Η Μαρία Ευθυμίου σε μια συνοπτική και άκρως ουσιαστική ανάλυση των βασικών στοιχείων που πρέπει να γνωρίζουμε για την ελληνική επανάσταση.
Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 ήταν κάτι παραπάνω από μια αυθόρμητη εξέγερση, ήταν ένας σύνθετος και άκρως υπολογισμένος αγώνας που διαμορφώθηκε από ένα πολυποίκιλο σύνολο επαναστατών, πολιτικών μυαλών και διεθνών δυνάμεων.
Ποιος όμως σήκωσε πραγματικά το βάρος της επανάστασης; Ποιος ήταν ο ρόλος των εμπόρων και των μυστικών εταιρειών στην κινητοποίηση της ελληνικής κοινωνίας; Και πώς ο διεθνής παράγοντας άλλαξε την πορεία της επανάστασης;
Η Μαρία Ευθυμίου αναλύει την ανθεκτικότητα του αγροτικού πληθυσμού μέχρι τους στρατιωτικούς ελιγμούς των πολιτικών ηγετών και από τις ναυμαχίες μέχρι τις διπλωματικές νίκες που οδήγησαν σε μια από τις πιο λαμπρές στιγμές της ελληνικής ιστορίας.
(Διαβάστε και δείτε το βίντεο με την αφήγηση της Μαρίας Ευθυμίου παρακάτω)
Όταν η Μαρία Ευθυμίου μάς ανατρίχιασε (ξανά), μιλώντας για την ελληνική γλώσσα (ΒΙΝΤΕΟ)
Η ομιλία της Μαρίας Ευθυμίου για την Επανάσταση του 1821 στο CNN.
«Η Επανάσταση του 1821 στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο στις πλάτες των αγροτών, των γεωργών και των κτηνοτρόφων, γιατί το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού ήταν γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Οι Έλληνες εκείνη την εποχή είχαν συλλέξει δυνάμεις για αυτό το εγχείρημα, γιατί δεν ήταν μικρό. Ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα που δεν ήξερες πού θα σε βγάλει. Επομένως ήταν μια δύσκολη απόφαση. Αυτή την απόφαση την πήραν κυρίως έμποροι. Έμποροι οι οποίοι δρούσαν σε περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στην περιοχή της Μολδοβλαχίας, κυρίως στην Νότια Ρωσία που σήμερα είναι η Ουκρανία, τότε ήταν Ρωσία, αυτό που είναι Οδυσσός κτλ. Και φυσικά Έλληνες οι οποίοι βρίσκονταν και σε παροικίες του εξωτερικού, και στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, χιλιάδες Ελλήνων είχαν στραφεί στο εμπόριο με την Κεντρική Ευρώπη και την Δυτική Ευρώπη, την Ιταλία, την Αυστρία, αυτό που σήμερα είναι Αυστρία, Ουγγαρία και φυσικά σε γερμανικές περιοχές.
Ξεκίνησε από την Βλαχία και την Μολδαβία πρώτα, εκεί ξεκίνησε η Επανάσταση και μετά κινήθηκε νοτιότερα, έγιναν επαναστατικές δράσεις και στην Μακεδονία και στην Θεσσαλία κτλ. Αλλά οι Οθωμανοί τις κατενίκησαν είτε στρατιωτικά είτε με προληπτικές σφαγές. Έτσι η Επανάσταση τελικά περιορίστηκε σε αναλογικά μικρό γεωγραφικά εύρος.
Οι Έλληνες ως προς την ναυτοσύνη, ήταν πολύ υπέρτεροι των Τούρκων, όχι ως προς τα πλοία. Τα πλοία τους ήταν εμπορικά των Οθωμανών. Τα πλοία ήταν πολεμικά και μεγάλα και δυνατά και τα κανόνια τους κτλ. Αλλά οι Έλληνες είχαν ναυτοσύνη.
Στο στρατιωτικό σκέλος θα μπορούσε να αναφέρει κανείς δύο, που ήταν οι πιο σημαντικοί, ο ένας της Πελοποννήσου δηλαδή ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο άλλος της Στερεάς Ελλάδας, ο Γιώργιος Καραϊσκάκης. Από τους πολιτικούς μας δεν υπάρχει αμφιβολία. Ένα άτομο είναι το άκρος ιδιαίτερο, ονομάζεται Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και είναι ο σπουδαιότερος πολιτικός της Επανάστασης του 1821 με απόσταση. Υπήρχαν προύχοντες τοπικοί, οι οποίοι ήταν μέλη της Φιλικής Εταιρείας και έτοιμοι για την Επανάσταση, αυτό έπαιξε μεγάλο ρόλο για την Επανάσταση του 1821 διότι όταν ο επώνυμος μπαίνει στην Επανάσταση συμπαρασύρει όλη την κοινωνία μαζί του.
Είναι τελείως φυσικό αυτό στις κοινωνίες γι’ αυτό και η Φιλική Εταιρεία έδευσε, εκεί έδωσε όλη την προσπάθεια να μοιήσει τους επώνυμους και μοιήθηκαν. Δηλαδή οι προύχοντες και κληρικοί ήσαν μέλη της Φιλικής Εταιρείας, αυτό έπαιξε μεγάλο ρόλο, όπως και ένοπλοι περιφερειακοί διοικητές, όπως ήταν οι αρματολοί. Οι αρματολοί ήταν υπάλληλοι των Οθωμανών, δημόσιοι υπάλληλοι των Οθωμανών πάνω στα βουνά που και αυτοί σε αρκετά μεγάλο βαθμό μετέσχαν στην Επανάσταση του 1821 και φυσικά μετά διάφοροι ένοπλοι, κυρίως ληστές και κλέφτες, οι οποίοι ήταν επίρρεπείς στο να μετέχουν σε διάφορα τέτοια γεγονότα διότι για πολλούς από αυτούς ήταν ευκαιρία για ληστείες ή κάποιοι από αυτούς είχαν και ιδεολογία και ήταν ευκαιρία για να πολεμήσουν τους Οθωμανούς.
Στο ερώτημα αν βοήθησαν οι μεγάλες δυνάμεις η απάντηση είναι ναι. Τεράστια σύμβολη στην ελληνική επανάσταση. Δεν υπάρχει ίσως μεγαλύτερο σημείο το οποίο θα έπρεπε να υπογραμμίσουμε διότι. Ενώ ξεκίνησε η επανάσταση με αρνητική την Ευρώπη. Η Αγγλία άρχισε το 1923 μόνη της με τον George Canning τον Υπουργό Εξωτερικών και τα λοιπά μέσα και από την πίεση του φιλελληνικού κινήματος το οποίο με την έκρηξη της ελληνικής επανάστασης ήταν τεράστιας κλίμακας στην Ευρώπη. Οι φιλελληνικοί κύκλοι του Λονδίνου πέτυχαν, ο οίκος Loughnan & O’Brien, να δεχθούν να δώσουν στους Έλληνες δάνειο. Αυτά τα δάνεια έπαιξαν ρόλο στην έμεση αναγνώριση ύπαρξης του ελληνικού μορφώματος και θεωρήθηκε πολύ μεγάλη νίκη διεθνώς. Διπλωματικά ήταν η μεγαλύτερη νίκη που είχαμε, το γεγονός ότι δανειοδοτηθήκαμε.
Όταν τα δάνεια δόθηκαν στην Ελλάδα υπήρχε τεράστια συγκίνηση και όταν πλέον έμοιαζε ότι η επανάσταση τελειώνει και ότι πάει να χαθεί όλο το εγχείρημα και ότι οι Έλληνες θα ζήσουν μια γενική σφαγή, τότε ενώθηκαν τρεις μοίρες του Αγγλικού, του Γαλλικού και του Ρωσικού στόλου οι οποίοι και έδωσαν την νικηφόρα ναυμαχία στο Ναυαρίνο ενάντια στους Οθωμανούς και αυτό είναι κορυφαία στιγμή της επανάστασης διότι στην ουσία αυτές οι τρεις μεγάλες δυνάμεις μπήκαν στο πλευρό των Ελλήνων ένοπλα. Δηλαδή έχασαν άντρες τους, βυθίστηκαν πλοία τους. Δεν υπήρχε περίπτωση να μην προκύψει κάτι θετικό. Για τους Έλληνες δηλαδή κάποιο ίδιο είδους κρατικό μόρφωμα διότι θα σήμαινε ήττα των τριών αυτών δυνάμεων. Δεν υπήρχε περίπτωση οι τρεις αυτές δυνάμεις να επιτρέψουν κάτι τέτοιο.
Το μήνυμα που θα οφείλαμε να έχουμε στο νου μας από την επανάσταση είναι η αντοχή. Αυτή την αντοχή μας την οφείλουμε στο σκληραγωγημένο των Ελλήνων. Οι Έλληνες στην εποχή εκείνη ήταν ένας εξαιρετικά σκληραγωγημένος λαός. Οι ξένοι Ευρωπαίοι, οι οποίοι έρχονταν τουλάχιστον αυτό το σημείο, το θαύμαζαν. Και τούτο διότι ήταν άνθρωποι της υπαίθρου που είχαν μάθει να ζουν με ελάχιστο φαγητό και με ελάχιστες ανέσεις».
Παρακολουθήστε το βίντεο με την ομιλία της Μαρίας Ευθυμίου:
You are currently viewing a placeholder content from YouTube. To access the actual content, click the button below. Please note that doing so will share data with third-party providers.
Διαβάστε περισσότερες καταθέσεις από αγαπημένους λογοτέχνες:
- Οδυσσέας Ελύτης: «Όλα τα πήρε το καλοκαίρι με τα μισόλογα τα σβησμένα»
- Τα γράμματα του Ρίλκε που μάς καθοδηγούν διαχρονικά: «Έρωτας δε θα πει ν’ ανοίγεσαι…είναι…»
- 11 σπουδαία αποφθέγματα του Τερζάκη: «Τι σχέση έχει με την αγάπη ο έρωτας; Η αγάπη είναι …»
- Καβάφης: «Επέστρεφε συχνά και παίρνε με, αγαπημένη αίσθησις επέστρεφε και παίρνε με»
- Τα ερωτικά, τολμηρά και απαγορευμένα ποιήματα του Μπωντλαίρ
- Τι είναι ο έρωτας; 10 ποιήματα προσπαθούν να του δώσουν μορφή
- Η Μαλβίνα Κάραλη σε ένα ερωτικό απόσπασμα: «Ακραία, απόλυτη βία ο έρωτας..»
- Αποφθέγματα των αρχαίων Ελλήνων για τον έρωτα – Τι ήταν ο έρωτας για αυτούς;