Μάνος Κατράκης: Αποφθέγματα και γεγονότα από μια πολυτάραχη ζωή

Ο Μάνος Κατράκης γεννήθηκε στις 14 Αυγούστου 1908 στο Καστέλι Κισσάμου της Κρήτης. Ήταν το μικρότερο από τα πέντε παιδιά που γεννήθηκαν από τον έμπορο Χαράλαμπο Κατράκη και την Ειρήνη.Σε ηλικία μικρότερη των 10 ετών, η οικογένειά του μετακόμισε στην Αθήνα λόγω της προβληματικής επιχείρησης του πατέρα του, ελπίζοντας να βρει καλύτερες επαγγελματικές ευκαιρίες στην πρωτεύουσα.

Παρά το νεαρό της ηλικίας του, ο Μάνος ανέπτυξε έντονο ενδιαφέρον για το ποδόσφαιρο και τον τράβηξε ο κόσμος του θεάτρου. Ξεκίνησε το ποδοσφαιρικό του ταξίδι με τις ομάδες “Κεραυνός” και αργότερα “Αθηναϊκός”. Οι συνθήκες τον οδήγησαν να γίνει προστάτης της οικογένειάς του, καθώς ο πατέρας του απουσίαζε συχνά και ο μεγαλύτερος αδελφός του Γιάννης βρισκόταν στην Αμερική.

Ωστόσο, το ταλέντο του Μάνου στις θεατρικές τέχνες θα αναγνωριστεί σύντομα. Έκανε την πρώτη του εμφάνιση σε θεατρική σκηνή της Αθήνας το 1927. Η ενεργητικότητα και ο δυναμισμός του τράβηξαν την προσοχή του σκηνοθέτη Κώστα Λελούδα, με αποτέλεσμα να παίξει ρόλο στη βωβή ταινία “Το λάβαρο του ’21” το 1928.Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, ο Μάνος ανέβηκε στο θεατρικό προσκήνιο. Δημιούργησε σχέσεις με αξιόλογες προσωπικότητες της εποχής του, όπως ο μαέστρος Δημήτρης Μητρόπουλος, και παντρεύτηκε την Άννα Λόρη, επίσης ηθοποιό. Τόλμησε να συνεργαστεί με διάφορους θεατρικούς θιάσους και τελικά εντάχθηκε στο Εθνικό Θέατρο το 1931.

Μέριλιν Μονρόε – Άρθουρ Μίλερ: Ο έρωτας που αιχμαλώτισε τη φαντασία μας

Η έναρξη του πολέμου και της κατοχής έφερε προκλήσεις στη ζωή του. Ο Μάνος συμμετείχε ενεργά στις συγκρούσεις και επέδειξε θάρρος, αλλά ακολούθησαν προσωπικές δυσκολίες, όπως αποτυχημένοι γάμοι και η απώλεια των δίδυμων παιδιών του κατά τη γέννηση. Η πολιτική του ενασχόληση με το ΕΑΜ και τα αριστερά ιδεώδη του προκάλεσαν συντηρητικές αντιδράσεις.

Το 1943 έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ίδρυση του Κρατικού Θεάτρου Θεσσαλονίκης και αργότερα επανεντάχθηκε στο Εθνικό Θέατρο. Ωστόσο, λόγω της άρνησής του να υπογράψει δήλωση μετανοίας, εξορίστηκε σε διάφορα μέρη μέχρι το 1952.Αφού επέστρεψε στην Αθήνα, αντιμετώπισε ένα δύσκολο μετεμφυλιακό περιβάλλον. Παρά τις δυσκολίες, επέμεινε, εργάστηκε στο ραδιόφωνο και σταδιακά εξασφάλισε ρόλους στο θέατρο και τον κινηματογράφο. Οργάνωσε “απογεύματα ποίησης” και πρωταγωνίστησε σε παραγωγές που απέσπασαν αναγνώριση.

Το 1954 γνώρισε τη Λίντα Άλμα, η οποία θα γινόταν σύζυγός του, σηματοδοτώντας μια καμπή στην προσωπική του ζωή. Η περίοδος αυτή σηματοδότησε το ζενίθ της καριέρας του Μάνου, εδραιώνοντας τη θέση του ως καταξιωμένου καλλιτέχνη.Πέρα από τις θεατρικές του ενασχολήσεις, ο Μάνος έτρεφε πάθη για τις γυναίκες και τις ιπποδρομίες. Το πολύπλευρο ταλέντο του, η σαγηνευτική φωνή του και τα ιδανικά του έγιναν τα χαρακτηριστικά του.

Συνεργαζόμενος με καταξιωμένους καλλιτέχνες και συμμετέχοντας σε πολυάριθμες εκδηλώσεις, άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στην ελληνική ποιητική παράδοση. Έκανε επίσης αξιοσημείωτες εμφανίσεις σε ταινίες, κερδίζοντας αναγνώριση για τις ερμηνείες του.Με τραγικό τρόπο, ο Μάνος Κατράκης έφυγε από τη ζωή στις 2 Σεπτεμβρίου 1984, σε ηλικία 78 ετών, λίγο μετά τα γυρίσματα του “Ταξιδιού στα Κύθηρα” του Θοδωρή Αγγελόπουλου. Η υγεία του είχε επιδεινωθεί, χτυπημένος από καρκίνο των πνευμόνων. Αναπαύθηκε στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.

Μάνος Κατράκης: Τα αποφθέγματά του:

«Έγινα ηθοποιός όπως θα μπορούσα να γίνω και σιδηρουργός. Ήθελα να ξοδιάσω όσες δυνάμεις κρύβαν τα μπράτσα μου και η ψυχή μου.»

 

«Πάρε λίγο φως από τον ήλιο, λίγα λουλούδια, λίγα κελαηδήματα πουλιών,
κάτι από το ποταμάκι που τρέχει, κάτι από την αγάπη, βάλ’ τα όλα μαζί,
και τότε θα δεις τι όμορφη που είναι η ζωή.»

«Και να γνώριζα τη γλώσσα του Ρακίνα και του Μολιέρου πάλι θα σας μίλαγα ελληνικά.»

«Θέλω να με γνωρίσετε σωστά. Θέλω να σας πω πως γεννήθηκα στην Κρήτη. Μεγάλωσα ξυπόλητο παιδί στις αμμουδιές της πατρίδας μου, που έβαζα στ’ αυτιά μου τα κοχύλια της θάλασσας να ακούσω τη βουή του ωκεανού. Δεν ήξερα να αποζητώ την ομορφιά, μα η ομορφιά ξεδιπλωνόταν ολόγυρά μου. Δεν ήξερα να αποζητώ τη λεβεντιά. Μα η λεβεντιά με συνέπαιρνε μέσα μου από τις ιστορίες του παππού μου. Αφήστε να παινέψω την πατρίδα μου.»

 

– Τι είναι Μανόλη;
– Θες να ‘ρθω στο σπίτι, μάνα;
– Πώς θα ‘ρθεις;
– Ε… θα υπογράψω και θα ‘ρθω
– Ιντα να υπογράψεις;
– Δήλωση
– Ιντα δήλωση;
– Οτι δεν είμαι αυτό που είμαι…
– Και δεν είσαι;
– Είμαι
– Μην υπογράψεις, κερατά, μην υπογράψεις…

«…Ξέρεις η Ελλάδα είχε γεμίσει τυχερά παιχνίδια την εποχή εκείνη. Όλα τα ψαρομάγαζα, όλες οι αγορές παντού, όπου σύχναζε ο φτωχόκοσμος ήτανε γεμάτα ρουλέτες και «31». Με κρατάνε που λες στη λέσχη και με βάζουνε να παίξω. Κέρδισα την πρώτη μέρα. Μετά σηκώθηκα πήγα σπίτι μου με το παραδάκι στην τσέπη. Γλυκάθηκα όμως, ξαναπήγα και κόλλησα κι εγώ στη λέσχη, όπως καταλαβαίνεις, αλλά μάλλον μου τα έτρωγε, παρά κέρδιζα. Εκεί πέρα, αλλά και σε όλες τις λέσχες της εποχής, σύχναζαν κάθε είδους άνθρωποι. Μαυραγορίτες, προδότες, καταδότες, άνθρωποι της αντίστασης που εκτελούσαν κάποια αποστολή, άνθρωποι φτωχοί και πεινασμένοι που όλες τους τις ελπίδες τις είχαν αφημένες στη θεά τύχη. Ακόμα και Γερμανοί μπαίνανε. Μια και η λέσχη δε με σήκωνε, άρχισα να σκέφτομαι με ποιο τρόπο θα ενίσχυα τον μισθό μου που, όπως σου είπα άντε να έφτανε για ένα πιάτο φαΐ. Και τη βρήκα. Ο Μάνος Κατράκης βρέθηκε να πουλάει ψάρια για τέσσερις μήνες.»

 

Βιβλία: 10 βιβλία με τις υψηλότερες πωλήσεις όλων των εποχών