Τα λόγια του Ιονέσκο εμπεριέχουν μια πονεμένη, οικουμενική αλήθεια. Αναφερόμενος στο απλό, αναπάντητο ερώτημα του Ντοστογιέφσκι «Γιατί δεν αγαπάμε ο ένας τον άλλον;» μάς υπενθυμίζει μια σοφία που αντηχεί στις βαθύτερες γωνιές του ψυχισμού μας.
Όπως τα διαχρονικά έργα του Σαίξπηρ ή του Ευριπίδη, οι προβληματισμοί του Ιονέσκο μοιάζουν άμεσοι. Ο υπαινιγμός του στην Ιφιγένεια και στην τραγική διαχρονικότητα της ελληνικής μυθολογίας μιλάει για μια ανθρώπινη ουσία που, παρά την πρόοδό μας, παραμένει αναλλοίωτη.
20 φράσεις του Σαρτρ που «θα σε γδύσουν» από τις βεβαιότητές σου
Ευγένιος Ιονέσκο – «Η ελεγεία ενός παράλογου κόσμου» – Μετάφραση: Μίρκα Σκάρα, εκδ. Ροές 2007.
«Αν οι άνθρωποι δεν είχαν θελήσει να καταστραφούν, θα μπορούσαν να τακτοποιηθούν όλα. Δεν θα υπήρχε η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Δεν θα υπήρχαν γενοκτονίες. Γιατί δεν αγαπάμε αλλήλους; ρωτούσε με προφανή αφέλεια ο Ηλίθιος του Ντοστογιέφσκι. Γιατί να μην αγαπιόμαστε ή τουλάχιστον γιατί δεν αδιαφορούμε ο ένας για το άλλο; Έχει διαρκέσει πολύ η ανθρώπινη περιπέτεια, μου έλεγε ένας φίλος, δυστυχής για τη δυστυχία των ανθρώπων πρέπει να τελειώνουμε μ’ αυτήν.» (σελ. 39)
«Υπάρχουν εκπλήξεις κατά καιρούς. Είδα πρόσφατα την ταινία του Κακογιάννη Ιφιγένεια. Ξεχνούμε τον Σαίξπηρ και τον Σοφοκλή, ξεχνούμε τον Ευριπίδη, γιατί διαβάζουμε και σχολιάζουμε ό,τι γράφεται καθημερινά. Σίγουρα, υπάρχει κάτι καινούργιο στην επιστήμη. Δεν ξέρω αν υπάρχουν καινούργια πράγματα στη φιλοσοφία. Αλλά στη λογοτεχνία μερικοί μεγάλοι τα είπαν όλα. Σκληροί είναι οι θεοί, τρομερά και αλλόκοτα τα πάθη, δυστυχείς οι άνθρωποι. Ωστόσο, υπάρχει κάτι ανακουφιστικό: το έργο του Ευριπίδη μας μιλά σαν να γράφτηκε χθες. Μας ανακουφίζει, επειδή το έργο τους μας αποδεικνύει πως υπάρχει, διαμέσου των αιώνων, μία ανθρώπινη ταυτότητα που διαιωνίζεται.
Μας απελπίζει, επειδή η ανθρώπινη μοίρα παραμένει συγκινητική, τραγική μέσω της ιστορίας, μέσω των κοινωνικών ανατροπών. Μας εμψυχώνει, επειδή τούτο αποδεικνύει πως ο άνθρωπος δεν παραμορφώνεται, πως υπάρχει μια διάρκεια και πως θα συνεννοούμαστε πάντοτε. Ο σκηνοθέτης, ο Κακογιάννης, ξεπέρασε τον εαυτό του. Είναι η πιο ωραία ταινία που είδα ποτέ. Θα ξαναδιαβάσω τον Ευριπίδη. Ένα διάστημα, είχα μεγάλη αδυναμία στο γιαπωνέζικο θέατρο, αλλά νομίζω ότι το ελληνικό θέατρο είναι πολύ πιο αληθινό και ανθρώπινο. Μας συμφιλιώνει με τα ελαττώματα και τις αρετές του ανθρώπου…» (σελ. 76-77)
«Οι ιδεολογίες, οι θρησκείες, οι αντι-θρησκείες, οι φιλοσοφικές διδασκαλίες δεν προσέφεραν, φαίνεται, παρά προσχήματα στη βία. Η βία υπερβαίνει πάντα το σκοπό της. Έτσι, μετά την ανατροπή κάποιου καθεστώτος, έρχεται η βία να συνεχίσει το έργο της, κρίνοντας και αποκεφαλίζοντας. Φοβόμαστε την εκδίκηση των ηττημένων. Απεχθανόμαστε εξίσου νικητές και νικημένους.» (σελ. 80)
Διαβάστε περισσότερα αποσπάσματα – λογοτεχνικούς θησαυρούς που αγαπήθηκαν από τους αναγνώστες:
Δε γίνεται να έχεις πάντα δίκιο! Εκτός αν ακολουθήσεις τον Σοπενχάουερ
Όσκαρ Ουάιλντ: «Μέχρι τώρα ο άνθρωπος έχει υπάρξει ως ένα βαθμό, σκλάβος μηχανών»
Εντουάρντο Γκαλεάνο: «Είμαστε όλοι θνητοί μέχρι το πρώτο φιλί και το δεύτερο…»
Μια φορά κι έναν καιρό ο Έσσε μας είπε: «Όταν φοβόμαστε κάποιον είναι γιατί …»
5 φορές που ο Ίψεν είχε δίκιο (και είπε όσα φοβόμασταν να παραδεχτούμε)
