Η εξέλιξη των πριγκιπισσών της Disney με την πάροδο των ετών αντανακλά μια ευρύτερη κοινωνική στροφή προς πιο ποικίλες, ισχυρές και προοδευτικές αφηγήσεις. Τα προηγούμενα χρόνια, οι πριγκίπισσες της Disney συχνά απεικονίζονταν ως κοπέλες σε στενοχώρια, περιμένοντας έναν πρίγκιπα να τις σώσει. Ωστόσο, καθώς οι αξίες της κοινωνίας άλλαξαν, το ίδιο έγινε και με την απεικόνιση των χαρακτήρων των ηρωίδων.
Κατά τη διάρκεια του τελευταίου αιώνα, οι πριγκίπισσες της Disney έχουν υποστεί σημαντική και απαραίτητη εξέλιξη. Από την εμφάνιση της πρώτης πριγκίπισσας, της Χιονάτης το1937 έως την τελευταία προσθήκη στο Encanto (Ένας κόσμος μαγικός) του 2021, η πριγκιπισσένια κληρονομιά συνεχίζει να μεταμορφώνεται, αγκαλιάζοντας θετικές αλλαγές. Μαζί με την ανθρωπότητα, εξελίσσονται και αυτές. Πάμε να δούμε την πορεία τους από τη δεκαετία του ’30 μέχρι και σήμερα.
1937: Χιονάτη
«Η Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι» κυκλοφόρησε το 1937, κάνοντας το ντεμπούτο της πρώτης πριγκίπισσας της Disney. Το μόνο σίγουρο: είναι αψεγάδιαστα όμορφη. Επιπλέον, μαγειρεύει και καθαρίζει ένα σπίτι για επτά μάγκες που δεν φαίνεται να μπορούν να περιποιηθούν τον εαυτό τους. Ευτυχώς, έχουμε κάνει πολύ δρόμο από τις πριγκίπισσες όπως Χιονάτη.
1950: Σταχτοπούτα
Μια άλλη πριγκίπισσα της Disney που είναι εξαιρετικά ξεπερασμένη η Σταχτοπούτα. Αναγκασμένη να μαγειρεύει και να καθαρίζει για τις άσχημες για την εποχή θετές αδερφές και τη θετή μητέρα της, το μόνο που χρειάζεται για να πετύχει την ευτυχία είναι ένα όμορφο φόρεμα και ένας όμορφος, πλούσιος σύζυγος για να την ερωτευτεί και να την βγάλει από τη θλιβερό της ζωή (;;;). Αυτό δεν είναι και το καταλληλότερο μήνυμα για να περάσετε στα μικρά παιδιά σήμερα.
1959: Ωραία Κοιμωμένη
Διατηρώντας το προβληματικό αυτό τρένο στις ράγες, συνεχίζουμε με την «Ωραία Κοιμωμένη». Ξυπνά από έναν καταραμένο ύπνο από ένα μη συναινετικό φιλί (βλ. επίσης: Χιονάτη). Η Ωραία Κοιμωμένη ολοκληρώνει την τριπλέτα της «Χρυσής Εποχής» των πριγκιπισσών της Disney, δηλαδή τις κοπέλες σε αγωνία που περιμένουν τους πρίγκιπες τους να τις σώσουν. Αλλά η τάση των παθητικών γυναικείων προτύπων τελειώνει εδώ, ευτυχώς.
1989: Άριελ
Μετά από μια παύση 30 ετών, η Μικρή Γοργόνα εμφανίστηκε στη σκηνή ως μια εξαιρετικά διαφορετική πριγκίπισσα Disney. Σε αντίθεση με τις ευγενικές, φινετσάτες γυναίκες που είχαν προηγηθεί, η Άριελ είναι επαναστατική, περίεργη και με αυτοπεποίθηση και ακολουθεί αυτό που θέλει στη ζωή της. Παραβαίνει τους κανόνες και αναζητά την περιπέτεια. Δεν περιμένει να τη σώσει ένας άντρας – σώζει τον πρίγκιπά της. Εις διπλούν! Και μην σπεύσετε να πείτε ότι η Άριελ θυσιάζει τη φωνή της για να πάρει τον τύπο. Στην πραγματικότητα επιλέγει να εγκαταλείψει τη φωνή της για να γίνει άνθρωπος, εκπληρώνοντας ένα όνειρο ζωής να ζήσει πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ένα ειδύλλιο με έναν καυτό πρίγκιπα που αγαπούσε τα σκυλιά ήταν απλώς ένα διασκεδαστικό μπόνους.
1991: Μπελ
Μόλις δύο χρόνια αργότερα, η «Πεντάμορφη και το Τέρας» παρουσιάζουν την Μπελ. Όπως και η Άριελ, θέλει περισσότερα από τη ζωή. Είναι έξυπνη, επιλέγοντας να διαβάσει όσο το δυνατόν περισσότερα βιβλία. Επίσης, ερωτεύεται έναν άντρα για την προσωπικότητά του παρά από την (τερατώδη) εμφάνισή του. Μιλάμε για μια σύγχρονη γυναίκα!
1992: Γιασμίν
Μέχρι τώρα, όλες οι πριγκίπισσες της Disney ήταν λευκές. Με τον Αλαντίν, οι θαυμαστές είδαν την πρώτη έγχρωμη πριγκίπισσα της Disney.
1995: Ποκαχόντας
Η Ποκαχόντας συνέχισε την τόσο αναγκαία τάση για τις μη λευκές πριγκίπισσες της Disney με την τιμητική ιθαγενή Αμερικανίδα ηρωίδα. Η Ποκαχόντας δίνει τέλος στους πολέμους και πιέζει για την αποδοχή, ανεξάρτητα από το χρώμα του δέρματος!
1998: Μουλάν
Και οι πριγκίπισσες που πάνε κόντρα στον πόλεμο δεν σταματούν εκεί, καθώς η Μουλάν βγήκε λίγα χρόνια αργότερα, η οποία πολέμησε και νίκησε τους Ούννους και το πιο σημαντικό, τον σεξισμό, καθώς απέδειξε ότι μια γυναίκα πολεμίστρια είναι εξίσου καλή – αν όχι καλύτερη από τους άνδρες.
2007: Ζιζέλ
«Η Μαγεμένη» σηματοδοτεί την πρώτη ζωντανή πριγκίπισσα της Disney και ενώ ο αφελής, αισιόδοξος τρόπος σκέψης της Ζιζέλ ταιριάζει περισσότερο με τις προηγούμενες πριγκίπισσες της Disney, αυτή η rom-com ανατρέπει όλα αυτά τα παλιά στερεότυπα και ιδέες, καθώς η Ζιζέλ αποτελεί σκληρή αλλά αυθεντική πτυχή της πραγματικότητας όταν εξορίζεται από τον παραμυθένιο κόσμο των κινουμένων σχεδίων της στο ζωντανό κόσμο της Νέας Υόρκης.
2009: Τιάνα
«Η πριγκίπισσα και ο βάτραχος» συστήνει στους θαυμαστές της Disney μια γυναίκα που προτιμά να δουλέψει σκληρά (μερικές φορές σε σημείο εξάντλησης!) για να πετύχει το όνειρό της παρά να ακολουθήσει τον εύκολο δρόμο- ή να βασιστεί σε έναν άντρα για να τη βοηθήσει να φτάσει το στόχο της. Αλλά επιλέγει να κάνει το σωστό, ακόμα κι όταν είναι η πιο δύσκολη επιλογή.
2010: Ραπουνζέλ
Η Disney πήρε έναν κλασικό παραμυθένιο χαρακτήρα όπως η Ραπουνζέλ και την εκσυγχρόνισε για το «Μαλλία Κουβάρια». Η Ραπουνζέλ ξεπερνάει τη ζώνη άνεσής τη για να αναζητήσει τον εαυτό της.
2012: Μέριντα
Αν θέλετε να δείτε πόσο μακριά έχουν φτάσει οι πριγκίπισσες της Disney από τη Χιονάτη, απλά κοιτάξτε τη «Γενναία». Η νεαρή και ξεροκέφαλη Μέριντα αρνείται να παντρευτεί έναν πρίγκιπα. Η εξέλιξή της κατά τη διάρκεια της ταινίας δεν έχει να κάνει με την εύρεση αγάπης, αλλά μάλλον με την αποκατάσταση της διαλυμένης σχέσης της με τη μητέρα της.
2012: Βανελόπη
Η Σάρα Σίλβερμαν είναι η πρώτη Εβραία πριγκίπισσα της Ντίσνεϋ, αφού στο τέλος του «Ράλφ: Η Επόμενη Πίστα» αποκαλύφθηκε ότι ήταν πραγματική πριγκίπισσα. Προσπαθεί να αγωνιστεί με όλους τους άλλους παίκτες, παρόλο που τα λάθη της την φέρνουν σε μειονεκτική θέση. Στο τέλος, αγκαλιάζει τη μοναδικότητά της και μετατρέπει την αδυναμία της σε δύναμη.
2013: Άννα και Έλσα
Και οι δύο πριγκίπισσες στην πρώτη ταινία «Ψυχρά κι Ανάποδα» αντιπροσωπεύουν δυναμικά, θετικά και μοντέρνα χαρακτηριστικά. Η πραγματική ιστορία αγάπης είναι ανάμεσα στις αδερφές Anna (με φωνή Kristen Bell) και Elsa (Idina Menzel), παρά με έναν άντρα. Επιπλέον, η Έλσα μαθαίνει να αγκαλιάζει τη δύναμή της αντί να καταπιέζει ή να φοβάται αυτό που την κάνει ξεχωριστή, χαρίζοντάς μας τη μπαλάντα που στογμάτισε μια δεκαετία. Και, με το «Ψυχρά κι Ανάποδα 2», αυτές οι πριγκίπισσες συνεχίζουν να προωθούν τις αξίες της Disney.
2016: Βαϊάνα
Η Βαϊάνα έκανε το ντεμπούτο της ως μια νεαρή πριγκίπισσα που αφιερώνει τη ζωή της για να σώσει τους ανθρώπους της. Δεν αφήνει τον φόβο ή την αμφιβολία να την εμποδίσει να κάνει το σωστό. Και επίσης δεν αφήνει κανέναν να μπει στο δρόμο της — ακόμα κι αν είναι ένας ημίθεος.
2019: Πριγκίπισσα Λέια
Ενώ το Star Wars: Episode IV — A New Hope κυκλοφόρησε στην πραγματικότητα το 1977, παρουσιάζοντας την ατίθαση πριγκίπισσα (τώρα στρατηγό) Λέια στον κόσμο, η συγχώνευση Disney-Fox που την έκανε πριγκίπισσα της Disney δεν έγινε μέχρι τον Μάρτιο του 2019. Και είναι η τέλεια πριγκίπισσα της Ντίσνεϋ — επαναστατική, δυνατή και αληθινή ηγέτης, που μάχεται για την ειρήνη, ενάντια στο κακό.
2021: Ράια
Η «Η Ράια και ο Τελευταίος Δράκος» συνεχίζει τη σύγχρονη ώθηση της Disney για διαφορετικότητα στην οθόνη με μια άλλη πριγκίπισσα που δίνει τέλος στον πόλεμο, αυτή τη φορά με επίκεντρο τον πολιτισμό της Νοτιοανατολικής Ασίας. Και, παρόλο που η πανδημία του COVID καθυστέρησε την κυκλοφορία αυτής της ταινίας κατά τέσσερις μήνες, η Ράια άξιζε απολύτως την αναμονή. Η νεαρή πριγκίπισσα πολεμίστρια είναι ατίθαση, ευγενής και ανιδιοτελής — αλλά, το πιο σημαντικό, εξακολουθεί να έχει ελαττώματα. Κάνει λάθη—ακόμα και μοιραία που στην αρχή μπορεί να φαίνονται αλόγιστα, αλλά ποτέ δεν τα παρατάει και τελικά παίρνει ένα πολύτιμο μάθημα για την εμπιστοσύνη στους άλλους ανθρώπους.
2021: Μίραμπελ
Η νεαρή έφηβη στο κέντρο του «Ενκάντο» είναι ιδιόρρυθη και έχει βαθιά ενσυναίσθηση για τους άλλους. Σε αντίθεση με όλους τους άλλους στη μεγάλη λατινοαμερικανική οικογένειά της, η Μίραμπελ δεν έχει ιδιαίτερες δυνάμεις, δεξιότητες ή χαρίσματα, αλλά αυτό δεν την εμποδίζει να κάνει αυτό που είναι σωστό, αποδεικνύοντας ότι ο καθένας έχει ό,τι χρειάζεται για να είναι ήρωας. Και αυτό που κάνει τη Μίραμπελ την πιο σύγχρονη πριγκίπισσα της Disney είναι ότι δεν είναι καν πριγκίπισσα και δεν παλεύει καθόλου με έναν «κακό» – το αποκορύφωμα της ταινίας την βάζει αντιμέτωπη με τη δική της αυταρχική αλλά καλοπροαίρετη γιαγιά.
7 συμβουλές για τα παιδιά μας από τους ψυχολόγους του Χάρβαρντ