβάστε τα αποφθέγματά της παρακάτω)
Αν σήμερα νιώθεις χαμένος, ο Μάρκες σου λέει: «Ήταν ακόμα πολύ νέος για να ξέρει ότι…»
9 αποφθέγματα της Άλκης Ζέη.
1.«Όταν ήμουν μικρή νόμιζα ότι ο άνθρωπος για να ζήσει πρέπει να έχει ένα βιβλίο. Υπάρχουν παιδιά που στα σπίτια τους δεν υπάρχουν βιβλία, υπάρχουν παιδιά που στα σπίτια τους υπάρχουν τόσα βιβλία που από αντίδραση δεν διαβάζουν. Ο δάσκαλος, καλύτερα από τον γονιό, βρίσκει τον τρόπο να τα πλησιάσει και χίλιες δυο έξυπνες μεθόδους για να τα ρίξει στην «παγίδα» του διαβάσματος. Δεν έχει σημασία αν ένα σχολείο είναι δημόσιο ή ιδιωτικό, έχω επισκεφθεί ιδιωτικά όπου όλοι ήταν εντυπωσιακά αδιάφοροι, και δημόσια, όπου τα παιδιά έκαναν πολύ σοβαρή δουλειά με τους δασκάλους».
2.«Να είστε μαζί, να αγαπιέστε και να βοηθάει ο ένας τον άλλον. Αυτό είναι το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε σήμερα, να παρασταθούμε ο ένας στον άλλον και υλικά αλλά και ψυχικά, για να μην μας πάρει η κατάθλιψη».
3.«Όταν άρχισα να γράφω δεν ήξερα ότι έγραφα για παιδιά. Όταν άρχισα να γράφω το Καπλάνι της βιτρίνας το έκανα γιατί ήθελα να διηγηθώ στα παιδιά μου για το πώς μεγάλωσα εγώ με την αδελφή μου. Πάντα ιστορίες από τη ζωή μου τους έλεγα. Ποτέ παραμύθια.
4.«Η συμβίωση είναι μια συνεχής αλληλοϋποχώρηση. Εάν δεν το έχεις καταλάβει αυτό, σίγουρα σε λίγο καιρό θα χωρίσεις. Όλοι είχαμε διαφωνίες, ακόμα και όσοι είχαμε έναν άντρα που τον θέλαμε, αλλά δεν χωρίζαμε τόσο εύκολα. Είναι σημαντικό να ψάχνουμε να βρούμε έναν κοινό παρανομαστή».
5.«Ας αλλάζουν οι υπουργοί Παιδείας, ας αλλάζουν κάθε τόσο τους νόμους. Όταν υπάρχει ένας δάσκαλος με όρεξη και κέφι, τα παιδιά αποκτούν κι’ αυτά όρεξη και κέφι για δουλειά. Είτε σε καινούριο σχολείο βρίσκονται είτε σε λυόμενο ή σε τάξεις με ξεχαρβαλωμένα θρανία. Βλέπεις τα μάτια τους να λάμπουν».
6.«Ζούμε μια εποχή λίγο σαχλή, γιατί δεν έχει μεγάλα πράγματα να εμπνεύσουν. Το βλέπεις και στα νέα παιδιά, που προσπαθούν να δημιουργήσουν ομάδες και ψάχνουν να βρουν κάτι που ξεφεύγει από τα συνηθισμένα».
7.«Στη ζωή με απογοητεύουν αυτοί που έχω πιστέψει, όχι εκείνοι στους οποίους δεν πίστεψα ποτέ».
8.«Πολλοί νομίζουν ότι είναι πολύ εύκολο να γράψεις για παιδιά, και γράφουν πολλοί, αλλά είναι δύσκολο όταν προσπαθείς εσύ σαν μεγάλος να πεις πράγματα που θα έλεγε ένα παιδί».
9.«Εμένα, όταν τα παιδιά με ρωτάνε στα σχολεία τι χρειάζεται για να γίνει κανείς συγγραφέας, τους απαντάω τρία πράγματα: Πρώτον να διαβάζει βιβλία, δεύτερον να διαβάζει βιβλία, τρίτον να διαβάζει βιβλία. Αυτό έκανα εγώ από μικρή».
Διαβάστε περισσότερα από τη φιλοσοφική πραμάτεια μας.
- Άλμπερ Καμύ: «Να γιατί είμαι με το μέρος των αγωνιστών…»
- 13 αποφθέγματα για όσους ξυπνούν νωρίς το πρωί ή έστω προσπαθούν
- Μαλβίνα: «ψέματα λέω όταν κλαίγομαι πως τάχα θέλω να μάθω ποια είμαι στην πραγματικότητα….»
- Πάουλο Κοέλιο: «Ένα παιδί μπορεί να διδάξει σε έναν ενήλικο τρία πράγματα…»
- Η «Ασκητική» του Νίκου Καζαντζάκη δε βολεύτηκε: «Χρέος μας λοιπόν να συλλάβουμε…»
- 15 αποφθέγματα του Έρμαν Έσσε: «Αν ξέρω τι σημαίνει αγάπη, αυτό συνέβη επειδή…»
- Κική Δημουλά: «Ήθελα να περπατάμε στον δρόμο αγκαζέ. Εκείνος όχι. Το θεωρούσε …»