Μίλτος Σαχτούρης – «Ἡ νοσταλγία γυρίζει»: Ο ατελείωτος εσωτερικός εξερευνητικός διάλογος γύρω από την έννοια του πόνου

Εάν υπάρχει ένα κύριο θέμα στην ποίηση του Μίλτου Σαχτούρη, αυτό φαίνεται να είναι ο ατελείωτος εσωτερικός εξερευνητικός διάλογος γύρω από την έννοια του πόνου, αντιλαμβανόμενος τον ως βαθύτερη ουσία και αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης.

11 Ελληνίδες ποιήτριες που έδωσαν τα χρώματά τους στη λογοτεχνία

Ο Μίλτος Σαχτούρης, σημαντικός Έλληνας ποιητής, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1919. Σπούδασε Νομικά αλλά εγκατέλειψε τα προπτυχιακά του βήματα για να αφοσιωθεί στην ποίηση, ιδίως μετά τον θάνατο του πατέρα του το 1939. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής υπέφερε από φυματίωση, αλλά συμμετείχε στον Εμφύλιο πόλεμο ως στρατιώτης.

Η κριτική προσοχή στο έργο του αυξήθηκε στη δεκαετία του ’60, ενώ κέρδισε τρία κρατικά βραβεία και τα ποιήματά του ενσωματώθηκαν σε εκπαιδευτικά βιβλία. Πολιτικά κλίνει προς την Αριστερά, αλλά δεν ήταν πλήρως ενταγμένος. Παρά την πολιτική του στάση, διατηρούσε σχέση με τη ζωγράφο Γιάννα Περσάκη από το 1960 έως τον θάνατό του το 2005. Τα ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, ενισχύοντας την παγκόσμια αναγνώρισή του.

‘Ενα ποίημα του που περιγράφει μια σειρά από εικόνες και γεγονότα με μελαγχολικό και σκοτεινό τόνο είναι «Η νοσταλγία γυρίζει». Το ποίημα δημιουργεί μια ατμόσφαιρα μελαγχολίας και μυστηρίου, ενώ η συμβολική χρήση των εικόνων προσδίδει βάθος και πολυσημία στο κείμενο. Με βαθιά προσωπικά κίνητρα, ο Σαχτούρης αποτύπωσε ένα συναισθηματικό κοίλωμα γεμάτο άγχος και ασφυξία, χρησιμοποιώντας εφιαλτικά σχήματα που διαπερνούν εκφραστικά το συλλογικό τραύμα ενός τόπου που υφίσταται τις σκληρές δοκιμασίες της Ιστορίας. Η τρομοκρατία της Κατοχής και οι θηριωδίες του Εμφυλίου λειτουργούν ως αφετηρία για ένα εσωτερικό ταξίδι.

Με μοναδική συνέπεια, ο Μ. Σαχτούρης για περισσότερο από μισό αιώνα χαρτογραφεί τα τοπία του εσωτερικού πόνου του σύγχρονου ανθρώπου, συχνά περνώντας αυτή την εξερεύνηση με υποχθόνιο χιούμορ. Το χιόνι συνήθως αντιπροσωπεύει κάτι κρύο και παγωμένο, αλλά ταυτόχρονα εκπέμπει μια αίσθηση γαλήνης, αγνότητας και ηρεμίας, ενώ δεν λείπει και ο συμβολισμός του έρωτα μέσω της παρουσίας της γυναίκας.