Τρία αρχαία αντικείμενα, παράνομα εξαχθέντα από την Ελλάδα και φιλοξενούμενα στο Μουσείο Michael Carlos του Πανεπιστημίου του Emory στην Ατλάντα, ΗΠΑ, επιστρέφονται στη χώρα μας μετά από 16 χρόνια συντονισμένων προσπαθειών, σηματοδοτώντας μια σημαντική επιτυχία στον αγώνα κατά της αρχαιοκαπηλίας.
9 δημοφιλή κλεμμένα έργα τέχνης που εξακολουθούν να εκτίθενται στα μουσεία σήμερα
Μεταξύ των αρχαιοτήτων που παραδόθηκαν στην Υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, σε μια ειδική τελετή στην Ατλάντα, συμπεριλαμβάνεται μια πήλινη μινωική λάρνακα του 14ου αιώνα π.Χ. με ψαρική διακόσμηση, ένα μαρμάρινο άγαλμα νεαρής γυναίκας από τη Δωδώνη του 2ου αιώνα π.Χ., και μια μαρμάρινη ανδρική ιματιοφόρα μορφή από επιτύμβιο ναΐσκο του 4ου αιώνα π.Χ. από την αττική περιοχή.
Από το 2007, υπήρχαν ενδείξεις από τις αστυνομικές αρχές και από δημοσιεύματα που υπονόησαν ότι τα αντικείμενα στο Μουσείο Carlos προήλθαν από λαθρανασκαφές και παράνομη εμπορία αρχαιοκαπηλίας από την Ελλάδα. Για τη μινωική λάρνακα, υπήρχαν ακόμα φωτογραφίες από το αρχείο Μπεκίνα και εκθέσεις ειδικών επιτροπών που επιβεβαίωσαν τη σύνδεση με το αντικείμενο στο Μουσείο Carlos. Αρχικά, το μουσείο ανέφερε ότι είχε ελέγξει την προέλευση των αντικειμένων πριν τα αποκτήσει, χωρίς να υπάρχουν αμφιβολίες.
Ωστόσο, η ανάγκη εύρεσης όλων των απαραίτητων αδιάσειστων στοιχείων οδήγησε στην υποβολή νέου αιτήματος επαναπατρισμού το 2021. Το αίτημα αυτό ικανοποιήθηκε επίσημα σήμερα, σηματοδοτώντας την επίλυση της υπόθεσης μετά από μακροχρόνιες προσπάθειες και έρευνα.
«Εκτός από τις πολαρόιντ φωτογραφίες των αντικειμένων αυτών σε προσωρινούς χώρους αποθήκευσης, που διέθεταν οι ελληνικές αρχές, συγκεντρώθηκαν και άλλα αποδεικτικά στοιχεία, όπως οι δικαστικές αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων, που αποφαίνονταν ότι η μαρμάρινη ανδρική μορφή ήταν προϊόν παράνομης ιδιοποίησης και παράνομης εξαγωγής, στοιχεία από δικογραφίες που τεκμηρίωναν ότι το γυναικείο άγαλμα είχε προέλθει από παράνομη ανασκαφή στην περιοχή της Ηπείρου και έγγραφα και φωτογραφίες που αποδείκνυαν την παράνομη διακίνηση της μινωικής λάρνακας…
Εκτός από τις πολαρόιντ φωτογραφίες των αντικειμένων αυτών σε προσωρινούς χώρους αποθήκευσης, που διέθεταν οι ελληνικές αρχές, συγκεντρώθηκαν και άλλα αποδεικτικά στοιχεία, όπως οι δικαστικές αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων, που αποφαίνονταν ότι η μαρμάρινη ανδρική μορφή ήταν προϊόν παράνομης ιδιοποίησης και παράνομης εξαγωγής, στοιχεία από δικογραφίες που τεκμηρίωναν ότι το γυναικείο άγαλμα είχε προέλθει από παράνομη ανασκαφή στην περιοχή της Ηπείρου και έγγραφα και φωτογραφίες που αποδείκνυαν την παράνομη διακίνηση της μινωικής λάρνακας» δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
Ο Πρόξενος της Ελλάδας στην Ατλάντα, Θεόδωρος Δημόπουλος, έπαιξε σημαντικό ρόλο στον μακροχρόνιο αγώνα για τον επαναπατρισμό των αρχαιοτήτων, ενώ η συνεργασία με το Μουσείο Henry Kim επίσης συνέβαλε σημαντικά. Οι εκπρόσωποι του μουσείου υποστήριξαν την επιστροφή των αντικειμένων όταν είδαν τα αδιάσειστα στοιχεία που παρουσίασε η ελληνική πλευρά.
Η στάση αυτή, σύμφωνα με τη Λίνα Μενδώνη, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα διότι προέρχεται από ένα Μουσείο συνδεδεμένο με ένα Πανεπιστημιακό Ίδρυμα. Αυτό ευαισθητοποιεί τους φοιτητές για την παγκόσμια μάστιγα της αρπαγής πολιτιστικών αγαθών από κυκλώματα αρχαιοκαπηλίας και διδάσκει υψηλές αξίες όπως ο σεβασμός στον πολιτισμό και την πολιτιστική κληρονομιά κάθε χώρας.
Ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Emory, Δρ Ravi Bellamkonda, εξέφρασε ειλικρινή πρόθεση για τη διάδοση και προστασία του ελληνικού πολιτισμού με υψηλά ηθικά και ακαδημαϊκά πρότυπα. Ο διευθυντής του Μουσείου Carlos, Henry Kim ανέφερε ότι αυτή η επιτυχία αποτελεί σημαντική στιγμή για το πανεπιστήμιο, το οποίο εργάζεται ενεργά για την προβολή και την προστασία του ελληνικού πολιτισμού. Η επιστροφή των αρχαιοτήτων αποτελεί ένα βήμα προς τη διατήρηση και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Ελλάδα.
Τα 5 πιο περίεργα μουσεία του κόσμου που αξίζει να πας, έστω μια φορά στη ζωή σου
