Ο Νοαμ Τσόμσκι έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό της Ελλάδας μια ταραγμένη περίοδο, όπου το πρώτο μνημόνιο έφερε μια πρωτόγνωρη οικονομική αστάθεια και οι δυνάμεις του «Αντί» γιγαντώθηκαν, όπως και τα ερωτηματικά σχετικά με το δυσοίωνο μέλλον των λαών.
Ο Τσόμσκι πρωταγωνίστησε στο «Think Tank» που έμελλε να αλλάξει και να ταράξει το μέλλον των Ευρωπαίων.
Ο συγκρουσιακός λόγος του δε φιλοξενείται και δεν υιοθετείται εύκολα, όμως η ουσία κρύβεται στο να μπορέσουμε να ακούμε, να διαβάζουμε και να σκεφτόμαστε νέα ερωτήματα που προκύπτουν στον κόσμο μας άσχετα από το εάν στο τέλος τα απορρίψουμε ή τα δεχθούμε ως μια νέα πραγματικότητα.
Τί πρέπει να γνωρίζουμε για τον Τσόμσκι;
Ο Νόαμ Τσόμσκι είναι διάσημος Αμερικανός γλωσσολόγος, φιλόσοφος, γνωστικός επιστήμονας, ιστορικός, κοινωνικός κριτικός και πολιτικός ακτιβιστής. Γεννήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 1928 στη Φιλαδέλφεια της Πενσυλβάνια και θεωρείται ευρέως ως ένας από τους πιο επιδραστικούς διανοούμενους του 20ού αιώνα και όχι μόνο.
Οι συνεισφορές του Τσόμσκι στη γλωσσολογία είχαν βαθύτατο αντίκτυπο στον τομέα αυτό.
Η θεωρία του για τη μετασχηματιστική-παραγωγική γραμματική, που πρότεινε στις δεκαετίες του 1950 και 1960, έφερε επανάσταση στη μελέτη της δομής και του συντακτικού της γλώσσας. Η αντίληψή του για μια “καθολική γραμματική” υποδηλώνει ότι όλες οι ανθρώπινες γλώσσες μοιράζονται μια κοινή δομική βάση και ότι η ικανότητα εκμάθησης της γλώσσας είναι έμφυτη στους ανθρώπους.
Πέρα από τη γλωσσολογία, ο Τσόμσκι είναι ίσως εξίσου γνωστός για τον πολιτικό ακτιβισμό και την κοινωνική κριτική του. Αναδείχθηκε ως εξέχουσα φωνή διαφωνίας κατά την εποχή του πολέμου του Βιετνάμ στις Ηνωμένες Πολιτείες, μιλώντας κατά του αμερικανικού στρατιωτικού παρεμβατισμού και της κυβερνητικής προπαγάνδας. Συνέχισε να ασκεί έντονη κριτική στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, την εταιρική εξουσία, τον νεοφιλελευθερισμό και άλλες μορφές καταπίεσης και αδικίας.
Οι πολιτικές απόψεις του Τσόμσκι έχουν τις ρίζες τους στις αναρχικές και ελευθεριακές σοσιαλιστικές πεποιθήσεις του. Υποστηρίζει μια αποκεντρωμένη, συμμετοχική μορφή διακυβέρνησης και έχει γράψει εκτενώς για θέματα όπως η χειραγώγηση των μέσων ενημέρωσης, ο ιμπεριαλισμός, ο καπιταλισμός και η συγκέντρωση εξουσίας. Τα πολυάριθμα βιβλία, δοκίμια, διαλέξεις και συνεντεύξεις του καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τη γλωσσολογία και τη φιλοσοφία μέχρι την πολιτική και την οικονομία.
Παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στα 90 του χρόνια, ο Τσόμσκι παραμένει ενεργός στους πνευματικούς και πολιτικούς κύκλους, συνεχίζοντας να γράφει, να μιλάει και να ασχολείται με τα τρέχοντα γεγονότα. Έχει λάβει πολυάριθμα βραβεία και τιμητικές διακρίσεις για τη συμβολή του στη γλωσσολογία, τη φιλοσοφία και τον ακτιβισμό, και το έργο του συνεχίζει να εμπνέει και να επηρεάζει μελετητές, ακτιβιστές και στοχαστές σε όλο τον κόσμο.
Ονειροπόλοι ή πρωτοπόροι; Η διαρκής επιρροή των ιδρυτών του ουτοπικού σοσιαλισμού
15 αποφθέγματα του Νόαμ Τσόμσκι
- Κάθε δικτάτορας θα θαύμαζε την ομοιομορφία και την υπακοή των ΜΜΕ των ΗΠΑ.
- Αν εφαρμόζονταν οι νόμοι της Νυρεμβέργης, τότε κάθε μεταπολεμικός Αμερικανός πρόεδρος θα έπρεπε να είχε κρεμαστεί.
- Η Βίβλος είναι από τα πιο γενοκτονικά βιβλία στην ιστορία.
- Όσο πιο πολύ μεγαλώνεις το φόβο για τα ναρκωτικά και το έγκλημα, τους μετανάστες και τους εξωγήινους, τόσο περισσότερο ελέγχεις τους ανθρώπους.
- Αν δεν πιστεύουμε στην ελευθερία του λόγου των ανθρώπων που απεχθανόμαστε, τότε δεν πιστεύουμε καθόλου σ’ αυτήν.
- Παντού, από τη λαϊκή κουλτούρα μέχρι το προπαγανδιστικό σύστημα, υπάρχει μια συνεχής πίεση να κάνουν τους ανθρώπους να πιστέψουν ότι είναι άσχετοι και ότι ο μοναδικός τους ρόλος είναι να υποστηρίζουν αποφάσεις και να καταναλώνουν.
- Υπάρχει ένας καλός λόγος που κανένας δεν σπουδάζει ιστορία. Σου μαθαίνει πάρα πολλά.
- Όλοι προβληματίζονται πώς να σταματήσουμε την τρομοκρατία. Υπάρχει όμως ένας πραγματικά εύκολος τρόπος: να σταματήσουμε να είμαστε μέρος της.
- Η παράδοση των διανοουμένων είναι να υπηρετούν την Εξουσία, και αν δεν την πρόδινα, θα ντρεπόμουν για τον εαυτό μου.
- Η εκπαίδευση είναι ένα σύστημα επιβαλλόμενης άγνοιας.
- Δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες. Οι Ηνωμένες πολιτείες είναι ένα μονοκομματικό κράτος, και το κυβερνών κόμμα είναι το κόμμα των εταιρειών.
- Υποκριτές είναι εκείνοι που επιβάλλουν στους άλλους κανόνες που αρνούνται οι ίδιοι να δεχτούν για τον εαυτό τους.
- Όποιος μελετήσει αποχαρακτηρισμένα έγγραφα σύντομα συνειδητοποιεί ότι το απόρρητο της κυβέρνησης είναι σε μεγάλο βαθμό μια προσπάθεια προστασίας των πολιτικών υπευθύνων από τον έλεγχο των πολιτών και όχι προστασίας της χώρας από εχθρούς.
- Η θρησκεία βασίζεται στην αντίληψη ότι ο Θεός είναι διανοητικά καθυστερημένος.
- Πώς γίνεται να έχουμε τόσες πολλές πληροφορίες, αλλά να γνωρίζουμε τόσο λίγα;
Ο πρόδρομος του Νίτσε – Μαξ Στίρνερ: «Το θεϊκό είναι υπόθεση του Θεού· το ανθρώπινο, του ανθρώπου»