Η φράση “Ες αύριον τα σπουδαία” έρχεται να φωτίσει μια κομβική στιγμή στην ιστορία της Θήβας, την ανατροπή των ολιγαρχικών το 379 π.Χ. Ο Αρχίας, ηγέτιδα μορφή των ολιγαρχικών, υιοθέτησε αυτή την ρήση, υποτιμώντας την επικείμενη απειλή.
15 φράσεις του σήμερα που η σκούφια τους κρατεί από τα αρχαία χρόνια
Το 382 π.Χ., ο Αρχίας, ο Λεοντίδας και ο Φίλιππος, ολιγαρχικοί, επιδίωξαν την κατάληψη της εξουσίας στη Θήβα. Συνεργάστηκαν με τη Σπάρτη, λαμβάνοντας στρατιωτική υποστήριξη από τον Φοιβίδα. Η αιφνιδιαστική κατάληψη της Καδμείας, ακρόπολης της Θήβας, έφερε την ολιγαρχία στην εξουσία, ενώ οι δημοκρατικοί διώχθηκαν.
Ο Πελοπίδας, ηγέτη της δημοκρατικής παράταξης, κατέφυγε στην Αθήνα, ενώ σπαρτιατική φρουρά εγκαταστάθηκε στην Καδμεία, καθιστώντας τη Θήβα υποτελή στην Σπάρτη.
Τρία χρόνια αργότερα, το 379 π.Χ., ο Πελοπίδας και οι σύντροφοί του οργάνωσαν την ανατροπή των ολιγαρχικών. Εκμεταλλευόμενοι μια χιονοθύελλα, περίπου πενήντα άνδρες, μεταμφιεσμένοι, εισήλθαν στη Θήβα και βρήκαν καταφύγιο σε ομοϊδεάτες. Ο Πελοπίδας και οι περισσότεροι κρύφτηκαν στο σπίτι του Χάροντα. Σκοπός τους ήταν η δολοφονία των ολιγαρχικών ηγετών την ίδια νύχτα, επαναφέροντας την δημοκρατία.
Η επιχείρηση στέφθηκε με επιτυχία, σηματοδοτώντας την απαρχή της θηβαϊκής ηγεμονίας.
Ο Φυλλίδας, γραμματέας των ολιγαρχικών και κρυφός δημοκρατικός, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία του σχεδίου. Οργάνωσε ένα συμπόσιο στο σπίτι του, προσκαλώντας τους ολιγαρχικούς και υποσχόμενος γυναικεία συντροφιά. Στόχος ήταν να τους μεθύσει και να τους αιφνιδιάσουν ο Πελοπίδας και οι άντρες του, μεταμφιεσμένοι σε γυναίκες.
Ωστόσο, προβλήματα δεν άργησαν να εμφανιστούν. Ο Λεοντιάδας, ικανός ηγέτης των ολιγαρχικών, παρέμεινε στο σπίτι του, αναγκάζοντας τους δημοκρατικούς να χωριστούν σε ομάδες. Επιπλέον, ο Αρχίας πληροφορήθηκε για ύποπτους άντρες στην πόλη, με τον Χάρωνα, οικοδεσπότη των δημοκρατικών, να εμπλέκεται. Ο Φυλλίδας καθησύχασε τον Αρχία, καλώντας παράλληλα τον Χάρωνα στο συμπόσιο.
Ο Χάρωνας διαβεβαίωσε τον Αρχία για την ψευδαισθησία των πληροφοριών, ενώ ο Φυλλίδας, εκμεταλλευόμενος την έλξη του Αρχία για τις γυναίκες, τον έστρεψε προς την αναμονή της άφιξής τους.
Ο Χάρωνας, επιστρέφοντας στο σπίτι του, ενημέρωσε τον Πελοπίδα και τους άντρες του ότι το σχέδιο δεν είχε προδοθεί. Χωρισμένοι σε δύο ομάδες, ξεκίνησαν για να εκτελέσουν τα χτυπήματά τους.
Οι δημοκρατικοί προχώρησαν στην κρεβατοκάμαρα, έτοιμοι να εκτελέσουν το σχέδιό τους. Ο Λεοντιάδας επιτέθηκε στον πρώτο που του βρέθηκε μπροστά, τον Κιφησόδωρο, με αποτέλεσμα να τον σκοτώσει. Αμέσως μετά, συγκρούστηκε με τον Πελοπίδα, προκαλώντας μια σκληρή μάχη που δυσκόλευε λόγω του περιορισμένου χώρου και του πτώματος που εμπόδιζε τις κινήσεις τους.
Τελικά, ο Πελοπίδας κατάφερε να νικήσει, αφήνοντας πίσω του έναν νεκρό Λεοντιάδα. Η άλλη ομάδα δημοκρατικών επιτέθηκε στο σπίτι του Φυλλίδα, όπου εκείνος είχε διοργανώσει ένα όργιο. Αφού μπήκαν μέσα, αρχίσανε να επιτίθενται στους ολιγαρχικούς, σκοτώνοντας και μερικούς αθώους. Ο Φυλλίδας απέτρεψε πολλές περαιτέρω απώλειες αναλαμβάνοντας δράση για να σώσει ζωές.
«Ες Αύριον τα Σπουδαία»
Ο Αρχίας, λίγο πριν δολοφονηθεί, έλαβε μια επιστολή προειδοποίηση για επικείμενο φόνο. Αγνοώντας το επείγον, ανέβαλε την ανάγνωση για την επόμενη μέρα, λέγοντας “Ες Αύριον τα Σπουδαία”. Η αδιαφορία του τού στέρησε την ευκαιρία να σωθεί, καθώς δολοφονήθηκε λίγο αργότερα.
Στον αντίποδα, η επόμενη μέρα έφερε χαρά στον Πελοπίδα. Η Εκκλησία του Δήμου επικύρωσε την αποκατάσταση της δημοκρατίας, σηματοδοτώντας την άνοδό του. Ο Πελοπίδας, ως Βοιωτάρχης, πολιόρκησε την σπαρτιατική φρουρά στην Καδμεία, οδηγώντας σε ειρηνική αποχώρηση.
Αυτό το γεγονός ώθησε την Θήβα σε μια περίοδο ακμής. Τα επόμενα χρόνια, υπό την ηγεσία του Πελοπίδα και του Επαμεινώνδα, η Θήβα νίκησε επανειλημμένα την Σπάρτη, ανακηρύχθηκε ηγέτιδα δύναμη στην Ελλάδα.
Η αδιαφορία του Αρχία έφερε τραγικό τέλος, ενώ η διορατικότητα και η τόλμη του Πελοπίδα ώθησαν την Θήβα σε μια λαμπρή εποχή.
9 λέξεις που πρέπει να εγκαταλείψεις αν θες να ακούγεσαι πιο έξυπνος
Πηγή πληροφοριών: Πλούταρχος, Βιογραφία Πελοπίδα, Βιβλία 9-10